(Thanh tra) - Chiều 14/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức cuộc họp với các cơ quan liên quan về góp ý dự thảo Báo cáo nghiên cứu, xây dựng Đề án về lĩnh vực tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phát huy dân chủ, bảo đảm và bảo vệ quyền con người, quyền công dân.
TS Nguyễn Văn Cương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) chủ trì buổi làm việc. Tham dự buổi làm việc có đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Thanh tra Chính phủ, Vụ Pháp luật hình sự - hành chính (Bộ Tư pháp) và một số đơn vị có liên quan.
Thực hiện kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan chuẩn bị dự thảo Báo cáo nghiên cứu, xây dựng Đề án “Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới” (dự thảo Báo cáo).
Cuộc họp của Bộ Tư pháp với các cơ quan liên quan nhằm tiếp tục hoàn thiện hơn nữa nội dung dự thảo Báo cáo. Qua trao đổi, thảo luận tại buổi làm việc, các cơ quan đều nhất trí cao về sự cần thiết phải hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Đồng thời, đại diện các cơ quan cũng thống nhất cao về nguyên lý thiết kết hệ thống pháp luật khoa học và hợp lý. Trong đó, nhiều ý kiến đưa ra những giải pháp hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam theo hướng tinh gọn hơn, giảm bớt tầng nấc, một cơ quan chỉ nên ban hành một hình thức văn bản quy phạm pháp luật.
Tại cuộc họp, đại diện của Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng “đầu ra” của dự thảo Đề án còn mang tính lý thuyết. Đồng thời, đề nghị trong từng lĩnh vực phải chỉ ra đâu là nguồn của lĩnh vực đó; phụ lục phải sắp xếp lại cụ thể.
Đặc biệt, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao nhất trí cao với cách làm của Bộ Tư pháp là làm việc với từng bộ, ngành. Trên cơ sở khung lý thuyết, đề nghị các bộ, ngành cho ý kiến cụ thể về lĩnh vực mình quản lý cần hoàn thiện những nội dung nào.
Bên cạnh đó, các đại biểu đề nghị có phân biệt luật chung, luật chuyên ngành và áp dụng nguyên tắc mối quan hệ luật chung, luật chuyên ngành theo hướng khi xây dựng luật chuyên ngành cần tránh tình trạng trùng lặp với quy định của luật chung. Đặc biệt, khi đã có luật chung, luật chuyên ngành nếu có sự khác biệt trong quá trình áp dụng pháp luật thì ưu tiên áp dụng luật chuyên ngành.
Mặt khác, đề nghị bổ sung thêm quy định của pháp luật để thể hiện rõ hơn vai trò kiến tạo phát triển của Nhà nước; các quy định về hoạt động tư pháp cần tính toán để đảm bảo sự gắn kết giữa các luật, bộ luật trong lĩnh vực này, tránh những trùng lặp, chồng chéo không cần thiết.
Bà Lê Thị Hòa, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính (Bộ Tư pháp) đề nghị rà soát và bổ sung một số nội dung, như: Các văn bản nền tảng cho chính quyền địa phương 2 cấp là căn cứ cần đưa vào dự thảo; nên có thông tin các luật chuyên ngành quy định nội dung.
Về đề xuất xây dựng một số luật mới, bà Lê Thị Hòa đề nghị cần cân nhắc kỹ lưỡng. Chẳng hạn, hiện nay đã có Luật Cán bộ, công chức năm 2025 và nghị định hướng dẫn thi hành. Tại luật này có một số điều khoản liên quan đến công vụ nên cần cân nhắc việc xây dựng Luật Công vụ. Theo bà Hòa, không cần thiết phải ban hành luật riêng công vụ bên cạnh các luật hiện hành về cán bộ công chức.
Hay liên quan đến đề xuất xây dựng Luật Chính phủ số, bà Hòa cũng đề nghị cân nhắc vì hiện đã có dự thảo Luật Chuyển đổi số do Bộ Khoa học và Công nghệ đang trình, có nội dung liên quan đến Chính phủ số; một số luật khác cũng có quy định cụ thể về vấn đề này, như Luật dữ liệu, Luật An toàn thông tin…
Ngoài ra, đại diện các cơ quan cũng góp ý thêm về luật trong lĩnh vực về thanh tra, tố tụng hình sự, viện kiểm sát… nhằm tính toán trong giai đoạn 2026-2031 những văn bản nào cần tiếp tục được giữ nguyên và những văn bản nào cần sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình mới và việc sửa đổi, bổ sung nên tập trung vào hướng chính sách mới nào.
