(Thanh tra) - Thành phố Hà Nội đang điều chỉnh các chỉ tiêu sử dụng đất phù hợp với việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, nhằm đảm bảo việc phân bổ, quản lý và sử dụng đất không bị gián đoạn trong quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức bộ máy.
Nền tảng pháp lý cho sự thay đổi
Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021 - 2025) của thành phố Hà Nội đã được triển khai lập từ năm 2022 và hoàn thiện hồ sơ vào cuối năm 2022. Trong khi đó, Quy hoạch Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào ngày 12/12/2024, nhưng sự có hiệu lực của Luật Đất đai số 31/2024/QH15 (ngày 18/1/2024) cùng các Nghị định và Thông tư hướng dẫn mới (Nghị định số 102/2024/NĐ-CP và Thông tư số 29/2024/TT-BTNMT) đã thay đổi căn cứ pháp lý, yêu cầu kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh phải hoàn thiện hồ sơ và trình duyệt theo quy định mới.
Đặc biệt, trong bối cảnh đề án về phương án sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp đã được Bộ Chính trị thống nhất tại Kết luận số 137-KL/TW ngày 28/3/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng thông qua tại Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025, và Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (Nghị quyết số 74/NQ-CP ngày 7/4/2025), Kế hoạch sử dụng đất 5 năm của Hà Nội cần phải bổ sung, hoàn thiện và trình duyệt lại để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Lồng ghép quản lý đất đai trong mô hình chính quyền mới
Một trong những điểm mấu chốt của Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021 - 2025) là việc lồng ghép nội dung và phương án để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Điều này có nghĩa là, các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp sẽ tiếp tục sử dụng chỉ tiêu sử dụng đất của đơn vị hành chính cấp huyện trước khi sắp xếp. Mục đích là để làm căn cứ thực hiện các nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đất đai cho đến khi hoàn thành công tác rà soát và lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo các đơn vị hành chính mới.
Việc lồng ghép này được thực hiện nhằm bảo đảm tính phù hợp về quản lý hành chính trong giai đoạn chuyển tiếp, đồng thời làm rõ căn cứ để thực hiện sau khi hoàn tất sắp xếp đơn vị hành chính theo chỉ đạo của Trung ương và thành phố.
Thách thức và lộ trình chuyển tiếp trong quản lý đất đai
Việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền hai cấp đặt ra một thử thách và điều chỉnh hành chính lớn đối với công tác quản lý đất đai tại Hà Nội. Các bộ, cơ quan ngang bộ, ngành, địa phương được giao nhiệm vụ chủ động đề xuất, trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật để giải quyết các vấn đề liên quan, đảm bảo sau sắp xếp, đơn vị hành chính hai cấp đi vào hoạt động thông suốt, không gián đoạn.
Trong bối cảnh này, việc lập và hoàn thiện Kế hoạch sử dụng đất 5 năm của thành phố đã lồng ghép các nội dung sẽ được chuyển tiếp, đặc biệt là việc tiếp tục thực hiện phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất đến các đơn vị hành chính cấp xã – vốn là cấp chính quyền cơ sở theo mô hình mới. Điều này thể hiện sự linh hoạt và chủ động của Hà Nội để thích nghi với các thay đổi pháp lý và hành chính.
Giải pháp là kiến nghị để quản lý đất đai hiệu quả
Để đảm bảo việc quản lý đất đai hiệu quả trong giai đoạn chuyển đổi, kế hoạch đã đề xuất nhiều giải pháp. Thành phố sẽ tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, đảm bảo thực hiện đúng kế hoạch đã phê duyệt, và kiên quyết không cấp phép cho các dự án không nằm trong kế hoạch sử dụng đất. Đồng thời, cần tiếp tục thực hiện đo đạc, xây dựng bản đồ địa chính trên toàn thành phố và hoàn thành phê duyệt các quy hoạch phân khu.
Thành phố cũng đã kiến nghị các cấp có thẩm quyền sớm xem xét thẩm định, phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021 - 2025) để kịp thời đưa vào thực hiện, tạo thuận lợi cho công tác quản lý, sử dụng đất đai, làm cơ sở lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện và thực hiện các công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Sự hỗ trợ từ Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương trong việc đẩy nhanh triển khai đầu tư các công trình trọng điểm cũng là yếu tố quan trọng để đảm bảo thực hiện kế hoạch sử dụng đất, tăng hiệu quả sử dụng đất.
