Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long. Ảnh: TN

Ngày 28/9, Uỷ ban Về các vấn đề xã hội họp phiên toàn thể lần thứ 18 cho ý kiến về Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống nhiễm virus gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS).

Nhiều người nhiễm HIV vẫn làm lây nhiễm cho người khác

Tại phiên họp, quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, trong hơn 10 năm qua, Việt Nam liên tục đạt 3 giảm như: Giảm số người mới nhiễm HIV, giảm số chuyển sang AIDS và giảm số tử vong liên quan đến HIV/AIDS; kiểm soát tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dưới 0,3%.

Theo đánh giá của UNAIDS, từ năm 2000 đến nay, Việt Nam đã dự phòng cho khoảng 400.000 người không bị lây nhiễm HIV và 150.000 người không bị tử vong do AIDS.

“Việt Nam là một trong 4 quốc gia cùng với Anh, Đức, Thụy Sĩ có chất lượng điều trị HIV/AIDS tốt nhất thế giới với tỷ lệ người nhiễm HIV được điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế đạt 96%, góp phần giảm lây nhiễm HIV trong cộng đồng”, ông Long nói.

Song, đến nay trên toàn quốc hiện có 212.000 người nhiễm HIV đang còn sống đã được phát hiện và 103.000 người nhiễm đã tử vong. Trong khi, luật hiện hành còn một số tồn tại, bất cấp, trong đó chưa có quy định cụ thể ai được quyền tiếp cận thông tin người nhiễm HIV, dẫn đến nhiều người nhiễm HIV đã biết tình trạng HIV vẫn làm lây nhiễm HIV cho người khác.

Theo đó, dự thảo luật bổ sung nghĩa vụ của người nhiễm HIV phải thông báo tình trạng nhiễm HIV của mình cho người có quan hệ tình dục với họ để phòng ngừa lây nhiễm HIV cho người đó.

Dự thảo luật cũng bổ sung đối tượng được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV để bảo đảm lợi ích của người nhiễm HIV trong việc điều trị, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh cho họ cũng như phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm HIV cho người trực tiếp chăm sóc, điều trị.

Đồng thời quy định phạm vi và nội dung thông tin của người nhiễm HIV được tiếp cận để đảm bảo giữ bí mật thông tin của người nhiễm HIV, nhưng vẫn thực hiện các nhiệm vụ trong phạm vi được giao.

Quyền bảo mật thông tin của người nhiễm HIV phải được bảo đảm

Ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội cho hay, việc mở rộng đối tượng được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV còn có ý kiến khác nhau. Theo ông Phong, nhiều ý kiến cho rằng, quyền bảo mật thông tin của người nhiễm HIV phải được bảo đảm. Do đó, việc điều chỉnh chính sác này cần hài hoà mục tiêu quản lý Nhà nước nhưng cũng đảm bảo quyền hợp pháp của người bệnh và phù hợp với khuyến nghị của quốc tế.

Ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội. Ảnh: TN

Qua giám sát của Ủy ban cho thấy, có một số nhóm đối tượng có thể tiếp cận hoặc biết được thông tin tình trạng nhiễm HIV của người khác khi thực hiện chức trách, công vụ, để phục vụ công tác nghiên cứu khoa học. Có những đối tượng được phép tiếp cận hồ sơ bệnh án của các bệnh nhân trong đó có thông tin về tình trạng nhiễm HIV của người bệnh...

“Đề nghị Ban Soạn thảo tiếp cận nhóm vấn đề này một cách bao quát hơn, không để phát sinh những hệ luỵ pháp lý bất lợi cho các chủ thể liên quan", ông Đặng Thuần Phong nhấn mạnh và cho biết Ủy ban tán thành với loại ý kiến cân nhắc mở rộng đối tượng được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV.

Nêu ý kiến, Phó Trưởng ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng cho rằng, không thể lấy lý do bí mật đời tư người nhiễm HIV để làm giảm nhẹ vai trò quản lý Nhà nước vì quản lý Nhà nước ở đây là để phòng, chống lây nhiễm, giảm nguy cơ cho xã hội.

“Khi một người nhiễm HIV thì nguy cơ lây nhiễm là hiện hữu”, ông Nhưỡng nói và bày tỏ quan điểm đồng tình mở rộng đối tượng được tiếp cận thông tin người nhiễm HIV.

Tuy nhiên, liên quan đến quy định thông báo kết quả xét nghiệm dương tính HIV với người có quan hệ tình dục... ông Lưu Bình Nhưỡng đặt vấn đề dự thảo luật đưa vào thành nghĩa vụ thông báo thì có đưa một chế tài khống chế nào đó không để đảm bảo chặt chẽ.

Theo quy định của dự thảo luật, “người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ giám sát dịch HIV/AIDS thuộc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về phòng, chống HIV/AIDS tại các cấp” được thông báo kết quả xét nghiệm HIV để thống kê, đánh giá nguy cơ lây nhiễm HIV ra cộng đồng của họ.

Những người được tiếp cận thông tin của người nhiễm HIV gồm: Người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ giám sát dịch HIV/AIDS; người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ của cơ quan bảo hiểm xã hội khi trực tiếp thực hiện việc giám định, thanh toán, quản lý thông tin khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV; người đứng đầu, người được giao nhiệm vụ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khi trực tiếp thực hiện việc thanh toán, quản lý thông tin khám bệnh, chữa bệnh cho người nhiễm HIV.