Chủ nhân của Giải thưởng Chống tham nhũng năm 2020 là người tố giác Botakoz Kopbayeva (Kazakhstan) và nhà báo Zaki Daryabi/ Báo Etilaat Roz (Afghanistan). Ảnh: TI

Lễ trao giải, vinh danh đã được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị Quốc tế Chống tham nhũng (IACC) lần thứ 19, diễn ra từ ngày 30/11 đến ngày 5/12/2020.

Botakoz Kopbayeva trở thành Phó Hiệu trưởng phụ trách Tài chính và Kinh tế của Nhạc viện Quốc gia Kazakhstan vào năm 2017. Những nỗ lực của bà nhằm vạch trần tham nhũng đã dẫn đến việc bị đe dọa đến công việc và cả tính mạng của mình.

Nhà của Botakoz Kopbayeva đã bị đột nhập và bà bị tấn công. Bản thân bị thương nặng, nhưng Botakoz Kopbayeva đã không nao núng và vẫn quay trở lại làm việc để tiếp tục điều tra.

Sự quyết tâm trong hành động của Botakoz Kopbayeva đã giúp phơi bày tình trạng tham nhũng tài chính và đánh cắp các quỹ đáng kể dành cho học bổng sinh viên. Những tiết lộ này đã dẫn đến các lá đơn từ chức và quyết định kết án hình sự.

Trong phần biểu dương những hành động của Botakoz Kopbayeva, Hội đồng Giải thưởng cho biết, “bà Kopbayeva đã được chọn là người nhận Giải thưởng Chống Tham nhũng 2020 vì sự dũng cảm và can đảm của mình với tư cách là người tố giác, đặc biệt là trong một môi trường không thân thiện - nơi bà luôn sẵn sàng đối mặt với sự ngược đãi và là nạn nhân của bạo lực. Quyết tâm chống lạm dụng quyền lực vì lợi ích cá nhân của bà là nguồn cảm hứng cho tất cả những người làm việc chống tham nhũng trên toàn thế giới”.

Vinh dự nhận Giải thưởng Chống tham nhũng năm 2020, bà Botakoz Kopbayeva bày tỏ: “Giải thưởng này là cơ hội để thu hút sự chú ý của cộng đồng thế giới và các cơ quan cao nhất của Kazakhstan về vấn nạn tham nhũng; và đó là cơ hội để tạo động lực cho những người ngại tố cáo tham nhũng vì nhiều lý do khác nhau. Tôi tin chắc rằng, cuộc chiến chống tệ nạn này phải có hai mặt, và chỉ có nỗ lực chung của chính quyền cùng xã hội thì mới có thể giải quyết được”.

Chủ nhân thứ 2 của Giải thưởng Chống tham nhũng năm 2020 là nhà báo Zaki Daryabi, và tờ báo Etilaat Roz, với vai trò nổi bật trong việc thách thức tham nhũng trong Chính phủ Afghanistan, bất chấp tình hình cực kỳ nguy hiểm đối với các nhà báo độc lập và tự do ngôn luận ở nước này.

Hoạt động trên cơ sở tài chính eo hẹp, Báo Etilaat Roz mang đến hy vọng và gửi thông điệp rõ ràng về lòng dũng cảm, sự cống hiến và quyết tâm trong cuộc đấu tranh điều tra, vạch trần và thách thức tham nhũng ở Afghanistan.

Trong phần biểu dương của mình, Hội đồng Giải thưởng cho biết: “Zaki Daryabi và Báo Etilaat Roz đã được chọn là những người nhận Giải thưởng Chống tham nhũng 2020 vì những nỗ lực không mệt mỏi trong việc vạch trần những vụ bê bối tham nhũng lớn ở Afghanistan, bất chấp nhiều thách thức, đe dọa và hạn chế mà họ đã phải vượt qua. Họ là một tấm gương đáng ngưỡng mộ cho các nhà báo và các nhà hoạt động trẻ trên toàn cầu nhờ sự kiên trì và cách tiếp cận bền vững để buộc những người nắm giữ quyền lực có trách nhiệm giải trình”.

Nhấn mạnh tham nhũng là một thách thức toàn cầu, nhà báo Zaki Daryabi nói: "Trong thế giới liên kết sâu rộng của chúng ta, tham nhũng không phải là vấn đề địa phương hay khu vực. Tham nhũng là một mối đe dọa toàn cầu và chống lại nó ở bất cứ nơi nào nó xuất hiện là trách nhiệm tập thể của chúng ta”.

Ra mắt vào năm 2000 với tên gọi Giải thưởng Liêm chính và được đổi tên vào năm 2016, Giải thưởng Chống tham nhũng vinh danh những cá nhân và tổ chức nổi bật trên toàn thế giới, bao gồm các nhà báo, công tố viên, quan chức Chính phủ và các nhà lãnh đạo xã hội dân sự.

Những người chiến thắng là nguồn cảm hứng cho phong trào chống tham nhũng vì hành động của họ lặp lại một thông điệp chung rằng: Tham nhũng có thể bị thách thức.

Hội đồng Giải thưởng năm nay gồm 7 người từ Hội đồng của Tổ chức Minh bạch Quốc tế và phong trào chống tham nhũng rộng lớn hơn đóng vai trò như ban giám khảo. 228 cá nhân và tổ chức được đề cử bởi các tổ chức công khai và Tổ chức Minh bạch Quốc tế.

Hoài Phương