(Thanh tra) - Đó là chia sẻ tâm đắc, cũng là kinh nghiệm thực tế của anh Lê Duy Phương, đại diện của Thanh tra tỉnh Đồng Tháp được khen thưởng tại Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Đồng Tháp lần thứ I, giai đoạn 2025 - 2030. Anh Lê Duy Phương là Trưởng phòng Thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo 1, một cán bộ thanh tra được dân tin yêu.
Chúng tôi được biết, những ngày cuối tháng 10, anh Lê Duy Phương là một trong những cán bộ chủ chốt của Thanh tra tỉnh Đồng Tháp, dưới sự phụ trách của Chánh Thanh tra tỉnh Phạm Văn An tham gia khóa tập huấn của Trường Cán bộ Thanh tra tại Khánh Hòa. Anh Phương chia sẻ, việc thường xuyên tham gia các khóa tập huấn giúp ích cho từng cán bộ trưởng thành nhanh hơn về nghiệp vụ, kịp thời gỡ khó về nghiệp vụ; đáp ứng được những yêu cầu của tình hình mới. Điều đó càng bổ ích đối với các cán bộ trực tiếp làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp; khi mỗi cán bộ thanh tra tỉnh đều có trách nhiệm hướng dẫn về nghiệp vụ đối với cán bộ chính quyền cấp xã...
Đó là kinh nghiệm và những đúc kết từ thực tiễn của anh Duy Phương khi đảm nhiệm cương vị Trưởng phòng Thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong nhiều năm. Trong câu chuyện của nhiều cán bộ Thanh tra tỉnh Tiền Giang (cũ), anh Lê Duy Phương là người tham mưu Chánh Thanh tra thực hiện tốt công tác thanh tra, tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc lĩnh vực đất đai; kiểm tra, rà soát các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài... trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp và luôn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.
Anh Lê Duy Phương cho biết: Cái gốc để mỗi cán bộ thanh tra làm tốt công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là phải hiểu, nắm rõ các qui định của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành; Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Nhưng quan trọng hơn phải là tinh thần trách nhiệm, thái độ chuẩn mực, tận tình lắng nghe, tiếp nhận, phân tích, làm rõ nội dung phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của công dân; đồng thời, vận dụng đúng quy định pháp luật, kết hợp tuyên truyền, giải thích, hướng dẫn người dân thực hiện quyền, nghĩa vụ khiếu nại, tố cáo theo quy định.
Để giải quyết tận gốc của một vụ việc khiếu nại, đôi khi chỉ các qui định pháp luật thôi không đủ. Còn cần tìm ra nguyên nhân gốc phát sinh các khiếu nại đó, nhận diện nó và đưa ra cách giải quyết thấu tình, đạt lý. Có như vậy, người dân mới tin phục, chấm dứt khiếu nại.
Anh Phương kể, trong nhiều năm làm công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; những vụ việc người dân chấm dứt khiếu nại không ít vì được đảm bảo quyền lợi. Nhưng cũng có những vụ việc, dù bị bác khiếu nại hoàn toàn nhưng người dân vẫn tin yêu, tâm phục khẩu phục và chấm dứt khiếu nại vì cán bộ thanh tra đã tìm được gốc rễ của vấn đề để giải quyết, thuyết phục công dân bằng sự vững vàng của pháp luật và sự thấu lý đạt tình trong cuộc sống.
Đơn cử trường hợp của ông Lê Văn Đ., trú tại ấp Hòa Phú, xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang (cũ).
Tháng 12/2024, Thanh tra tỉnh đã tiến hành xác minh nội dung khiếu nại của ông Lê Văn Đ. khiếu nại việc UBND huyện Chợ Gạo (cũ) làm cầu, cống và lan can bảo vệ cầu (cầu Ba Đại) che chắn mặt tiền, làm hạn chế khả năng sử dụng đất, gây thiệt hại giá trị đất của gia đình ông nhưng không thực hiện việc bồi thường theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất; không đồng ý với Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu số 5827/QĐ-UBND ngày 31/10/2024 của UBND huyện Chợ Gạo và yêu cầu UBND huyện Chợ Gạo phải bồi thường cho ông với số tiền 732,16 triệu đồng.
Kết quả xác minh hồ sơ vụ việc, khảo sát hiện trạng, làm việc với các hộ dân xung quanh và gia đình ông Lê Văn Đ. thì thấy, thửa đất còn lại của ông tiếp giáp với chân cầu Ba Đại, do chân cầu được tráng bê tông, dốc thẳng đứng và không có bậc thang lên xuống nên việc ông Đ. ra vào khu đất có khó khăn. Tương tự vị trí đất của ông còn có 3 vị trí đất còn lại có nhà ở, nằm ngay dưới chân cầu nhưng người dân tự san lấp đất để làm lối đi ra Đường tỉnh 864.
Đường tỉnh 864 và kênh Bờ Chùa đã có từ trước năm 1975, trước khi ông Lê Văn Đ. nhận tặng cho quyền sử dụng đất và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và việc đầu tư xây dựng, nâng cấp Đường tỉnh 864 và cầu Ba Đại không ảnh hưởng đến phần đất của ông Lê Văn Đ. Đồng thời, theo phương án bồi thường, hỗ trợ dự án nâng cấp, mở rộng đường đê Bình Ninh cũng không có quy định về bồi thường theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ, do UBND tỉnh không có quy định đối với nội dung này.
Như vậy, việc ông Lê Văn Đ. khiếu nại việc UBND huyện Chợ Gạo (cũ) là không có cơ sở.
Tuy nhiên, không thể để người dân gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, ở chính thửa đất họ được cấp. Do vậy, dù tham mưu với UBND tỉnh bác khiếu nại của ông Điền nhưng đoàn xác minh của anh Lê Duy Phương vẫn kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Chợ Gạo tạo điều kiện để ông Đ. thuận lợi nhất khi đi vào thửa đất của mình. Kết quả giải quyết khiếu nại đạt được sự đồng thuận của công dân, nâng cao lực quản lý Nhà nước tại cơ sở; qua đó, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và tăng cường niềm tin của Nhân dân vào cơ quan hành chính Nhà nước.
Anh Lê Duy Phương cho biết, nguyên tắc tìm hiểu tận gốc của vụ việc cũng cần phải được mỗi cán bộ thanh tra giữ vững trong công tác xử lý đơn thư.
Việc tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh cần được nghiêm túc tìm tòi căn nguyên của đơn để nhìn nhận, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Điều đó không chỉ giúp từng cán bộ không chuyển đơn sai địa chỉ, không có chuyện trùng lặp mà còn đảm bảo đúng thẩm quyền, thời hạn theo qui định. Anh Phương bật mí, đó cũng là bí quyết khi anh xử lý hàng trăm lượt đơn thư của công dân, đạt tỷ lệ 100% trong suốt những năm qua. Bên cạnh đó, cán bộ xử lý đơn còn cần sự chủ động rà soát, sự nhạy bén trong tham mưu đề xuất hướng xử lý phù hợp đối với những vụ việc phức tạp, nhạy cảm, kéo dài, góp phần hạn chế tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp...
Sự nhạy bén của mỗi cán bộ thanh tra được tạo nên từ nguồn kiến thức chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, bề dầy kinh nghiệm thực tiễn và cả bản lĩnh bảo vệ cái đúng. Theo anh Lê Duy Phương, để nâng cao chất lượng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, mỗi cán bộ thanh tra cần có bản lĩnh nghiệp vụ vững vàng. Bởi lẽ, có thể nguồn gốc 1 vụ việc khiếu nại, tố cáo kéo dài của công dân, có nguyên nhân là cái sai sót của cán bộ chuyên môn. Nếu không nhìn thẳng vào đó để kiến nghị, thậm chí là kiến nghị kiểm điểm cán bộ làm sai, người dân không chấm dứt khiếu nại, tố cáo...
Anh Phương chia sẻ về việc giải quyết khiếu nại của ông Huỳnh Quốc Th. trú tại thành phố Mỹ Tho (cũ) là 1 ví dụ. Dù vụ việc đạt được sự đồng thuận của người dân khi đối thoại, chấm dứt khiếu nại nhưng quá trình giải quyết khiếu nại của ông Huỳnh Quốc Th. đã xác định việc cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho công dân của UBND TP Mỹ Tho chỉ căn cứ vào Biên bản đo đạc xác định ranh giới, diện tích đất được lập ngày 28/7/2004 để cấp đổi mà không kiểm tra đo đạc lại theo đúng diện tích và hiện trạng đang sử dụng; dẫn đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho ông Huỳnh Quốc Th không đúng diện tích, không đúng hiện trạng sử dụng và thực hiện chưa đúng quy định tại khoản 2 Điều 136 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003. Đoàn xác minh đã tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh kiểm điểm làm rõ trách nhiệm về việc cấp đổi giấy chứng nhận này của cán bộ chuyên môn để chuẩn hóa căn cứ bồi thường cho hộ dân. Qua đó chấm dứt được khiếu nại.
Anh Phương chia sẻ, vụ việc của ông Lê Văn Đ., ông Huỳnh Quốc Th. không phải là cá biệt trong thực tiễn. Bởi vậy, mỗi cán bộ thanh tra trong quá trình thực hiện, luôn tuân thủ nghiêm quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật, bảo đảm khách quan, thận trọng, đúng thời hạn. Bên cạnh đó, chủ động tiếp xúc, lắng nghe, tuyên truyền, giải thích pháp luật, vận động người khiếu nại tự nguyện rút đơn, góp phần hạn chế phát sinh khiếu kiện phức tạp, kéo dài.
Đặc biệt, việc làm rõ các nội dung mà người dân yêu cầu xem xét, giải quyết cũng giúp cán bộ thanh tra nói riêng, ngành Thanh tra nói chung tuyên truyền, vận động người dân phải chấp hành các quy định của pháp luật, các quyết định giải quyết của cơ quan có thẩm quyền, vận động rút đơn khiếu nại khi nhận thấy việc giải quyết trước đó đã có căn cứ, đúng pháp luật, hợp lý, hợp tình để người dân chấp hành. Giải thích cho người dân hiểu việc yêu cầu của họ là không có cơ sở để xem xét giải quyết, hạn chế tình trạng bị kẻ xấu lợi dụng, xúi giục kéo kiện gây mất trật tự công cộng và ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự...
Một lãnh đạo Văn phòng Thanh tra tỉnh Đồng Tháp cho chúng tôi biết, anh Lê Duy Phương không chỉ được nhiều người dân khen và tin yêu trong công tác tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo. Anh còn là “cây” nghiên cứu, sáng kiến và người truyền lửa tinh thần trách nhiệm trong công tác. Anh Phương cũng trực tiếp đảm nhận vai trò Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn trong các cuộc thanh tra hành chính thuộc lĩnh vực đất đai; qua thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm của tổ chức, cá nhân, kịp thời tham mưu kiến nghị xử lý, chấn chỉnh trong công tác quản lý nhà nước, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên địa bàn tỉnh...
