Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ, Phó Tư lệnh Quân khu 9, Ủy viên Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội. Ảnh: Thảo Nguyên

+ Có quan điểm cho rằng cần thu hẹp tượng tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình để tạo điều kiện cho công dân thực hiện quyền nghĩa vụ quân sự cũng như đảm bảo công bằng xã hội. Thiếu tướng đồng tình với quan điểm trên?

- Đúng vậy. Nếu quy định như luật hiện hành thì quá rộng. Vừa rồi có hiện tượng công dân lợi dụng chính sách tạm hoãn gọi nhập ngũ để “né”, trốn đi nghĩa vụ quân sự, không công bằng đối với nhiều đối tượng khác.

Vì vậy, Dự thảo Luật lần này đã quy định chặt chẽ hơn. Theo đó, chỉ tạm hoãn đốivới đối tượng là học sinh phổ thông, sinh viên đào tạo đại học chính quy và với một con của người nhiễm chất độc da cam bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

+ Không chỉ “siết chặt” đối tượng được tạm hoãn, Dự thảo Luật cũng nâng độ tuổi nhập ngũ đối với công dân học đại học được tạm hoãn gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi, thay vì 25 tuổi như luật hiện hành?

- Vừa rồi việc quy định độ tuổi gọi công dân nhập ngũ trong thời bình từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi nên hàng năm tỷ lệ công dân có trình độ đại học trở lên tham gia thực hiện nghĩa vụ phục vụ tại ngũ thấp. Một phần do Hội đồng Nghĩa vụ quân sự xã, huyện chưa giám sát chặt đối tượng này và xác định cần bao nhiêu lực lượng. Vì thế, hầu hết chỉ tuyển từ nông thôn, không có việc làm, vùng sâu, vùng xa… chứ nếu cắt thẳng chỉ tiêu thì sẽ tuyển đủ và không mất cân đối về tỷ lệ.

Thực tế, độ tuổi học đại học từ 18 đến 23 tuổi, còn 2-3 năm nữa mới tới 25 tuổi. Theo tôi nới lỏng lên 27 tuổi là hơi dài dù rằng ý tưởng của Ban Soạn thảo Dự thảo Luật (sửa đổi) là muốn kéo dài thêm khung độ tuổi để đảm bảo tuyển đủ quân lực cho quân đội chính quy. Chỉ nên tuyển công dân tốt nghiệp từ đại học, cao đẳng ở độ tuổi từ 23 - 25 tuổi trở lại vừa trẻ, khỏe vừa đủ điều kiện để tham gia. 

+ Ngoài ra, một trong những nội dung sửa đổi tại Dự thảo Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi) là nâng thời hạn nghĩa vụ quân sự từ 18 tháng lên 24 tháng. Việc kéo dài thời hạn nghĩa vụ quân sự thêm có hợp lý, thưa Thiếu tướng? 

- Luật hiện hành quy định, thời hạn nghĩa vụ quân sự của hạ sĩ quan binh sĩ của bộ binh là 18 tháng, còn hạ sĩ quan chỉ huy, chuyên môn kỹ thuật, hải quân… là 24 tháng. 

Dự thảo Luật nâng lên 24 tháng là hợp lý. Vì vừa qua, quân đội ta được trang bị binh khí kỹ thuật ngày càng hiện đại, với thời gian quy định trong luật hiện hành có thể được nhưng hợp luyện để phục vụ cho diễn tập cấp trung đoàn tăng cường binh khí kỹ thuật của cấp trung đoàn và quân khu thì không đảm bảo. 

Ngoài ra, thời gian 18 tháng với bộ binh, khi động viên học cán bộ hạ sĩ quan binh sĩ chuyên môn nghiệp vụ trường quân đội đào tạo rất khó khăn. Vì có trường hợp quân khu mở lớp chiêu sinh động viên rồi, nhưng phía gia đình lại phản đối và cho rằng nếu học hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật thêm 6 tháng nữa thì chậm trễ và ảnh hưởng tới kế hoạch riêng. 

Trong khi, chúng ta cũng chưa có chính sách gì ưu đãi cho số anh em học thêm, nên không khuyến khích được. Các đơn vị gặp nhiều khó khăn trong việc đảm bảo số lượng cán bộ, hạ sĩ quan chỉ huy và hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật phục vụ trong thời bình. 

Tôi cho rằng, tăng thời hạn này lên 24 tháng vừa bảo đảm công bằng chung với mặt bằng xã hội, vừa tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị về mặt quân số cán bộ, hạ sĩ quan phục vụ trong thời bình.

+ Trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng an ninh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng được quyền kéo dài thêm thời hạn tại ngũ của hạ sĩ quan - binh sĩ không quá 6 tháng nữa. Có ý kiến nên bỏ quy định này để tránh nảy sinh những vấn đề khác. Quan điểm của Thiếu tướng về vấn đề này?

- Việc trao quyền này là rất cần thiết vì đơn vị quân đội ở nhiều cấp, nhiều góc độ và nhiều đơn vị nhiệm vụ khác nhau, cả bộ binh, binh chủng và quân chủng khác nhau. Nhất là trong trường hợp đồng chí nào đang làm nhiệm vụ đặc biệt hoặc vững chuyên môn nhiệm vụ mà chưa có người thay thế kịp thì việc kéo dài thời hạn phục vụ thêm 6 tháng là cần thiết, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đảm bảo quốc phòng an ninh hiện nay.

+ Xin cảm ơn Thiếu tướng!

Thảo Nguyên (Ghi)