Bước lên xe ô tô để ra mặt trận, Chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ hỏi cán bộ tham mưu:

- Anh Thúy đâu?

+ Dạ, họ nói anh Thúy mệt nên ở nhà.

- Mệt cũng phải đi, không đi được thì nằm cáng!

Tôi là cán bộ tuyên huấn, phụ trách công tác bảo tàng, lịch sử thông tin hỏi thủ trưởng Thúy:

- Thế đồng chí ốm thật à?

+ Đâu có! Người ta bảo tôi già rồi, lại là “trí thức” nên chiến dịch quan trọng này không được tham gia.

- Thế đồng chí hành quân “bộ” lên Điện Biên?

+ Cũng có lúc Tổng Tư lệnh cho đi nhờ xe một đoạn.

Theo lời Chủ nhiệm Thông tin Chiến dịch Điện Biên Phủ Hoàng Đạo Thúy, khi tới mặt trận, “gia tài” thông tin chỉ có vài trăm mét dây bọc, dây đồng.. điện thoại, vài máy vô tuyến điện nặng, to… để liên lạc với Bác Hồ, Trung ương, với các đại đoàn. Về cuối chiến dịch mới được bổ sung mấy máy bộ đàm - vô tuyến điện nhẹ, cầm tay. Ấy thế mà, Tổng Tư lệnh lại đòi phải có hệ thống điện thoại đến tất cả đại đoàn trận địa pháo, hậu cần, gạo đạn, dân công. Phải nhờ vào dân thôi! Đến các bản Thái, vận động dân, mua cái dây phơi bằng sắt, thép, báo về xuôi xin tiếp tế. Có chị người Thái tháo một vòng to dây rừng gọi lính thông tin: “Cho bộ đội vào làm a lô đấy”! Cuối cùng, cũng đảm bảo cho sự chỉ huy của Tổng Tư lệnh. 

- Ăn uống ở mặt trận thế nào ạ? Có thịt, rau chứ?

+ Đời lính nói chung là gian khổ. Có thịt, thịt trâu nhiều hơn thịt bò, thịt lợn càng ít. Rau xanh, như tôi Cục trưởng ở đây, mỗi tuần được hai lần. Còn bên cố vấn Trung Quốc - Vi Quốc Thanh làm Trưởng đoàn, Mai Giả Sinh làm cố vấn tham mưu, ngày nào cũng được rau tươi. Khoái chí nhất là khi ta “thắt cổ” Sân bay Mường Thanh, Tây thả dù vội vàng rơi xuống cái hào chiến đấu. Lính ta ra cắt dây dù, vải dù, mang về nào bích quy “pơ ti bơ” ngon hạng nhất, cà phê hộp, thuốc lá Mỹ, rượu uýt ki, cả cái “ra sông” (khẩu phần ăn) của sĩ quan Tây! Quá ngon!

- Đồng chí vừa nói đến cố vấn tham mưu?

+ Ông vừa là cấp trung đoàn, cũng hiểu qua qua về thông tin thôi. Có một “kỷ niệm” mà sau này mới phát hiện ra là, khi lập danh mục điện thoại Mai Gia Sinh đưa đến cho mình một bảng số điện, đứng đầu là Vi Quốc Thanh, số điện thoại là 401. Mình cũng đồng ý. Bốn linh một phát âm tiếng Trung Quốc là “sư linh i” na ná như “tư lệnh một” - có nghĩa là trên Ông Văn (Đại tướng Võ Nguyên Giáp) cho nên họ mới có “cơ sở” bảo rằng chính người ta chỉ huy đánh thắng Điện Biên?

Nói chung, bấy giờ mình cũng “lơ mơ” lắm. Ở Điện Biên năm ấy đã có điện thoại truyền hình. Vợ Đờ Cát ở Hà Nội có thể gặp chồng đang nói điện thoại ở hầm chỉ huy. Có cả vô tuyến truyền hình. Có cả cái máy mật, biến tiếng nói điện thoại thành sóng để khó giải mật cũng như một số máy vô tuyến điện khác bị các cố vấn thu hết “để nghiên cứu” giúp.

- Thảo nào, tôi chỉ thấy chiến lợi phẩm thông tin thu được ở Điện Biên chụp ảnh toàn loa truyền thanh.

+ Họ còn thu nhặt nhiều thứ lắm… Đủ cho một cuộc triển lãm thắng lợi…

Đại tá, tiến sĩ sử học Thủy Trường