Dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến sáng 22/9. Dự thảo luật này có 6 chương, 37 điều.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng cho biết, dự thảo luật nhấn mạnh việc người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải chịu trách nhiệm cá nhân khi để xảy ra hành vi gây lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức và lĩnh vực được giao quản lý. Ảnh Phạm Thắng

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng nhấn mạnh, xây dựng Luật Tiết kiệm, chống lãng phí nhằm tạo khung khổ pháp lý đồng bộ, thống nhất, rõ ràng, hiệu quả với công tác này.

Điều này góp phần phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi gây lãng phí; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm trong công tác tiết kiệm, chống lãng phí và xây dựng văn hóa tiết kiệm trong toàn xã hội.

Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm khi để xảy ra lãng phí

Tại dự thảo luật đã quy định cụ thể 7 nhóm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức và 6 nhóm quyền và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong khu vực Nhà nước.

Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh việc người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải chịu trách nhiệm cá nhân trong trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định pháp luật về phòng, chống lãng phí hoặc để xảy ra hành vi gây lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức và lĩnh vực được giao quản lý.

Dự thảo Luật cũng được hoàn thiện theo hướng tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân đều có quyền cung cấp thông tin phát hiện lãng phí.

Người đứng đầu cơ quan, tổ chức nhận được thông tin về lãng phí có trách nhiệm kiểm tra, làm rõ, thông tin phát hiện lãng phí; ngăn chặn, khắc phục kịp thời trường hợp có lãng phí xảy ra; xử lý theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xử lý sai phạm và công khai kết quả xử lý; giải trình trước cơ quan chức năng về việc để xảy ra lãng phí.

Dự thảo luật giao Chính phủ quy định chi tiết các biện pháp bảo vệ cơ quan, tổ chức cung cấp thông tin phát hiện lãng phí, người đấu tranh chống lãng phí và người thân của người đấu tranh chống lãng phí.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến cho ý kiến Dự thảo Luật Tiết kiệm, chống lãng phí. Ảnh: P.Thắng

Ngoài ra, dự thảo luật cũng bổ sung các hành vi nghiêm cấm trong cung cấp, xử lý thông tin phát hiện lãng phí, bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí.

Đáng chú ý, dự thảo luật đưa ra 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí để đảm bảo có đầy đủ cơ chế xử lý một số hành vi mà luật hiện hành chưa quy định.

Chính phủ dự kiến được giao quy định chi tiết từng hành vi gây lãng phí, hành vi vi phạm cụ thể và chế tài xử lý kỷ luật tương ứng với người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị và các cá nhân có liên quan trong trường hợp thực hiện hành vi vi phạm hoặc hành vi gây lãng phí.

Đề nghị quy định rõ việc xử lý vi phạm và trách nhiệm bồi thường

Thường trực Ủy ban Kinh tế Tài chính tán thành cần thiết ban hành Luật Tiết kiệm, chống lãng phí thay thế luật hiện hành, theo Chủ nhiệm Phan Văn Mãi.

Với nội dung cụ thể, ông Mãi cho biết, Thường trực ủy ban này đề nghị nghiên cứu, quy định trách nhiệm giải trình; cơ chế khuyến khích và bảo vệ người cung cấp thông tin, người đấu tranh chống lãng phí; phân định trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm liên đới.

“Đề nghị quy định rõ nguyên tắc xử lý kỷ luật, miễn nhiệm hoặc từ chức khi để xảy ra lãng phí nghiêm trọng trong phạm vi quản lý”, ông Mãi nói.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi. Ảnh: P.Thắng

Về xử lý vi phạm trong thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, đây là nội dung quan trọng của luật để giải quyết những vướng mắc hiện nay.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu, quy định cụ thể về xử lý vi phạm và quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

“Cần quy định rõ xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân và người đứng đầu trong trường hợp để xảy ra sai phạm và quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của tổ chức, cá nhân, trách nhiệm liên đới của người đứng đầu”, ông Mãi nêu và đề nghị, quy định trong luật hoặc giao Chính phủ quy định các trường hợp gây lãng phí phải bồi thường, mức bồi thường.

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu, bổ sung các quy định về áp dụng các biện pháp khắc phục theo hướng phục hồi, tái cơ cấu, chuyển đổi mục đích sử dụng, nhằm tận dụng tối đa giá trị còn lại của tài sản công, dự án, cơ sở hạ tầng…

Quy định như vậy, theo Ủy ban Kinh tế và Tài chính sẽ bảo đảm phù hợp với nguyên tắc quản trị bền vững, góp phần hạn chế tổn thất kép về ngân sách và xã hội, đồng thời gia tăng trách nhiệm tái sử dụng hiệu quả tài chính, tài sản công.

“Đây cũng là biện pháp khắc phục tích cực để tránh lãng phí chồng lãng phí, bên cạnh các biện pháp xử lý kỷ luật, bồi thường”, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi nói.