Hay nói khác một phương án giải quyết đúng lý hợp tình sẽ là một kết thúc có hậu vì lợi nhuận mà đơn vị chủ quản và chủ đầu tư thu được từ khu đất này đã đủ để bồi thường thỏa đáng cho một gia đình cách mạng.
Gia đình có công nhưng thiệt thòi
Trong tổng diện tích hơn 1,4ha đất của Dự án Melody Residences, thì gia đình ông Nguyễn Thành Nam chỉ có 2.950m2. Trước ngày miền Nam được giải phóng thì gia đình ông Nam sử dụng phần đất này cho thuê để lấy tiền đóng góp cho cách mạng, mà cụ thể là cho hoạt động trong nội thành của An ninh T4. Khi phát hiện ra việc này, năm 1970 chính quyền chế độ cũ đã lấy đất của gia đình ông Nam để làm trạm biến áp Bà Quẹo. Nhận thấy trạm điện chỉ chiếm diện tích nhỏ nên gia đình ông Nam đã liên tục xin lại phần đất còn trống để canh tác, nhưng lấy lý do gia đình có quan hệ với cộng sản nên chính quyền chế độ cũ đã không trả lại.
Sau ngày miền Nam giải phóng, Cty Điện lực 2 đã tiếp quản và sử dụng trạm biến áp này, nhưng phần đất còn lại vẫn bị bỏ hoang nên gia đình ông Nam đã có đơn xin trả lại đất để gia đình canh tác. Đến tháng 3/1997, Sở Địa chính nhà đất đã có Quyết định số 170/ĐC-TTr, với nội dung giao Cty Điện lực 2 có tránh nhiệm đền bù đất cho gia đình ông Nam. Nhưng Cty Điện lực 2 không thực hiện mà lại bàn giao đất cho Cty Truyền tải điện 4 như để thoái thác trách nhiệm. Ngoài ra, Cty Điện lực 2 cũng cho nhiều đơn vị thuê lại đất không đúng quy định, và để đất hoang hóa trong 20 năm chứ không kiến nghị trả lại hoặc bồi thường đúng pháp luật cho gia đình ông Nam.
Đến năm 2008, khi phong trào đầu tư ngoài ngành được triển khai ồ ạt thì ngành Điện đã thành lập Cty Đầu tư Thương mại Dịch vụ Điện lực, và sử dụng hơn 1,4ha đất, trong đó có phần đất mà gia đình ông Nam đang khiếu nại, để triển khai dự án nhà ở. Đến năm 2015, hầu như toàn bộ diện tích đất này đã được chuyển nhượng cho Tập đoàn Hưng Thịnh để xây dựng Dự án Melody Residences.
Làm rõ pháp lý để giải quyết đúng pháp luật
Chỉ đến khi các hạng mục xây dựng Dự án Melody Residences được thi công thì gia đình ông Nam mới biết đất đã đổi chủ. Nhận thấy việc chuyển đổi này có nhiều khuất tất nên gia đình ông Nam gửi đơn khiếu nại vượt cấp lên các bộ, ngành. Trong đơn khiếu nại, gia đình ông Nam đã yêu cầu cơ quan chức năng phải giải quyết đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với gia đình có công về 2.950m2 đất, đồng thời kiến nghị làm rõ dấu hiệu thất thoát tài sản Nhà nước tại Dự án Melody Residences.
Đó là Tập đoàn Hưng Thịnh chỉ phải bỏ ra 217 tỷ đồng để có được phần đất của Cty Đầu tư Thương mại Dịch vụ Điện lực, dù thời điểm ký chuyển nhượng thì giá đất tại khu vực đường Âu Cơ dao động từ 100 triệu đồng đến 120 triệu đồng/m2. Nếu tính đúng tính đủ thì ngân sách Nhà nước đã bị thiệt hại khoảng 1.000 tỷ, còn công dân vẫn thiệt thòi nên tiếp khiếu vượt cấp.
Sau khi Ủy ban Kiểm tra Trung ương chuyển đơn, Phó Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo kiểm tra khiếu nại của công dân
Nhận định về vụ việc này, Cục trưởng Cục III (Thanh tra Chính phủ) Võ Văn Đồng cho rằng nếu ngay khi phát sinh khiếu nại mà Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh tiếp công dân, lắng nghe ý kiến và nguyện vọng của gia đình ông Nam, sau đó vận dụng quy định về chính sách người có công, bám sát chủ trương của Thành ủy, các quy định của pháp luật để ban hành quyết định giải quyết phù hợp thì sẽ hạn chế việc khiếu nại kéo dài, vượt cấp, phức tạp. Đến nay, phần đất mà công dân khiếu nại đã có dự án nhà cao tầng mà thực chất là dự án kinh doanh bất động sản, nên tình hình càng phức tạp và khó khăn hơn trong giải quyết. Nếu công dân tiếp khiếu, không đồng thuận thì theo thực tiễn giải quyết khiếu nại của khu vực phía Nam thì Thủ tướng Chính phủ sẽ tiếp tục yêu cầu thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để xử lý dứt điểm vụ việc.
Liên quan đến khiếu nại về chính sách bồi thường tại Dự án nhà ở số 16 đường Âu Cơ, phường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh, ngày 15/8/2017, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Lê Thị Thủy đã có văn bản chuyển đơn của công dân đến Thủ tướng Chính phủ để chỉ đạo giải quyết theo quy định. Sau đó, ngày 19/9/2017, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình về giải quyết khiếu nại.
Theo đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình chỉ đạo giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp cùng UBND TP Hồ Chí Minh kiểm tra việc quản lý, sử dụng hơn 14.000m2 đất tại số 16, phường Tân Sơn Nhì, quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh. Tiến hành kiểm tra rà soát việc khiếu nại và quá trình giải quyết khiếu nại của ông Nguyễn Thành Nam, báo cáo kết quả cho Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/11/2017.
Đến thời điểm này, kết quả kiểm tra đã hoàn thành và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, niềm hy vọng của một gia đình có công với cách mạng lại tiếp tục bừng sáng vì Chính phủ với tinh thần liêm chính, kiến tạo vì dân sẽ chỉ đạo giải quyết dứt điểm vụ việc khiếu nại đã kéo dài hơn 40 năm này, cũng như sẽ xử lý nghiêm sai phạm và truy thu số tiền chênh lệch tại Dự án Melody Residences cho ngân sách.
Thảo Du - Bao Dung