Các bị cáo tại tòa. Ảnh: NL

Chiều ngày 18/12, tòa sơ thẩm đưa ra phán quyết đối với 19 bị cáo trong vụ án sai phạm khi duyệt cho Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn (SAGRI) 100% vốn Nhà nước, do UBND TP. HCM là chủ sở hữu, chuyển nhượng dự án cho tư nhân, gây thiệt hại cho Nhà nước.

19 bị cáo hầu hết là cựu cán bộ của TP. HCM. Ông Lê Tấn Hùng (cựu Tổng Giám đốc SAGRI) cùng 9 bị cáo tội danh “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”; 7 bị cáo tội “tham ô tài sản”; 2 bị cáo tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và 1 bị cáo tội “che giấu tội phạm”.

Bị cáo Trần Vĩnh Tuyến, cựu Phó Chủ tịch UBND TP. HCM phạm tội "vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Nguyên Giám đốc Sở Xây dựng TP. HCM Trần Trọng Tuấn tội danh “vi phạm về quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Không chấp nhận lời khai của bị cáo

HĐXX xác định, nội dung vụ án được xác định đúng như kết luận của cơ quan điều tra và cáo trạng của VKS.

Trong quá trình xét xử, bị cáo Trần Vĩnh Tuyến và một số bị cáo khác khai rằng không cố ý biết sai vẫn làm. Bị cáo Trần Trọng Tuấn (nguyên Giám đốc Sở Xây dựng) cho rằng, hành vi đã thực hiện trong vụ án là đúng thủ tục và chức năng đề nghị HĐXX xem xét.

Tại tòa, bị cáo Trần Vĩnh Tuyến cùng nhiều bị cáo khác giải thích bản thân không cố ý sai phạm, không vụ lợi.

Ông Tuyến cho rằng, việc ký quyết định cho Sagri chuyển nhượng dự án là thực hiện theo sự phân công của UBND TP. Tuy nhiên, bản thân ông cũng chủ quan, thiếu sót, không đọc hết hồ sơ, không đọc kỹ kết luận thanh tra, tin tưởng vào sự tham mưu của các sở, ngành nên không biết công ty chưa thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, chứ không phải vì nể nang, biết sai mà vẫn ký.

Ông Tuấn cũng cho rằng bản thân làm đúng chức trách, quy trình, không phạm tội như cáo trạng nêu. Ông Tuấn trình bày, khi họp hội đồng thẩm định thấy đủ điều kiện chuyển nhượng. Tuy nhiên, do SAGRI là doanh nghiệp Nhà nước, liên quan đến chuyển nhượng vốn Nhà nước ra ngoài doanh nghiệp nên hội đồng đã hỏi ý kiến Sở Tài chính dưới góc độ quản lý vốn Nhà nước xem có vướng mắc gì không. Sau đó, ông Tuấn mới ký đề xuất trình UBND TP.

Không chấp nhận những lý lẽ trên,  HĐXX phân tích, việc lập hồ sơ xin chuyển nhượng của SAGRI  chưa đủ yêu cầu, nhưng bị cáo Tuấn và các đồng phạm đã tham mưu, không làm tròn trách nhiệm cho phép SAGRI chuyển nhượng trái pháp luật.

Cáo trạng truy tố và phần luận tội, đối đáp của đại diện VKS rất đầy đủ thuyết phục làm căn cứ kết tội ông Tuấn và các đồng phạm khác.

HĐXX nêu rõ, pháp luật ban hành buộc các bị cáo phải biết thực hiện. Các bị cáo đều là cán bộ Nhà nước, có thời gian dài làm việc dài, đầy đủ kiến thức trách nhiệm về lĩnh vực làm việc nên buộc phải biết và phải làm đúng. Vì thế HĐXX không chấp nhận lời  khai của bị cáo.

HĐXX cũng nêu rõ, các bị cáo  buộc phải biết dự án này là TP giao cho SAGRI quản lý, trước khi chuyển nhượng phải thẩm định giá theo giá thị trường, thực hiện đấu giá... để xác định toàn bộ vốn chuyển nhượng Nhà nước đầu tư ra ngoài doanh nghiệp làm căn cứ để chuyển nhượng.

Tuy nhiên, các  bị cáo vẫn ký quyết định chấp thuận khi SAGRI chưa đủ các điều kiện này. Đây là cơ sở để Lê Tấn Hùng và các đồng phạm tại SAGRI tự ý quyết định giá trị dự án để chuyển nhượng trái pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước.

Tòa tuyên bố mức hình phạt

HĐXX xác định, các bị cáo phạm vào các tội danh mà VKS đã truy tố vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí, tham ô tài sản, thiếu trách nhiệm và che giấu tội phạm.

HĐXX cũng nhận định, hành vi và các quyết định của cơ quan tố tụng, người tiến hành tố tụng đều hợp pháp. Cáo trạng ban đầu xác định UBND TP.HCM là người bị hại đối với hành vi vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản gây thất thoát lãng phí, tuy nhiên sau khi xem xét lại tòa xác định SAGRI là bị hại.

Về thiệt hại, HĐXX cho rằng việc thiệt hại được xác định tại thời điểm ký hợp đồng chuyển nhượng dự án và hoàn tất cập nhật sang tên trên giấy. Theo kết luận giám định của Hội đồng Định giá Trung ương là tại thời điểm hoàn thành chuyển nhượng dự án gây thiệt hại hơn 348 tỉ. VKS buộc thiệt hại tại thời điểm khởi tố 672 tỉ là chưa phù hợp pháp luật.

Toà tuyên phạt, cựu Phó Chủ tịch Trần Vĩnh Tuyến 6 năm tù do sai phạm khi phê duyệt chủ trương cho Sagri chuyển nhượng dự án trái quy định, gây thiệt hại 348 tỷ đồng.

Bị cáo Trần Trọng Tuấn trong vụ án, tương đương với ông Trần Vĩnh Tuyến, tuyên phạt 6 năm tù về cùng tội danh.

Đối với bị cáo Lê Tấn Hùng, luật sư bào chữa cho rằng, ông Hùng không đóng vai trò chủ mưu vì không nắm quyền quyết định "số phận" dự án. Tuy nhiên chủ tọa phiên tòa nêu rõ: “Vì động cơ cá nhân, bị cáo Lê Tấn Hùng cùng đồng phạm cố ý vi phạm quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước; trực tiếp xâm phạm tài sản Nhà nước ở SAGRI, gây ra thiệt hại".

HĐXX xác định bị cáo Lê Tấn Hùng là chủ mưu xuyên suốt và thực hiện đối với cả hai tội. Bị cáo phải chịu trách nhiệm chính với số tiền tham ô 13,3 tỉ. Tuy nhiên hậu quả đã được khắc phục trước khi khởi tố trong đó có phần lớn ông Hùng nộp. Trước khi xét xử, gia đình ông Hùng còn nộp thêm số tiền 200 triệu đồng… Đây là tình tiết xem xét giảm nhẹ cho bị cáo Hùng.

Tòa sơ thẩm phạt bị cáo Lê Tấn Hùng, 14 năm tù về tội "tham ô tài sản"; 11 năm tù về tội "vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", tổng hợp hình phạt là 25 năm tù giam.

Những bị cáo còn lại từ 3 năm tù treo đến 7 năm tù.