Nhiều bất thường trong việc thi hành án tại Công ty Sản xuất rượu Golden Spirits Việt Nam. Ảnh: AX

Hơn 15,4ha đất và công trình trên đất bán được hơn 211,7 tỷ đồng

Theo Kết luận thanh tra số 50/KL-TTR của Thanh tra Bộ Tư pháp, vụ việc được tóm tắt như sau: Theo các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật thì Nhà máy Rượu GSI và Cty GSI do ông Liên Tuấn Kiệt là đại diện phải thi hành các nghĩa vụ thanh toán cho Ngân hàng TMCP Việt Nam Tín Nghĩa với tổng các khoản nợ tính đến ngày 25/3/2010 là hơn 39,35 tỷ đồng; có trách nhiệm trả cho ông Lê Việt Triều số tiền là hơn 83,51 tỷ đồng.

Do phía ngân hàng và ông Lê Việt Triều có đơn yêu cầu thi hành án (THA) nên Cục THADS tỉnh đã ban hành các quyết định để tiến hành THA vụ việc.

Tài sản để thực hiện THA gồm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số T751310 do UBND tỉnh Bình Dương cấp cho Nhà máy Rượu GSI với diện tích 154.221,6m² và toàn bộ tài sản gắn liền với đất, nhà xưởng…

Trong năm 2016, Cục THADS tỉnh đã tiến hành các công việc như xác minh, khảo sát, đo đạc quyền sử dụng đất và công trình xây dựng trên đất tại Cty GSI; ban hành quyết định về việc cưỡng chế, kê biên tài sản…

Trong năm 2017, Cục THADS phối hợp cùng các đơn vị chức năng tiến hành các công việc như kiểm kê tài sản; tiếp tục xác minh tài Cty GSI và bổ sung thêm tài sản của công ty; làm việc với bên bị và được THA…

Trong tháng 8/2017, Cục THADS đã làm việc với bên được THA (ngân hàng; ông Triều) và bên phải THA (ông Kiệt) để thống nhất mức giá do Công ty CP Giám định và Thẩm định giá Eximvas thẩm định đối với quyền sử dụng dựng đất là 6.000m² đất sản xuất kinh doanh, 97.397m² đất trồng cây lâu năm và công trình xây dựng trên đất. Toàn bộ tài sản bán đấu giá có giá trị hơn 246 tỷ đồng…

Đến tháng 12/2017, Cục THADS có thông báo chọn Công ty TNHH Dịch vụ Bán đấu giá tài sản Công Lập (Cty Công Lập) làm công ty đấu giá tài sản.

Tháng 6/2018, Cục THADS và Cty Công Lập ký hợp đồng bán đấu giá tài sản.

Từ tháng 6/2018 đến tháng 2/4019, tiếp hành 4 lần thông báo đấu giá tài sản. 3 lần đầu không có người đăng ký, đến lần thứ 4 mới có 2 doanh nghiệp tham gia đấu giá.

Ngày 21/2/2019, tại lần đấu giá thứ 4, Công ty CP Cao su Tài Phát trúng đấu giá ở mức 211,71 tỷ đồng (cao hơn giá khởi điểm 500 triệu đồng).

Có dấu hiệu hạn chế người tham gia đấu giá

Sau khi đấu giá thành, ông Kiệt và Cty GSI đã nhiều lần có đơn khiếu nại, đơn kêu cứu gửi tới các cơ quan chức năng.

Ngày 19/7/2019, Bộ Tư pháp đã có Quyết định thanh tra số 35/QĐ-TTR đối với Cty Công Lập trong việc tổ chức bán đấu giá tài sản là toàn bộ quyền sử dụng đất và nhà xưởng, công trình trên đất của Cty GSI do Cục THADS tỉnh Bình Dương kê biên bảo đảm THA.

Kết luận thanh tra số 50/KL-TTR, Thanh tra Bộ Tư pháp cho biết: Tại Khoản 4 Điều 8 hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản ký giữa Cục THADS tỉnh Bình Dương và Cty Công Lập có nội dung “yêu cầu bên B đưa vào thông báo đấu giá về điều kiện đăng ký tham gia đấu giá như sau: người tham gia đấu giá phải có năng lực tài chính để thực hiện dự án; có ngành nghề kinh doanh phù với dự án; không vi phạm quy định của pháp luật về đất đai đối với trường hợp đã được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án trước đó”.

Do đó, 3 thông báo trước 3 lần đầu đấu giá (vào tháng 6/2018; tháng 10/2018 và tháng 11/2018), Cty Công Lập đã yêu cầu khách hàng đăng ký tham gia đấu giá phải “có ngành nghề kinh doanh phù hợp với dự án”.

Trước cách áp đặt vô lý như vậy, Thanh tra Bộ Tư pháp cho rằng, “việc Cục THADS và Cty Công Lập đưa ra điều kiện phải có ngành nghề kinh doanh phù hợp với dự án là không phù hợp với quy định tại Khoản 1 Điều 38 Luật Đấu giá tài sản năm 2016, có dấu hiệu hạn chế khách hàng tham gia đấu giá”.

Quy định này đã được sửa trong lần thông báo đấu giá thứ 4 nên Thanh tra Bộ chỉ yêu cầu Cty Công Lập nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong các lần tổ chức đấu giá sau.

Nhận định về việc này, luật sư Lê Ngọc Hà - Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, hình thức “nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm” như vậy là quá nhẹ, không tương xứng với lỗi vi phạm và hậu quả vi phạm của Cty Công Lập bởi căn cứ theo quy định tại điểm b, khoản 9 Điều 22 của Nghị định số 82/2020/NĐ-CP ngày 15/7/2020 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, THADS... thì có căn cứ buộc tổ chức đấu giá tài sản thực hiện các thủ tục để đề nghị hủy kết quả đấu giá khi có hành vi “hạn chế người tham gia đấu giá trong quá trình tham gia đấu giá” trong trường hợp làm sai lệch kết quả đấu giá.

Nhà máy Sản xuất rượu Golden Spirits Việt Nam nhìn từ trên cao. Ảnh chụp màn hình: CT

Sử dụng chứng thư thẩm định giá quá 6 tháng

Theo hồ sơ vụ việc, trong tháng 8/2017, các bên liên quan thống nhất với kết quả dự thảo chứng thư thẩm định giá của Công ty CP Giám định và Thẩm định giá Eximvas với mức giá khởi điểm là hơn 246 tỷ đồng.

Tuy nhiên, đến gần 1 năm sau (ngày 19/6/2018), Cục THADS tỉnh và Cty Công Lập mới ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản và áp dụng giá khởi điểm nêu trên để thực hiện đấu giá.

Cty GSI cho rằng việc làm này đã gây thiệt hại cho doanh nghiệp. Luật sư Lê Ngọc Hà cho rằng, đối chiếu theo quy định tại khoản 3 Điều 32 Luật Giá năm 2012 và khoản 7 của Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 05 ban hành kèm theo Thông tư số 28/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính thì kết quả thẩm định giá chỉ có giá trị không quá 6 tháng kể từ thời điểm chứng thư thẩm định giá có hiệu lực. Với thực tế giá trị bất động sản tại tỉnh Bình Dương tăng giá hằng tháng, hằng quý trong những năm gần đây; việc không định giá lại tài sản THA khi chứng thư thẩm định giá hết hiệu lực đã dẫn đến hậu quả tài sản bán đấu giá đã không phản ánh đúng giá trị của tài sản tại thời điểm đấu giá, gây ra thiệt hại cho người phải THA là Công ty GIS.

Cty Cổ phần BĐS Lộc Đại Phát tham gia đấu giá nhưng lại không trả giá. Ảnh: CT

Tham gia đấu giá nhưng không trả giá

Hồ sơ vụ việc cũng cho thấy, một điều bất thường khác đó là diễn biến của buổi đấu giá thành (lần thứ 4).

Theo biên bản đấu giá tài sản ngày 21/2/2019, có 2 tổ chức tham gia đấu giá là Cty Cổ phần Bất động sản (BĐS) Lộc Đại Phát và Công ty CP Cao su Tài Phát; giá khởi điểm là 211,200 tỷ đồng, mỗi vòng trả giá nhảy 500 triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ sau 1 vòng đầu, Công ty CP Cao su Tài Phát trúng đấu giá ngay với mức 211,700 tỷ đồng (trả đúng 1 bước giá) do Cty Cổ phần BĐS Lộc Đại Phát không trả giá.

Ông Liên Tuấn Kiệt đặt vấn đề: Liệu có tồn tại sự thỏa thuận ngầm trước hoặc trong phiên đấu giá giữa 2 công ty tham gia đấu giá này khi Cty Cổ phần BĐS Lộc Đại Phát đã tham gia đấu giá mà lại không trả giá, dễ dàng “nhường” kết quả trúng đấu giá cho Cty Cổ phần Cao su Tài Phát?

Nhận định về việc này, theo luật sư Lê Ngọc Hà, trong trường hợp này Cty GSI có quyền kiến nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xem xét việc hủy bỏ kết quả đấu giá khi có căn cứ xác định đấu giá viên, người tham gia đấu giá có hành vi thông đồng dìm giá nhằm trục lợi, làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.

Ở một tình tiết khác liên quan đến vụ việc, ngày 3/8/2020, Văn phòng Chính phủ có công văn gửi Bộ Tư pháp. Theo đó, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ có ý kiến chỉ đạo: “Bộ Tư pháp chỉ đạo, kiểm tra, giải quyết các nội dung khiếu nại của ông Liên Tuấn Kiệt (quốc tịch Hoa Kỳ), Tổng Giám đốc Cty GSI liên quan đến việc THA của Cục THADS tỉnh Bình Dương, có biện pháp xử lý theo đúng quy định pháp luật…”.

Theo tìm hiểu của PV Báo Thanh tra, kể từ khi Cục THADS tỉnh Bình Dương tiến hành THA, đến nay đã hơn 5 năm nhưng vụ việc vẫn chưa được giải quyết xong. Cty GSI đã gửi đơn đến Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao để đề nghị làm rõ vụ việc.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.