Bà Nguyễn Thị Chinh sau bao năm mòn mỏi chờ đợi sự phân xử tranh chấp đất đai của chính quyền. Ảnh: Trà Vân

Bà Chinh cho biết, gia đình bà có hai thửa đất ở sát cạnh nhau là thửa số 77 diện tích 1.587m2 và thửa đất vườn số 94 diện tích 625m2, thuộc tờ bản đồ số 7, bản đồ 299 năm 1985 thuộc thôn Triều Đông. Hai thửa đất này đứng tên chồng bà là Kiều Văn Thủy. Đây là mảnh đất của bố chồng bà là cụ Kiều Văn Hướng cho.

Năm 1978, gia đình bà cho bà Phạm Thị Tám mượn thửa đất vườn số 94 để canh tác, sản xuất. “Khi bà Tám còn sống, gia đình tôi đến hỏi lại đất về canh tác, bà Tám có nói tôi chẳng sống được bao lâu nữa, khi nào chết tôi sẽ trả”, bà Chinh nói.

Tuy nhiên, sau khi bà Tám mất, ông Kiều Văn Đoan, con của bà Tám, đứng ra canh tác, sản xuất trên diện tích đất vườn này. Gia đình bà Chinh tiếp tục đến đòi nhiều lần nhưng hết năm này đến năm khác, ông Đoan không trả, thậm chí còn thách thức gia đình bà.

Làm đơn đến UBND xã Cổ Đông, bà Chinh đã được UBND xã triệu tập hòa giải. Qua đó, bà mới tá hỏa khi được biết, năm 2003, Trưởng thôn Triều Đông là Khuất Văn Xuyên (nay là Phó Chủ tịch UBND xã, phụ trách quản lý về đất đai) đã sửa tên ông Kiều Văn Thủy sử dụng thửa đất số 94 thành tên ông Đoan và làm thủ tục vào sổ đóng thuế mảnh đất này cho gia đình ông Đoan.

Không chấp nhận kết quả hòa giải và chờ đợi mãi không thấy UBND thị xã Sơn Tây hồi đáp về các đơn thư, bà Chinh đã làm đơn gửi đến TAND thị xã Sơn Tây. Bà Chinh nhận được Thông báo số 02 của tòa án yêu cầu thu thập, bổ sung thêm chứng cứ.

Tuy nhiên, hành trình thu thập chứng cứ của bà không được chính quyền sở tại tạo điều kiện. Bà Chinh cho biết, đã gửi đơn đến UBND xã Cổ Đông đề nghị được cung cấp bản sao Bản đồ 299 năm 1985, bản sao Sổ mục kê hoặc sổ địa chính liên quan đến thửa đất 94, tờ bản đồ số 7 thuộc bản đồ 299. Đây là các tài liệu quan trọng về quản lý đất đai thời kỳ đó mà bà biết, thể hiện người sử dụng đất là chồng bà. Tuy nhiên, cán bộ địa chính xã chỉ trích lục cho bà một phần bản đồ 299 mà không hề xác nhận hay đóng dấu sao y.

Ông Khuất Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Cổ Đông (bìa trái) và ông Lê Quý Quyết, cán bộ địa chính tại buổi làm việc với PV Báo Thanh tra. Ảnh: Trà Vân

Trong lúc chờ đợi mà không nhận được sự hỗ trợ của chính quyền để thu thập các tài liệu pháp lý quan trọng, ngày 28/4 (tức ngày 10/3 Âm lịch, ngày nghỉ lễ theo qui định), bà Chinh nhận được Thông báo số 48 của UBND xã Cổ Đông về việc hòa giải, giải quyết tranh chấp đất đai giữa gia đình bà và ông Đoan. Thông báo này tiếp tục giao cho ông Đoan canh tác diện tích đất nói trên.

Trao đổi với PV xung quanh vụ việc, ông Khuất Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Cổ Đông khẳng định: Chúng tôi đã thực hiện theo chức năng thẩm quyền của mình, đã tổ chức xác minh và hòa giải. Sự việc xảy ra đỉnh điểm của tranh chấp là từ sau Tết đến nay. Chúng tôi cũng nhận được thông báo của TAND thị xã Sơn Tây. Chúng tôi khẳng định, đây là đất canh tác nên chúng tôi vẫn để cho ông Đoan canh tác. Nếu sau này các cấp có thẩm quyền xác minh được đất này của nhà bà Chinh thì ông Đoan phải trả lại.

Cũng theo ông Trường, gia đình nhà bà Chinh kiện nhà ông Đoan năm 2012 trong khi thửa đất này mang tên ông Đoan từ năm 2003, trước đó là mang tên ông Thủy, chồng bà Chinh.

Việc có sự sai lệch giữa bản đồ năm 1985 mang tên ông Thủy, mà năm 2003 thửa đất này lại mang tên ông Đoan, ông Trường cho rằng, bản đồ năm 1985 không có tính pháp lý vì do sai sót của đoàn sinh viên thực tập lập ra, lại không có cơ quan thẩm quyền phê duyệt, lỗi do nhầm lẫn!

Ông Lê Quý Quyết, cán bộ địa chính xã cho rằng, việc ông Đoan nộp các loại phí đất không có nghĩa là mảnh đất đó là của nhà ông Đoan, vì ông khai thác sử dụng thì ông phải nộp phí. Tuy nhiên, ông Quyết cũng khẳng định, bản đồ năm 1985 là không có tính pháp lý và do nhầm tên.

Theo tìm hiểu của PV, tại biên bản xác định mốc giới, ranh giới thửa đất mà ông Kiều Văn Đoan đứng tên có chữ ký của các chủ sử dụng đất liền kề. Trong đó, có chữ ký của bà Chinh, nhưng là Kiều Thị Chinh, chứ không phải Nguyễn Thị Chinh. Khi PV hỏi, vì sao lại sai họ, chính quyền cho rằng, họ sai không quan trọng, mà chữ ký đấy là của bà Chinh. Thế nhưng, tại thửa đất đang tranh chấp cũng có hộ liền kề là Kiều Thị Chinh, chứ bà Chinh không thể biết được, mình lại có chữ ký như vậy?

Chưa kể, ông Trịnh Huy Quang, Chủ tịch UBND xã Cổ Đông (nhiệm kỳ 1990 - 2004) đã xác nhận bằng văn bản với nội dung: Thửa đất số 94, tờ bản đồ số 07, đo đạc năm 1985, đúng là tên anh Thủy.

Có gì bất thường trong việc bỗng dưng hồ sơ về thửa đất số 94 “được” sang tên đổi chủ? Có bất thường khi đại diện cho cơ quan quản lý Nhà nước khẳng định hồ sơ quản lý đất đai của nhiệm kỳ trước là không có tính pháp lý? Lòng tin, tình thân giữa hai gia đình cho nhau mượn đất canh tác phải chăng cần phải có đầy đủ giấy tờ như luật định? Và, người dân như bà Chinh cần phải tin vào tình thân, tin vào lời dặn dò của cha mẹ, lời hứa hẹn của người đã khuất hay tin vào hệ thống sổ sách quản lý Nhà nước một thời về đất đai? Chúng tôi sẽ tiếp tục trở lại câu chuyện tranh chấp này với nhiều góc khuất về quản lý Nhà nước của chính quyền sở tại.

Trà Vân