Cục trưởng Cục III TTCP Võ Văn Đồng cho rằng dù Thủ tướng Chính phủ đã 10 lần chỉ đạo, còn các bộ, ngành thì liên tục có văn bản đôn đốc, nhắc nhở nhưng từ năm 2009 đến nay kết quả giải quyết vẫn còn nằm trên giấy. Ảnh: NG

"Nhờn thuốc"

Trong nhiều đơn KN được gửi đúng nơi, đúng chỗ, công dân Vũ Huy Hoàng mong muốn Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh nhanh chóng giải quyết chính sách đền bù đúng chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ.

Nhưng càng chờ đợi thì quyền lợi hợp pháp của công dân Vũ Huy Hoàng vẫn cứ trôi xuôi theo hàng chục lời hứa, lời cam kết của lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh tại các buổi họp có sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ, tại hàng chục lần làm việc với Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành.

Hồ sơ vụ việc ngày càng dày thêm theo ngày tháng trong khi niềm tin của công dân Vũ Huy Hoàng mỗi ngày lại chỉ biết theo dõi thông tin trên báo chí về quyết tâm của Thủ tướng Chính phủ trong thực hiện nghiêm kỷ cương hành chính để tránh hiện tượng trên bảo những dưới không nghe.

Nhận định về câu chuyện này, Cục trưởng Cục III Võ Văn Đồng cho rằng: Trong lịch sử giải quyết KN về nhà đất của công dân tại TP Hồ Chí Minh nói riêng và khu vực phía Nam nói chung, có lẽ vụ việc của công dân Vũ Huy Hoàng là có một không hai khi Thủ tướng đã 10 lần chỉ đạo, còn các bộ, ngành thì liên tục có văn bản đôn đốc, nhắc nhở nhưng từ năm 2009 đến thời điểm hiện tại kết quả giải quyết vẫn còn nằm trên giấy.

Có một sự thật là: Trong quá trình triển khai thu hồi đất cho Dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm được thực hiện qua nhiều thời kỳ với hàng loạt văn bản chỉ đạo từ năm 2002 đến năm 2008 của Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đã phát sinh hàng loạt thiếu sót, thậm chí sai phạm. Điều quan trọng là phải có chính sách sửa sai phù hợp để có thể đạt được nhiều mục đích là bảo đảm tiến độ các dự án thành phần, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân, hạn chế hiện tượng tiếp khiếu, tiếp tố. Đặc biệt, các vụ việc có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ thì UBND TP Hồ Chí Minh phải quyết liệt thực hiện, vấn đề nào phát sinh ngoài thẩm quyền cần được báo cáo xin ý kiến để giải quyết dứt điểm các nội dung KN, tố cáo của nhân dân ngay tại cơ sở. Nếu không giải quyết với tâm thế này thì hàng loạt vụ việc nổi cộm tại quận 2 vẫn là bài toán khó giải trong thời gian tới.

Cần tăng liều?

Với mục tiêu xây dựng chính phủ kiến tạo và hành động, đầu tháng 8/2016, Thường trực Chính phủ đã thẳng thắn đánh giá: Trong nhiều nhiệm kỳ Chính phủ đã qua, việc thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ thông qua các chỉ thị, quyết định, kết luận, mệnh lệnh tại chỗ vẫn luôn bị bỏ ngỏ. Họp rất nhiều, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng kết luận rất nhiều, ra chỉ thị cũng nhiều, quyết định cá biệt được ban hành không ít, toàn những vấn đề bức xúc về kinh tế - xã hội, nhưng sau đó, những nội dung chỉ đạo này có việc được thi hành, có việc không, tùy theo thái độ tiếp ứng của các bộ, ngành, cũng như UBND các tỉnh, thành.

Hiện trạng phần đất tại quận 2 được Thường trực UBND TP Hồ Chí Minh chuyển nhượng cho Cty GS E&C với giá 100 triệu USD. Ảnh: NG

Trên tầm vĩ mô, trong phiên họp để thống nhất chủ trương thành lập Tổ Công tác kiểm tra việc thực hiện các ý kiến chỉ đạo, kết luận, chỉ thị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã cảnh báo: Có thực tế là trong nhiều năm qua, kỷ cương hành chính bị buông lỏng, có tình trạng “trên bảo dưới không nghe” đến nỗi thành... bình thường, có những thời điểm ý chí xây dựng, phát triển đất nước của người đứng đầu Chính phủ không được cả bộ máy hành chính thực thi.

Còn ở tầm vi mô, đối với vụ việc này, cho thấy cảnh báo của Thủ tướng Chính phủ về tình trạng “nhờn thuốc” trong thực hiện kỷ cương hành chính trong giải quyết KN, tố cáo mà UBND TP Hồ Chí Minh thực hiện thời gian qua là đáng lo ngại. Vì rằng, theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về xác minh, làm rõ KN của công dân, từ năm 2009 đến nay, Thanh tra Chính phủ đã 4 lần có báo cáo kết luận khẳng định: Trong quá trình thu hồi đất, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đã không thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Trên cơ sở kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, cũng như báo cáo xác minh của Đoàn Công tác liên ngành đối với ý kiến giải trình của UBND TP Hồ Chí Minh, Văn phòng Chính phủ đã hàng chục lần báo cáo Thủ tướng Chính phủ về hướng xử lý đúng pháp luật. Sau đó, Văn phòng Chính phủ cũng đã hàng chục lần có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh giải quyết dứt điểm vụ việc nhưng đến nay công dân vẫn tiếp khiếu vì KN chưa được giải quyết.

Nhận định dưới góc độ pháp luật, theo Luật sư Phạm Tấn Thuấn - Văn phòng Luật sư Quốc Tuấn, quy định của Luật Thanh tra, cùng các Nghị định hướng dẫn thì trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh phải nghiêm túc thực hiện kiến nghị của Thanh tra Chính phủ. Khi phát sinh các vấn đề còn có ý kiến khác nhau đã được Thủ tướng Chính phủ có ý kiến chỉ đạo thì Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh phải tuân thủ đúng kỷ luật, kỷ cương hành chính trên cơ sở phối hợp với Thanh tra Chính phủ, các Bộ ngành để bảo đảm uy tín của cơ quan quản lý Nhà nước, bảo vệ quyền lợi của công dân, bảo đảm sự thượng tôn pháp luật.

Ngọc Giang