Nhà, đất số 163 Xã Đàn, quận Đống Đa (Hà Nội) thuộc chủ sử dụng là gia đình bà Lê Thị Thanh Hằng. Ảnh: H-N

Để hiểu rõ hơn vụ việc, PV Báo Thanh tra đã có buổi làm việc với đại diện UBND quận Đống Đa. Tại buổi làm việc, Phó Chánh Thanh tra quận Đống Đa Trần Huy Hải cho biết: Đây là vụ việc phức tạp, đơn thư tố cáo gửi đến nhiều cấp, kéo dài trong nhiều năm qua. Dư luận cho rằng, có dấu hiệu móc ngoặc, cố ý làm sai lệch hồ sơ đền bù giải phóng mặt bằng (GPMB) để trục lợi tiền Nhà nước. Vụ việc này có liên quan đến hai cá nhân: Ông Vũ Minh Hồng, Phó Chủ tịch UBND phường Nam Đồng và bà Nguyễn Thị Thu Hương, nguyên cán bộ địa chính, xây dựng phường Nam Đồng.

Theo ông Hải, ông Đỗ Đức Sơn và vợ là bà Nguyễn Thị Mền được UBND TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền SDĐ tại phường Nam Đồng, Đống Đa, Hà Nội. Ngày 15/5/2006, UBND quận Đống Đa có quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB dự án xây dựng đường vành đai I (nay là phố Xã Đàn) đối với hộ ông Đỗ Đức Sơn. Gia đình ông đã bàn giao mặt bằng, diện tích còn lại sau GPMB là 37,6m2 gia đình tiếp tục sử dụng. Ngày 9/6/2009, ông Sơn và bà Mền đã chuyển nhượng cho ông Nguyễn Văn Bảo, vợ là Lê Thị Thanh Hằng và được Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội xác nhận vào sổ đỏ nội dung thay đổi chủ mới.

Ngày 4/8/2009, UBND quận Đống Đa cấp Giấy chứng nhận số nhà cho bà Hằng là 163 Xã Đàn (địa chỉ cũ là số 71, ngách 195, ngõ Xã Đàn 2). Tuy nhiên, ngày 28/3/2011, tổ công tác GPMB phường Nam Đồng khi xác nhận nguồn gốc đất để làm căn cứ lập phương án GPMB dự án Cống hóa mương và xây dựng tuyến đường từ cống Chèm đến sông Lừ vẫn xác định hộ ông Đỗ Đức Sơn, bà Nguyễn Thị Mền có tại địa chỉ trên để tiến hành lập phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB. Sau đó, UBND quận Đống Đa có Quyết định số 6209 phê duyệt mức đền bù hỗ trợ thiệt hại khi GPMB tại địa chỉ trên cho hộ ông Nguyễn Đức Sơn số tiền hơn 491,8 triệu đồng.

Lý giải cho việc ông Sơn đã bán nhà, đất trên cho người khác nhưng vẫn được chính quyền quận Đống Đa “rót” gần nửa tỷ đồng, Phó Chánh Thanh tra Trần Huy Hải cho biết, liên quan đến việc nhầm lẫn này, UBND quận Đống Đa đã kiểm tra và kết luận sai phạm, cụ thể: Tổ công tác GPMB phường Nam Đồng do ông Vũ Minh Hồng làm Tổ trưởng và bà Nguyễn Thị Thu Hương là tổ viên đã “thiếu trách nhiệm trong việc xác định nguồn gốc đất, chủ SDĐ tại địa chỉ 163, Xã Đàn, phường Nam Đồng”.

UBND quận Đống Đa xác định: Bà Hương là người tiếp nhận thông tin thay đổi chủ SDĐ tại 163 - Xã Đàn và trực tiếp sửa chữa vào Giấy chứng nhận số nhà, sổ tổng hợp đăng ký gắn biển số nhà của phường Nam Đồng nhưng không báo cáo với UBND phường để đăng ký biến động SDĐ và không báo cáo với hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư quận trong việc lập phương án GPMB.

Do vậy, Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của quận đã sử dụng hồ sơ lưu giữ tại UBND phường làm căn cứ lập phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân trong diện GPMB số nhà trên vẫn mang tên chủ SDĐ là ông Đỗ Đức Sơn. Theo UBND quận, hành vi này cũng ảnh hưởng đến tiến độ thi công dự án, lãng phí kinh phí và thời gian nhưng không phát hiện được động cơ cố ý làm trái để trục lợi. Với những sai phạm của ông Vũ Minh Hồng và bà Nguyễn Thị Thu Hương, UBND quận đã ra quyết định thi hành kỷ luật với hình thức khiển trách.

Giải thích lý do vì sao hồ sơ sai lệch, người được đền bù không đúng cũng không hề ký nhưng danh sách vẫn được lập và tiền vẫn “rót”, Phó Chánh Thanh tra quận cho rằng, do danh sách đền bù được lập và đã được thống nhất nên cấp có thẩm quyền phê duyệt theo danh sách. Đối với khoản tiền đền bù gần nửa tỷ đồng, ông Hải cho biết “vẫn trong kho bạc”. Cũng theo ông Hải, UBND quận Đống Đa đã nhiều lần mời gia đình Bà Hằng đến trụ sở UBND quận để khai báo hồ sơ nhưng bà Hằng không hợp tác…

Trao đổi với PV, bà Hằng bức xúc, “từ khi nhận chuyển nhượng nhà đất trên, gia đình tôi không hề nhận được thông tin về việc chính quyền thực hiện dự án “Cống hóa mương và xây dựng tuyến đường từ Cống Chèm đến Sông Lừ”, cũng không hề biết có việc thu hồi, bồi thường… đối với căn nhà đất của mình đang ở nhưng tại Quyết định số 6189 của UBND quận Đống Đa lại ghi rõ “có xác nhận của UBND phường Nam Đồng, Ban Quản lý dự án quận Đống Đa và chủ SDĐ”. Vậy ai là người đã giả chữ ký “chủ SDĐ” trong “Hồ sơ kỹ thuật thửa đất” số 163 phố Xã Đàn? Bà cũng không hề được các cấp chính quyền mời ra làm việc hay nhận được bất cứ văn bản nào về việc thu hồi đất, thì sao có chuyện không hợp tác?

Hơn nữa, tại Văn bản số 199 ngày 5/3/2013, Ban Bồi thường GPMB quận Đống Đa cho rằng, UBND quận Đống Đa triển khai thu hồi đất khá bài bản. Tổ công tác GPMB đã phát tờ kê khai cho các hộ dân ở phường Nam Đồng, trong danh sách nhận bản tự kê khai tại số 71 ngách 195 ngõ Xã Đàn 2, tên ông Sơn là chủ SDĐ… “Trong tất cả các hồ sơ thu hồi đất đều ghi rõ chủ hộ là Đỗ Đức Sơn, tôi có phải là người có trong quyết định thu hồi đất của UBND quận Đống Đa đâu mà bảo bất hợp tác”, bà Hằng bức xúc.

Thiết nghĩ, cách giải thích của chính quyền quận Đống Đa là thiếu thuyết phục, bởi ngay từ đầu chính quyền đã xác định sai chủ hộ SDĐ. Mặt khác, trong quá trình lập hồ sơ lên phương án bồi thường, ai đã "họp thay" và ký thay cho chủ SDĐ, chính quyền quận Đống Đa vẫn chưa làm rõ? Người dân nghi ngờ có việc làm giả hồ sơ, ký khống của cán bộ quận Đống Đa và phường Nam Đồng là hoàn toàn có cơ sở!

Lê Nguyên - Phương Anh