Thanh tra Sở TN&MT Bắc Kạn kiểm tra thực địa và ra quyết định xử phạt hành chính. Ảnh: TH

Từ nhiều năm nay, trên địa bàn huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn, DNTN A Duyên thực hiện việc khai thác nước mặt của con suối Khuôn Thung để bán cho người dân tại thị trấn Chợ Mới làm nước sinh hoạt. 

Do không có giấy phép thăm dò và khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước nên ngày 2/12/2005, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Quyết định số 3036/QĐ-UBND đình chỉ mọi hoạt động khai thác nước đối với doanh nghiệp này. 

Tuy nhiên, đến nay, doanh nghiệp vẫn ngang nhiên hoạt động, thậm chí còn mở rộng mạng lưới cung cấp nước mà không hề xin cấp phép.

Chuồng nuôi gia súc của người dân ngay trên đầu nguồn cách bể cấp nước của DNTN A Duyên khoảng 300m. Ảnh: TH

Vi phạm mọi quy định về kinh doanh nước sinh hoạt

Tại đầu nguồn con suối Khuôn Thung, qua quan sát thực tế, nước được DNTN A Duyên thu gom trực tiếp thông qua 1 bể lọc cát, sỏi lộ thiên rất sơ sài để cung cấp cho người dân sử dụng rất không đảm bảo vệ sinh.

Để quản lý về việc sản xuất, cung cấp và tiêu thụ nước sạch, ngày 11/7/2007, Chính phủ đã ban hành Nghị định 117/2007/NĐ-CP. Theo đó, DNTN A Duyên đã vi phạm Khoản 1, Điều 4 của Nghị định 117/2007/NĐ-CP: Chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt (ăn uống, vệ sinh con người) phải bảo đảm theo quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quy định. Bộ Y tế ban hành quy chuẩn nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt. Chất lượng nước cung cấp cho người dân thị trấn Chợ Mới sử dụng phải đạt theo Quy chuẩn Việt Nam 01/2009/BYT của Bộ Y tế vì thị trấn Chợ Mới là khu vực đô thị.

Nước trong bể màu xanh đục, có rác và đóng rêu xanh. Ảnh: TH

Ngày 27/3/2007, UBND tỉnh Bắc Kạn ban hành Quyết định số 470/QĐ-UBND giao nhiệm vụ đơn vị quản lý hệ thống cấp nước sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới và xã Yên Đĩnh, huyện Chợ Mới cho Công ty Cấp và Thoát nước Bắc Kạn.

Thế nhưng DNTN A Duyên vẫn ngang nhiên khai thác nguồn nước để cung cấp cho người dân, vi phạm vào Khoản 1, Điều 32, Nghị định số 117/2007/NĐ-CP “một đơn vị cấp nước có thể có một hoặc nhiều vùng phục vụ cấp nước khác nhau, mỗi vùng phục vụ cấp nước chỉ do một đơn vị cấp nước thực hiện dịch vụ cấp nước”. 

DNTN A Duyên còn vi phạm các hành vi bị cấm trong hoạt động cấp nước được quy định tại Khoản 9, Điều 10 Nghị định số 117/2007/NĐ-CP “đơn vị cấp nước sạch cho mục đích sinh hoạt không bảo đảm các quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành”.

Người dân ngâm gỗ nơi đầu nguồn suối Khuôn Thung nơi DNTN A Duyên khai thác nước mặt dẫn về bán cho dân sử dụng. Ảnh: TH

Với hành vi khai thác, sử dụng tài nguyên nước không có giấy phép, DNTN A Duyên đã bị Thanh tra Sở TN&MT Bắc Kạn xử phạt 80 triệu thông qua Quyết định số 11/QĐ-XPVPHC ngày 26/7/2016. Đến nay, doanh nghiệp chưa chấp hành việc nộp phạt.

Trong 10 năm, tính từ năm 2005 (bị đình chỉ hoạt động) đến 2015, doanh nghiệp không nộp một đồng thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường là vi phạm các quy định về thuế và phí của Nhà nước. 

Vậy nhưng, DNTN A Duyên không những không bị xử lý mà ngày càng mở rộng phạm vi kinh doanh, đem lại nguy cơ khôn lường cho sức khỏe của người dân trong vùng.

“Doanh nghiệp vua” hay chính quyền bất lực?

Vì sao một doanh nghiệp nhiều vi phạm, vi phạm kéo dài trong nhiều năm kinh doanh một sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân nhưng không được xử lý triệt để? Ông Triệu Đức Văn, Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới cho biết: Hiện nay, vấn đề của DNTN A Duyên rất khó giải quyết. Chính quyền địa phương muốn dừng hoạt động của doanh nghiệp này nhưng không đủ căn cứ để tiến hành...

Ôn Triệu Đức Văn không biết hay cố tình không biết khi cách đây gần 10 năm, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Quyết định 3036/QĐ-UBND do ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký ngày 2/12/2007 về việc đình chỉ khai thác, sử dụng trái phép nguồn nước mặt suối Khuôn Thung thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới đối với DNTN A Duyên.

Phân động vật khắp nơi trên đầu nguồn suối Khuôn Thung. Ảnh: TH

Ngày 28/6/2016, ông Nông Văn Chí - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn ký Văn bản số 2591/UBND-XDCB, yêu cầu UBND huyện Chợ Mới chỉ đạo dừng mọi hoạt động khai thác, cung cấp nước sinh hoạt tại thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới của DNTN A Duyên do chưa đảm bảo điều kiện pháp lý theo quy định của pháp luật.

Ngày 13/2/2017, Đại tá Hà Trọng Trung - Phó Giám đốc Công an tỉnh Bắc Kạn ký Văn bản số 274/CAT-PA81 gửi Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn thông báo về các vi phạm pháp luật, không thực hiện các quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là hành vi coi thường pháp luật của DNTN A Duyên; kiến nghị UBND tỉnh yêu cầu DNTN A Duyên dừng ngay mọi hoạt động khai thác, cung cấp nước sạch tại thị trấn Chợ Mới.

Hơn nữa, UBND huyện Chợ Mới cũng đang vi phạm chính thỏa thuận thực hiện dịch vụ cấp nước mà UBND này ký với Công ty Cấp và Thoát nước Bắc Kạn ngày 4/8/2016 tại Điều 9 có quy định UBND huyện Chợ Mới “đảm bảo vùng phục vụ cấp nước chỉ do một đơn vị cấp nước thực hiện dịch vụ cấp nước”.

Không hiểu còn cần có căn cứ gì nữa để UBND huyện Chợ Mới thực hiện các quy định của pháp luật, các quyết định và chỉ đạo của UBND tỉnh Bắc Kạn? Liệu có phải DNTN A Duyên có quyền năng của một “doanh nghiệp vua” nên nhờn luật?

Câu hỏi này xin dành cho UBND tỉnh Bắc Kạn và UBND huyện Chợ Mới.

Thành Nam