Đường 60m đươc Thủ tướng Chính phủ phê duyết đã bị chẻ thành hai tuyến đường 20m tại quận Tân Bình. Ảnh: Ngọc Giang

Càng sửa, càng sai

Ngay từ tháng 1/1993, với tầm nhìn dài hạn để phục vụ nhu cầu hoạt động vận chuyển hành khách ngày càng tăng của Sân bay Tân Sơn Nhất, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đã phê duyệt quy hoạch một tuyến đường dài 13,5km, với 12 làn xe, có chiều rộng toàn tuyến là 60m, từ nút giao thông Trường Sơn - Hồng Hà - Bạch Đằng đến ngã tư Linh Xuân.

Căn cứ quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ, từ tháng 7/1997 các cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức cắm mốc toàn tuyến đường, cũng như có báo cáo tiền khả thi của con đường 12 làn xe có tên là D.A đường TSN-BL-VĐN.

Ngày 12/9/1997, Thủ tướng Chính phủ đã có Văn bản số 4557/KNT chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng D.A đường TSN-BL-VĐN của UBND TP Hồ Chí Minh. Nếu thực hiện đúng như hướng tuyến, quy mô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì nhu cầu thoát nước,  giao thông của Sân bay Tân Sơn Nhất sẽ được bảo đảm vì tuyến đường có chiều rộng 60m sẽ được thi công với bình độ phù hợp, kèm theo hệ thống cống thoát nước có lưu lượng tương ứng để thoát nước mưa với cao độ thích hợp. Từ khu vực sân bay ra các kênh rạch tại quận Gò Vấp, quận Bình Thạnh, ra sông Sài Gòn tại quận Thủ Đức.

Vì không quản lý tốt các diện tích nhà đất đã được quy hoạch nên đã có 143  trường hợp dù thuộc lộ giới đường 60m đoạn qua quận Tân Bình vẫn được xây dựng nhà kiên cố, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu công trình trên đất. Theo quy định của pháp luật, tất cả các trường hợp này đều phải hủy các giấy tờ chứng nhận, phá dỡ công trình xây dựng để thu hồi đất cho tuyến đường 60m. Đến ngày 19/7/2005, các cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hồ Chí Minh đã chọn một giải pháp đề xuất tách tuyến đường 60m thành 2 nhánh nhỏ theo hai con đường Hồng Hà, Bạch Đằng, lấy một phần diện tích đất của Công viên Gia Định.

Ngày 30/8/2016, Sở Giao thông Vận tải làm lễ thông xe hoành tráng cho 2 tuyến đường Hồng Hà, Bạch Đằng trên địa bàn quận Tân Bình. Ảnh: Ngọc Giang

Ngay khi thông tin về 2 tuyến đường có chiều rộng 20m được công bố, nhiều chuyên gia giao thông và người dân phường 2, quận Tân Bình đã có văn bản gửi Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, cảnh báo về hiện tượng ùn tắc giao thông và ngập nước khu vực Sân bay Tân Sơn Nhất. Đó là các tuyến đường như Hồng Hà, đường qua Công viên Gia Định, cùng một số đường hẻm sẽ tạo các nút thắt giao thông trên đoạn đường 1,5km từ đường Trường Sơn đến ngã 5 Gò Vấp. Ngoài ra, tình trạng kênh thoát nước A41 nối ra đường Phan Thúc Duyện (quận Tân Bình), đã bị lấn chiếm, đoạn cuối mương Nhật Bản có tiết diện bị bóp nhỏ không thoát nước được ra phía quận Gò Vấp, trong khi 132ha đất trũng trong Sân bay Tân Sơn Nhất đã được quy hoạch làm sân golf Him Lam nên nguy cơ ngập nước khi trời mưa to là điều cần quan tâm.

Tuy nhiên, tất cả những thông tin trên đã không được các cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hồ Chí Minh xem xét để có giải pháp xử lý phù hợp. Thay vào đó, 2 tuyến đường Hồng Hà, Bạch Đằng đã được vội vã triển khai với hàng loạt hệ lụy về quy hoạch đô thị mà đến bây giờ phương án khắc phục vẫn đang được thực hiện theo kiểu “nắng đâu che đó”.

Đẩy cái khó cho cộng đồng

Chỉ đến khi Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra quá trình thực hiện quy định pháp luật trong quy hoạch, thu hồi nhà đất tại D.A đường TSN-BL-VĐN mới bộc lộ hàng loạt sai phạm có hệ thống của nhiều cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hồ Chí Minh, của UBND quận Tân Bình.

Chiều 26/8/2016, hơn 70 chuyến bay đến và đi sau khi chờ đợi trên không, đã phải chuyển hướng đến Sân bay Liên Khương, Sân bay Cam Ranh, cùng một số sân bay khác vì toàn bộ khu vực Sân bay Tân Sơn Nhất đã bị ngập nặng vì trời mưa to. Trước đó, chiều 9/10/2015, cũng vì mưa to nên Sân bay Tân Sơn Nhất bị ngập 20cm, nước mưa không thoát kịp đã uy hiếp trạm điện nên sân bay phải tạm đóng cửa.

Kết luận số 158/KL-TTCP nêu rõ: Các cơ quan chức năng thuộc UBND TP Hồ Chí Minh đã không chấp hành đúng quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Công tác quản lý đất đai bị buông lỏng, có biểu hiện tùy tiện, không tuân thủ đúng các quy định pháp luật như cho chủ đầu tư là Công ty GS E&C thuê đất để tạo vốn xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông nhưng không báo cáo HĐND TP, ban hành quyết định thu hồi đất không căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi cả diện tích nhà đất nằm ngoài ranh thu hồi cho D.A đường TSN-BL-VĐN, trong khi đó lại cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đô thị cho nhiều trường hợp trong diện tích đất đã có quy hoạch tuyến đường 60m. Thậm chí cố tình né tránh, báo cáo không chính xác việc lấy đất Công viên Gia Định để làm đường nhánh 20m, vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.

Cảnh ùn tắc giao thông chiều 3/9/2016 tại đường Trường Sơn khu vực Sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: Ngọc Giang

Đến nay, việc giải quyết khiếu nại của hàng chục hộ dân tại phường 2, quận Tân Bình về sai phạm trong thu hồi nhà đất cho việc tự ý thay đổi quy hoạch tuyến đường 60m thành 2 tuyến đường Hồng Hà, Bạch Đằng vẫn chưa được Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh giải quyết dứt điểm. Trong khi đó, hàng ngàn lượt hành khách có nhu cầu sử dụng Sân bay Tân Sơn Nhất lại thường xuyên vật vã vì nỗi khổ ùn tắc giao thông trên tất cả các đường dẫn vào khu vực phường 2, quận Tân Bình. Còn những hành khách sau khi thoát được cảnh ùn tắc giao thông để vào đến phòng đợi của Sân bay Tân Sơn Nhất cũng như nơm nớp lo sợ hiện tượng chậm giờ bay, hủy chuyến bay mỗi khi trời mưa to.

Trong khi đó, ngày 30/8/2016, Sở Giao thông Vận tải vẫn tổ chức lễ thông xe hoành tráng cho 2 tuyến đường Hồng Hà, Bạch Đằng trên địa bàn quận Tân Bình như không hề biết đến việc tự ý điều chỉnh quy hoạch giao thông sai quy hoạch là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng ùn tắc giao thông, ngập nước khu vực Sân bay Tân Sơn Nhất.

Ngọc Giang