Bến xe hoạt động hơn 10 năm nay, đáp ứng nhu cầu của người dân. Ảnh: NL

Ông Phan Văn Hải, Giám đốc Công ty TNHH Trường Sơn Xanh, chủ đầu tư xây dựng dự án Bến xe Đức Trọng cho biết, mới đây, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Lâm Đồng yêu cầu doanh nghiệp giao nộp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên diện tích hơn 4.000 m² đất mà đơn vị thuê của UBND tỉnh Lâm Đồng làm bến xe.

Yêu cầu này của Sở TN&MT căn cứ trên Quyết định số 2009 do UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành ngày 23/9. Lý do thu hồi do Công ty Trường Sơn Xanh sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước cho thuê.

Ông Hải cũng cho biết, liên quan tới quyết định của tỉnh, doanh nghiệp đã có đơn khởi kiện UBND tỉnh Lâm Đồng. Ngày 23/10, TAND  tỉnh Lâm Đồng cũng  đã nhận đơn.

Dự án đầu tư xây dựng Bến xe huyện Đức Trọng do Công ty TNHH Trường Sơn Xanh làm chủ đầu tư, được tỉnh Lâm Đồng cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 11/8/2008. Mục tiêu xây dựng bến xe nhằm tăng cường cơ sở vật chất phục vụ nhu cầu đi lại của người dân với quy mô 45 chuyến xe các tỉnh/ngày đêm. Dự án sử dụng diện tích đất 4.175m² với số vốn đầu tư 23,5 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự án là 50 năm, tiến độ thực hiện trong 2 năm 2008 - 2009 (được tỉnh gia hạn điều chỉnh đến 2010).

Không xem xét yếu tố khách quan, chủ quan

Trong đơn khởi kiện, lãnh đạo Công ty Trường Sơn Xanh cho rằng, Quyết định 2009 của UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành không xem xét một số yếu tố khách quan và chủ quan cũng như chưa phù hợp với Kết luận thanh tra 03 ngày 11/1/2019 của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng.

Công ty TNHH Trường Sơn Xanh kiện UBND tỉnh Lâm Đồng vì bị thu hồi bến xe. Ảnh: NL

Vấn đề vi phạm trong xây dựng tại dự án Bến xe Đức Trọng, Kết luận thanh tra 03 thể hiện: Thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND tỉnh, Công ty Trường Sơn Xanh đã nộp phạt và hoàn thiện hồ sơ xin cấp giấy phép xây dựng bổ sung.

Đề cập nguyên nhân khách quan dẫn đến các tồn tại, sai phạm ở dự án, kết luận thanh tra cho biết, Công ty triển khai thực hiện dự án tại thời điểm tỉnh đang thực hiện chính sách thu hút vốn đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội; một số quy định của Nhà nước về xã hội hóa bến xe khách còn chưa cụ thể dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Đồng thời, năng lực tài chính của công ty còn hạn chế so với quy mô, nhu cầu vốn tại dự án. Hoạt động quản lý kinh doanh của công ty gặp khó khăn do thường xuyên thay đổi thành viên góp vốn và người đại diện pháp luật; việc tiếp quản và bàn giao, điều hành hoạt động giữa người đại diện pháp luật cũ và mới của công ty từ năm 2014 đến nay chưa hoàn tất.

Bên cạnh đó, ở mặt nguyên nhân chủ quan, Thanh tra tỉnh đánh giá, các sai phạm tại dự án chủ yếu xảy ra trong thời kỳ từ năm 2008 đến năm 2013, do người đại diện pháp luật của công ty không chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai và thuế, có biểu hiện lợi dụng chính sách ưu đãi về dự án đầu tư để xin chủ trương đầu tư, vi phạm quy định về trật tự xây dựng, ký kết hợp đồng hợp tác với các hộ gia đình, cá nhân, đơn vị kinh doanh xây dựng công trình.

Thanh tra tỉnh nhận định, thực tế Công ty Trường Sơn Xanh đã triển khai thực hiện dự án từ 2008 và đưa bến xe vào hoạt động từ năm 2010. Do đó, Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng cho phép công ty được tiếp tục thực hiện dự án nhưng phải nghiêm túc khắc phục các tồn tại, vi phạm tại dự án với thời hạn khắc phục cụ thể. Chỉ trong trường hợp công ty không khắc phục các tồn tại, sai phạm tại dự án như thời hạn cam kết, không sử dụng đất đúng mục đích sau khi đã bị xử phạt vi phạm hành chính về đất đai, thì mới kiến nghị UBND tỉnh thu hồi đất và thu hồi dự án đầu tư.

Cơ quan thanh tra kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo Sở Xây dựng phối hợp Sở Giao thông Vận tải (GTVT) đánh giá lại thực tế toàn bộ hạng mục công trình về tổng quan kiến trúc, quy hoạch, trên cơ sở đó yêu cầu Công ty Trường Sơn Xanh lập thủ tục, hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để sửa chữa, nâng cấp lại các hạng mục công trình theo đúng mục đích sử dụng đất, công năng sử dụng, mục tiêu của dự án, phù hợp các tiêu chí bến xe do Bộ GTVT ban hành.

Yêu cầu chủ đầu tư lên phương án cụ thể để sửa chữa, khắc phục các sai phạm về đất đai, xây dựng tại dự án, báo cáo xin ý kiến các sở góp ý hoàn chỉnh phương án.

Không đáp ứng điều kiện để ban hành quyết định

Nêu các căn cứ pháp lý khởi kiện Quyết định 2009 của UBND tỉnh Lâm Đồng, đơn của doanh nghiệp đề cập, theo Khoản 2 Điều 64 Luật Đất đai 2013 quy định “việc thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai phải căn cứ vào văn bản, quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi vi phạm pháp luật về đất đai”.

Chủ đầu tư bến xe cho rằng, tại phần căn cứ của Quyết định 2009 của UBND tỉnh Lâm Đồng không thể hiện bất kỳ văn bản hay quyết định nào của cơ quan có thẩm quyền xác định Công ty Trường Sơn Xanh có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai. Theo đại diện Công ty Trường Sơn Xanh, căn cứ ban hành Quyết định số 2009 của UBND tỉnh Lâm Đồng không đáp ứng đủ điều kiện để ban hành quyết định thu hồi đất.

Mặt khác, phía chủ đầu tư nêu, về trình tự thủ tục thu hồi đất do vi phạm pháp luật, Khoản 1 Điều 66 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 (sửa đổi bằng Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017) cũng có quy định rõ ngay cả trường hợp khi hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính thì người có thẩm quyền xử phạt phải có trách nhiệm lập biên bản về vi phạm làm căn cứ thu hồi đất. Tuy nhiên, Công ty Trường Sơn Xanh cũng không biết và nhận được bất cứ biên bản nào về nội dung này từ phía người có thẩm quyền xử phạt. Các sai phạm về xây dựng trên thực tế đã được khắc phục và Sở Xây dựng đã cấp giấy phép xây dựng bổ sung và giấy phép xây dựng mới như đã nêu ở trên.

Theo đó, Công ty TNHH Trường Sơn Xanh khởi kiện và yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Lâm Đồng xem xét hủy toàn bộ nội dung Quyết định 2009 ngày 16/9/2020 của UBND tỉnh Lâm Đồng về việc thu hồi đất đã cho Công ty Trường Sơn Xanh thuê tại thị trấn Liên Nghĩa, huyện Đức Trọng.