Dự án đã san nền, bán hết đất nhưng các hàng thừa kế của ông Cục chưa được giải quyết đền bù, bố trí TĐC. Ảnh: NP

Theo Bản án phúc thẩm số 24/2012/DS-PT ngày 13/3/2012 của TAND TP Đà Nẵng: Trước năm 1975, vợ chồng ông Phan Cục và bà Trần Thị Tạo sinh sống tại ngôi nhà trên mảnh đất được cha mẹ chồng để lại với diện tích 865m², thuộc thửa đất số 1052, tờ bản đồ số 1, mục đích sử dụng là đất thổ cư, tại tổ 3 Khuê Đông, phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng. Trong quá trình sử dụng đất, ông Cục và bà Tạo thực hiện kê khai theo Chỉ thị 299/TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Năm 1986, vợ chồng ông Nguyễn Văn Gió mua lại mảnh đất của vợ chồng ông Phan Huệ và bà Huỳnh Thị Mai với diện tích 865m², nằm liền kề bên thửa đất của ông Cục và bà Tạo.

Đến năm 1987, sau khi ông Cục chết, bà Tạo về ở cùng với con gái là bà Phan Thị Chơn rồi qua đời. Lợi dụng thời điểm vợ chồng bà Tạo và ông Cục mất và 4 người con của ông Cục là ông Phan Tài, Phan Văn Xuân, bà Phan Thị Chơn và bà Phan Thị Thí đi công tác xa hoặc lập gia đình theo quê chồng; ông Gió và bà Hương cố tình kê khai gian dối với cơ quan chức năng là đất do vợ chồng ông tự khai phá và được UBND TP Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) số 3405030457 ngày 17/5/2004 cho mình.

Khi bà Chơn phát hiện ý đồ ông Gió và bà Hương chiếm đất của ba mẹ mình nên nhờ người trong gia tộc cùng bà Phan Thị Thu Hải đến gặp vợ chồng ông Gió và bà Hương để đòi lại đất. Lúc này, ông Gió và bà Hương đồng ý trả lại nhưng về sau lại không thực hiện.

Bà Chơn và bà Thí khởi kiện ra Tòa án yêu cầu giải quyết buộc ông Gió và bà Hương trả lại di sản của ông Cục và bà Tạo là lô đất trên cho hàng thừa kế là con, cháu của ông, bà.

Tại Bản án sơ thẩm số 74/2011 ngày 31/8/2011 của TAND quận Ngũ Hành Sơn nhận định các thừa kế của ông Cục, bà Tạo không còn nhu cầu sử dụng lô đất trên nên mặc nhiên để cho vợ chồng ông Gió sử dụng là không khách quan, làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của những người thừa kế tài sản ông Cục, bà Tạo. Bản án trên cũng bị Viện Kiểm sát nhân dân TP kháng nghị vào ngày 4/10/2011.

Hội đồng xét xử phúc thẩm TAND TP đã chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Chơn, bà Thí, chấp nhận sự tự nguyện của bà Phan Thị Thu Hải là đại diện cho đồng nguyên đơn chỉ đề nghị ông Gió, bà Hương trả lại 565m² đất (vì ông Gió đã cho con xây nhà ở 300m² trên đất của ông Cụ, bà Tạo). Tuyên buộc ông Gió, bà Hương phải trả lại 565m² đất cho các thừa kế của ông Cụ, bà Tạo. Cụ thể: Các ông bà Phan Thị Thí, Phan Thị Thu Hải, Phan Thị Hà và Phan Văn Dũng mỗi người được nhận 113m² đất; còn lại 113m² đất để làm nhà thờ giao cho bà Hải quản lý, sử dụng. Các ông, bà trên liên hệ với Ban Giải tỏa đền bù TP để nhận tiền đền bù và đất tái định cư (TĐC).

Ông Gió và bà Hương khiếu nại bản án phúc thẩm lên cấp trên. Ngày 21/9/2012, TAND Tối cao có văn bản trả lời là: “Tòa án cấp phúc thẩm đã xem xét công sức của vợ chồng ông, chỉ buộc trả lại 565/856m² đất theo tự nguyện của nguyên đơn là có căn cứ, đảm bảo quyền lợi cả đôi bên...”.

Để thi hành bản án phúc thẩm, ngày 3/10/2012, Chi cục Thi hành án dân sự quận Ngũ Hành Sơn có Công văn số 301/CV-THA gửi Ban Giao thông đường bộ các dự án đầu tư xây dựng TP Đà Nẵng và Cty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng đề nghị giải quyết cho các thừa kế của ông Cục và bà Tạo nhận tiền đền bù và đất TĐC theo nội dung bản án.

Bà Hải trình bày, do khu vực lô đất nói trên bị giải tỏa để phục vụ dự án nên sau khi Tòa phân xử gia đình không thể làm GCNQSDĐ. Ban đầu TP chỉ hỗ trợ tiền đền bù chứ không chịu bố trí đất TĐC. Đến ngày 21/4/2016, UBND TP có Quyết định số 2476/QĐ-UBND về việc phê duyệt đền bù và bố trí TĐC cho các hàng thừa kế của ông Cụ, bà Tạo 2 lô đất ở thuộc Khu TĐC Bá Tùng; hỗ trợ 50% theo đơn giá đất ở là 132,500 đồng/m².

Với kết quả giải quyết trên, các hàng thừa kế của ông Cục và bà Tạo đều không đồng ý vì chưa thỏa đáng. Bởi lẽ: Căn cứ Bản án số 24/2012/DS-PT của TAND TP Đà Nẵng đã chia diện tích đất 565m² cho 4 phần thừa kế và 1 phần đất xây dựng nhà thờ tộc Phan; thì đương nhiên phải bố trí TĐC. Đồng thời, diện tích đất của ông Cục và bà Tạo đã sử dụng trước thời kỳ chống Pháp, sau giải phóng có đăng ký theo Chỉ thị 299/TTg, nên diện tích đất trên được công nhận là đất ở và đền bù theo đơn giá đất ở.

Được biết, UBND TP Đà Nẵng hiện đang xem xét lại đơn khiếu nại về việc thực hiện bản án phúc thẩm của các đồng thừa kế di sản ông Cụ, bà Tạo. Mong rằng, TP cần sớm đưa ra hướng giải quyết một cách thấu tình, đạt lý; để đảm bảo việc thực thi pháp luật đúng quy định; quyền lợi chính đáng của người dân được đảm bảo và tránh khiếu kiện kéo dài.

Ngọc Phó