D.A Đại lộ Đông Tây được đưa vào sử dụng từ năm 2009 nhưng đến nay khiếu nại của công dân vẫn chưa được UBND quận 2 giải quyết dứt điểm. Ảnh: Giáng Thăng

Đền bù nhà đất sai pháp luật

Báo cáo của Chánh Thanh tra quận 2 ký ngày 17/5/2010 khẳng định: Trước thời điểm thực hiện quy định về đền bù, giải tỏa, thu hồi nhà đất tại tổ 7, phường An Phú, trên thực tế có nhà đất của 4 hộ dân với chủ sử dụng và diện tích cụ thể là: Hộ bà Lưu Thị Thu, có nhà đất với diện tích khuôn viên 654,3m²; hộ bà Lê Thị Xâm, có nhà đất với diện tích khuôn viên 300m²; hộ bà Phạm Thị Ngọc Liên, có nhà đất với diện tích khuôn viên 250m²; hộ bà Doãn Thị Tính, có nhà đất với diện tích khuôn viên 260m².

Trong quá trình sử dụng nhà đất, các hộ dân này đã thực hiện kê khai nhà đất theo Quyết định 3376 ngày 11/6/1999 của UBND TP Hồ Chí Minh, có thực hiện nghĩa vụ thuế nhà, đất theo đúng quy định, có tạm trú, thường trú tại vị trí nhà đất, có ranh giới giữa các hộ, được tổ dân phố, công an khu vực, công an phường An Phú xác nhận.

Theo quy định pháp luật, khi tiến hành thu hồi nhà đất cho D.A Đại lộ Đông Tây thì Chủ tịch UBND quận 2 phải ban hành 4 quyết định đền bù, giải tỏa nhà đất của 4 hộ dân. Không hiểu vì sao, ngày 27/10/2004, Chủ tịch UBND quận 2 lại ký Quyết định số 6801 với nội dung phê duyệt bảng chiết tính bồi thường thiệt hại nhà đất, tái định cư cho 4 hộ dân nhưng lại gộp chung 4 hồ sơ cho hộ bà Lưu Thị Thu.

Đối chiếu với hiện trạng nhà đất, lịch sử biến động nhà đất, các quy định về đền bù, giải tỏa của D.A Đại lộ Đông Tây, tại các báo cáo của Thanh tra quận 2 đã nhận định: Nguồn gốc, quá trình sử dụng nhà đất của 4 hộ dân đủ điều kiện được giải quyết bồi thường đất ở, tái định cư bằng nền đất trong khu tái định cư tại địa phương. Việc gộp chung các diện tích nhà đất để đền bù cho 1 hộ là không đúng quy định pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của công dân.

Tháng 5/2010, Chánh Thanh tra quận 2 đã có báo cáo xác minh, với phương án đề xuất cụ thể về phương án giải quyết khiếu nại của 4 hộ dân.  Ảnh: Giáng Thăng

Giải quyết lòng vòng, không dứt điểm

Căn cứ quy định của Luật Thanh tra thì sau khi Chánh Thanh tra quận 2 đã có báo cáo xác minh, cùng phương án đề xuất cụ thể thì Chủ tịch UBND quận 2 phải điều chỉnh Quyết định số 6801 bằng các quyết định hành chính mới để phê duyệt đúng quy định với các chính sách đền bù, tái định cư đúng hiện trạng nhà đất của 4 hộ dân. Ngoài ra, các hộ dân thuộc diện gia đình chính sách, đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc nên Chủ tịch UBND quận 2 phải quan tâm, giải quyết đúng chính sách pháp luật về người có công.

Đến nay, hơn 6 năm trôi qua kể từ ngày sai phạm được Thanh tra quận 2 làm rõ, chỉ có hộ bà Lưu Thị Thu được Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 2 làm việc về việc sẽ giải quyết nền tái định tại lô F khu tái định cư 17,3ha thuộc địa bàn phường An Phú, còn các vấn đề khác liên quan đến giá đền bù đất ở vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng.

Còn quyền lợi của 3 hộ dân còn lại vẫn chưa được UBND quận 2 giải quyết đúng tinh thần thấy sai thì sửa với mục tiêu giải quyết ngay tại cơ sở, hạn chế tiếp khiếu. Lạ hơn là, trong các công văn, thông báo mà UBND quận 2 trả lời sau đó cho công dân lại thể hiện tư duy né tránh, bảo thủ dù ngay sau khi có báo cáo xác minh thì Chánh Thanh tra quận 2 cũng đã dự thảo quyết định điều chỉnh cho Chủ tịch UBND quận 2 ký để giải quyết đối với vụ việc này.

Theo trình bày của các hộ dân, ngay cả khi Văn phòng Chính phủ đã có văn bản giao Cục III của Thanh tra Chính phủ tiến hành đôn đốc các cơ quan chức năng TP Hồ Chí Minh giải quyết dứt điểm vụ việc nhưng văn bản được Cục III gửi đi từ năm 2014, đến thời điểm này việc giải quyết của Chủ tịch UBND quận 2 vẫn chỉ là im lặng.

Gần đây nhất, các công dân tiếp tục có đơn tiếp khiếu vượt cấp, nhưng một lần nữa “quả bóng trách nhiệm” lại được đá về cho Chánh Thanh tra quận 2 bằng văn bản chuyển đơn ngày 15/11/2016, dù trước đó hơn 6 năm, cơ quan này đã có báo cáo xác minh với đề xuất cụ thể.

Nhận định về sự việc này, luật sư Dương Thị Tới - Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh cho rằng: Đối chiếu với quy định pháp luật, nguồn gốc, quá trình sử dụng của 4 hộ dân đủ điều kiện được nhận đền bù, tái định cư khi Nhà nước thực hiện D.A Đại lộ Đông Tây. Thanh tra quận 2 đã có báo cáo với đề xuất cụ thể cũng như đã có dự thảo quyết định điều chỉnh nhưng qua gần 6 năm việc giải quyết vẫn chưa dứt điểm để công dân phải chờ đợi là thể hiện sự quan liêu, xa dân, tư duy xem nhẹ vai trò của Thanh tra của Chủ tịch UBND quận 2 qua các thời kỳ. Nếu căn cứ quy định pháp luật thì Chủ tịch UBND quận 2 đã vi phạm Luật Thanh tra, Luật Khiếu nại, cùng một số quy định khác của UBND TP Hồ Chí Minh trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng thẩm quyền, ngay tại cơ sở, hạn chế tiếp khiếu, tiếp tố.

D.A Đại lộ Đông Tây có tổng chiều dài 21,8km, điểm đầu của dự án là nút giao với quốc lộ 1A (huyện Bình Chánh) và điểm cuối nối với xa lộ Hà Nội (quận 2). D.A có tổng kinh phí đầu tư 660,66 triệu USD, vốn ODA Nhật Bản chiếm 64,82%, vốn đối ứng trong nước chiếm 35,18%.

Giáng Thăng