(Thanh tra) - Sau khi sáp nhập mở rộng địa giới, Thành phố Hồ Chí Minh mới đã nhanh chóng khẳng định vị thế là địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Trong 10 tháng đầu năm 2025, Thành phố đã thu hút được khoảng 7,23 tỷ USD, tăng 28,67% so với cùng kỳ năm 2024 - mức tăng trưởng cho thấy sức hút đặc biệt của trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước. Thành phố đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu trở thành đầu tàu kinh tế và trung tâm kết nối thương mại, đầu tư.
Hơn 5 tháng sau khi sáp nhập, Thành phố Hồ Chí Minh mới đang thực sự trở thành một trung tâm kinh tế tài chính lớn nhất cả nước và khu vực. Khi những con số “ấn tượng” của “siêu đô thị” này đạt được cho thấy những bước đi vững mạnh của Thành phố.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, tổng GRDP năm 2025 của thành phố đạt 3,03 triệu tỷ đồng, tương ứng 23,5% GDP cả nước, tiếp tục khẳng định vị thế đầu tàu của nền kinh tế Việt Nam.
GRDP bình quân đầu người đạt 8.944 USD, cao gấp 1,7 lần so với mức trung bình cả nước.
Bên cạnh đó, thu ngân sách đạt 737.000 tỷ đồng và chiếm đến 36,7% tổng thu ngân sách quốc gia, cho thấy vai trò đặc biệt quan trọng của Thành phố Hồ Chí Minh trong cân đối tài chính và phát triển kinh tế đất nước.
Vốn đầu tư toàn xã hội đạt 640.700 tỷ đồng, tương đương 17,4% tổng vốn đầu tư của cả nước, phản ánh niềm tin mạnh mẽ từ nhà đầu tư trong và ngoài nước vào triển vọng tăng trưởng của thành phố.
Trong lĩnh vực thương mại, Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục duy trì vai trò trung tâm lớn nhất cả nước, với kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 181,5 tỷ USD và tổng doanh thu bán lẻ – dịch vụ đạt 1.679 ngàn tỷ đồng, tương ứng 26% quy mô cả nước.
Đây là những chỉ dấu cho thấy thành phố vẫn giữ vững vị trí đầu mối giao thương quan trọng nhất Việt Nam.
Sau sáp nhập, Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị rộng 6.772 km² với khoảng 14 triệu dân, quy mô tương đương với nhiều siêu đô thị trong khu vực như Seoul, Bangkok hay Thượng Hải.
Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, số liệu kinh tế, xã hội của năm 2025 tại Thành phố cho thấy quy mô, động lực và năng lực tăng trưởng của Thành phố đang được củng cố mạnh mẽ, tạo tiền đề để thành phố vươn lên vị thế một siêu đô thị hiện đại, bền vững và cạnh tranh ngang tầm các trung tâm kinh tế lớn trong khu vực.
Theo ông Phạm Bình An, hiện nay đạt được sự phát triển trên, Thành phố không chỉ mở rộng về diện tích, mà việc mở rộng không gian phát triển đã tăng thêm sức mạnh cạnh tranh, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn FDI quy mô lớn, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính, công nghệ cao, logistics và đô thị thông minh.
Chuyên gia này nhận định rằng, với vị trí chiến lược rất quan trọng, Thành phố Hồ Chí Minh trở nên nổi bật khi không gian phát triển mới của Thành phố được tái thiết theo mô hình ba vùng chức năng và một đặc khu, nhằm tối ưu hóa tiềm năng từng khu vực và tạo ra động lực tăng trưởng đồng đều…
Để hiện thực hóa tầm nhìn đại đô thị, Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đẩy nhanh phát triển hạ tầng giao thông, ưu tiên hệ thống metro, giao thông xanh và mạng lưới kết nối vùng nhằm giảm tải áp lực đô thị và tạo nền tảng cho phát triển dài hạn.
Tiếp tục triển khai các cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 98, tháo gỡ vướng mắc các dự án tồn đọng và thí điểm mô hình đô thị tự chủ, hướng đến môi trường đầu tư minh bạch và hiệu quả hơn.
Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cũng là ưu tiên hàng đầu, với chiến lược đổi mới hệ thống giáo dục đào tạo, thu hút nhân tài và xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu khởi nghiệp công nghệ.
Tầm nhìn đến năm 2050 của Thành phố là trở thành siêu đô thị – cảng biển – trung tâm công nghiệp – dịch vụ – tài chính quốc tế, dẫn đầu khu vực về kinh tế xanh, phát thải thấp và phát triển bền vững.
Tại toạ đàm “Động lực phát triển công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh”, nhận định về sự phát triển hiện nay của Thành phố, PGS.TS. Võ Thị Ngọc Thúy, chuyên gia kinh tế nhận định: Dư địa phát triển của Thành phố rất lớn, đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế – công nghiệp của cả vùng Đông Nam Bộ và toàn quốc.
Trên nền tảng này, Thành phố Hồ Chí Minh cần thực hiện một chiến lược phát triển công nghiệp bài bản, lấy việc xây dựng vùng công nghiệp liên kết đa trung tâm làm cốt lõi.
Điều này bao gồm phân vùng chức năng hợp lý giữa trung tâm công nghệ cao – R&D, các khu sản xuất chế biến – chế tạo, logistics, công nghiệp hỗ trợ và khu vực cảng biển – công nghiệp nặng.
Mỗi khu vực sẽ đóng vai trò cụ thể trong chuỗi giá trị liên vùng, từ nghiên cứu – thiết kế đến sản xuất – xuất khẩu, tạo thành một hệ sinh thái công nghiệp khép kín, hiệu quả và có khả năng mở rộng quy mô theo nhu cầu thị trường.
Đây sẽ là nền tảng giúp thành phố khẳng định vị thế là trung tâm công nghiệp – logistics – đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, đóng góp bền vững cho tăng trưởng kinh tế quốc gia trong giai đoạn tới.
Ông Nguyễn Hoàn Vũ, Tổng Giám đốc Tập đoàn Becamex chia sẻ “Nền công nghiệp, hệ sinh thái công nghiệp thế hệ mới hiện nay của Thành phố Hồ Chí Minh đang được phát triển là minh chứng rõ nét cho việc vận dụng triết lý phát triển công nghiệp công nghệ cao, logistics thông minh, hạ tầng số, năng lượng xanh, R&D, giáo dục, đào tạo và đổi mới sáng tạo được kết nối chặt chẽ, tạo nên môi trường tương tác liên tục và nâng đỡ lẫn nhau.
Từ đó “thông minh hóa” sản xuất, đổi mới và nâng cao năng lực cạnh tranh của toàn bộ kinh tế địa phương. Phát huy cơ chế và chính sách vượt trội của Thành phố thu hút đầu tư phát triển công nghiệp”.
Ở góc nhìn trong thời gian tới để Thành phố tiếp tục “bứt phá” kinh tế, thu hút FDI, TS. Nguyễn Thanh Trọng, Trường Đại học Quốc tế miền Đông chia sẻ “Thành phố cần có chiến lược thu hút đầu tư có trọng tâm (cả về đầu tư hạ tầng, ngành công nghiệp, sản phẩm và công nghệ), ưu tiên công nghệ, sản xuất xanh, hệ sinh thái công nghiệp thông minh”.
Cũng theo ông Trọng, Thành phố cần đẩy mạnh các cơ chế thu hút các thành phần kinh tế, cả kinh tế nhà nước, kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đầu tư phát triển các ngành công nghiệp.
Trong đó phát huy vai trò của kinh tế nhà nước trong việc đầu tư hạ tầng cho phát triển công nghiệp (tập trung vào phát triển các KCN, giao thông kết nối, năng lượng, hệ thống cảng và logistics công nghiệp).
Vận dụng thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố theo Nghị quyết 98 của Quốc hội đã và sẽ giúp Thành phố Hồ Chí Minh tăng tốc hơn nữa, hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Nếu trước đây Thành phố Hồ Chí Minh chủ yếu thu hút FDI trong lĩnh vực sản xuất – chế biến, thì với quy hoạch, định hướng phát triển như hiện nay, dòng vốn FDI chất lượng cao sẽ tiếp tục được thu hút mạnh mẽ đầu tư vào Thành phố trong thời gian tới.
Tại Diễn đàn Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế ASEAN – Italia lần thứ 9 năm 2025, được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được khẳng định, Thành phố đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu trở thành đầu tàu kinh tế và trung tâm kết nối thương mại, đầu tư.
Việc hợp nhất Thành phố Hồ Chí Minh với Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu mở ra cơ hội hình thành vùng đô thị - công nghiệp - cảng biển lớn nhất cả nước, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế vùng và quốc gia.
Thành phố đang triển khai chiến lược phát triển theo mô hình “đa cực – tích hợp – siêu kết nối”, với định hướng hình thành “3 vùng – 1 đặc khu – 3 hành lang – 5 trụ cột”.
Theo ông Được, việc “phân vùng” sẽ phát triển hết khả năng và tiềm lực hiện có. Cụ thể, Bình Dương cũ là trung tâm công nghiệp công nghệ cao; Bà Rịa – Vũng Tàu phát triển logistics, năng lượng sạch và du lịch biển; Thành phố Hồ Chí Minh trung tâm tập trung công nghệ, dịch vụ tài chính quốc tế.
Ba hành lang kinh tế gồm trục Bắc – Nam dọc sông Sài Gòn hướng biển, hành lang Đông kết nối Bà Rịa – Vũng Tàu – Cần Giờ và hành lang Đông – Tây nối Đồng Nai – Tây Ninh.
Năm trụ cột phát triển gồm công nghiệp công nghệ cao; logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không; trung tâm tài chính quốc tế; du lịch – công nghiệp văn hóa; cùng với giáo dục, y tế, khoa học - công nghệ.
