(Thanh tra)- Theo báo cáo tổng kết Chương trình Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) giai đoạn 2017-2021, Uỷ ban Dân tộc cho biết, qua công tác kiểm tra, tổng kết việc thực hiện chương trình, đề án, một số địa phương đã có cách làm sáng tạo, mô hình hay để PBGDPL phù hợp với tập quán, văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Đồng thời, chỉ ra tồn tại, hạn chế để các địa phương khắc phục.
Thực hiện Đề án “Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017 - 2021”, Uỷ ban Dân tộc đã tham gia đầy đủ các đoàn kiểm tra thực hiện công tác PBGDPL tại các địa phương theo sự phân công của Hội đồng Phối hợp PBGDPL Trung ương và đã tổ chức kiểm tra công tác triển khai tại 13 địa phương, gồm: Lào Cai, Lai Châu, Nghệ An, Kon Tum, Yên Bái, Hậu Giang, Quảng Ngãi, Ninh Thuận, Đắk Nông, Bình Phước, Trà Vinh, Quảng Trị và Cà Mau cho thấy, các địa phương đã quan tâm chỉ đạo, ban hành kế hoạch, phân công cơ quan đầu mối tổ chức triển khai thực hiện đề án đạt được một số kết quả.
Tuy nhiên, việc bố trí kinh phí ở một số địa phương còn hạn chế, chủ yếu lồng ghép với các đề án, dự án khác để triển khai thực hiện.
Một số địa phương đã có cách làm sáng tạo, mô hình hay để PBGDPL phù hợp với tập quán, văn hóa của đồng bào DTTS. Bên cạnh đó còn những tồn tại, hạn chế trong công tác PBGDPL.
Qua kiểm tra, Ủy ban Dân tộc đã chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương phát huy nhân rộng những hình thức, mô hình hay và các giải pháp tháo gỡ giải quyết những tồn tại, hạn chế đối với công tác PBGDPL để triển khai thực hiện công tác PBGDPL cho đồng bào DTTS trong những năm tiếp theo đảm bảo đồng bộ, toàn diện, có hiệu quả.
Năm 2019, Uỷ ban Dân tộc đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức sơ kết 03 năm triển khai thực hiện Quyết định số 1163/QĐ-TTg nhằm đánh giá những kết quả đã đạt được, kịp thời động viên, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác PBGDPL; đề xuất phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp triển khai thực hiện công tác PBGDPL cho các năm còn lại thực hiện đề án, góp phần khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong tổ chức triển khai thực hiện công tác này.
Để tổng kết Quyết định số 1163/QĐ-TTg giai đoạn 2017-2021, ngày 21/7/2021, Uỷ ban Dân tộc đã có Công văn số 996/UBDT-PC đề nghị các địa phương báo cáo.
Đánh giá về chương trình, đề án, Uỷ ban Dân tộc nêu rõ, sau khi Quyết định số 705/QĐ-TTg và Quyết định số 1163/QĐ-TTg được ban hành, trong đó, Quyết định số 1163/QĐ-TTg quy định chi tiết, cụ thể các nhiệm vụ, giải pháp PBGDPL cho đồng bào DTTS, do đó, công tác PBGDPL đã được triển khai thực hiện có hệ thống, có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với các nhiệm vụ của đề án, ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới; với nhiều hình thức phù hợp với nhu cầu, đặc điểm, phong tục tập quán, văn hóa truyền thống của từng dân tộc, vùng miền; nội dung thiết thực, hiệu quả, từng bước đáp ứng được yêu cầu thực tế, bảo đảm quyền được thông tin về pháp luật của công dân, từng bước nâng cao nhận thức pháp luật, xây dựng ý thức, lối sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.
Công tác PBGDPL đã và đang có những đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc; góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật; phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội tại vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Bước đầu đã xây dựng được tài liệu hướng dẫn về kỹ năng PBGDPL để áp dụng chung, thống nhất cho các địa phương; từng bước xây dựng được các mô hình PBGDPL hiệu quả, phù hợp với nhu cầu, đặc điểm, tập quán, văn hóa truyền thống các DTTS.
Nhận thức của các ủy Đảng, chính quyền địa phương về vai trò, tầm quan trọng của công tác PBGDPL cho đồng bào DTTS ngày càng quan tâm, chỉ đạo xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, trong đó, có sự lồng ghép nguồn lực với các chương trình, đề án, dự án khác có liên quan.
Đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật tại vùng DTTS&MN ngày càng được nâng cao về số lượng và chất lượng, từng bước đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
Công tác PBGDPL đã giúp cán bộ và người dân hiểu, nhận thức đúng đắn, đầy đủ các quy định của pháp luật liên quan đến quyền, lợi ích và nghĩa vụ của mình, từ đó, họ thực hiện pháp luật một cách tự giác, hạn chế dần tình trạng vi phạm pháp luật do thiếu hiểu biết về pháp luật của đồng bào DTTS, đảm bảo phát huy hiệu lực, hiệu quả của pháp luật, đồng thời, góp phần xây dựng, củng cố niềm tin của đồng bào đối với pháp luật.
