(Thanh tra) - Các bản án sơ thẩm, phúc thẩm đều nhận định, năm 2005 cụ Lý Thị Sẩm chết “để lại di chúc lập ngày 31/10/2002 có chứng nhận của Phòng công chứng số 2 tỉnh Đồng Tháp, tài sản để lại 2 thửa đất 638 và 1049 diện tích 7.922m2 cho con là ông Võ Thành Long thừa hưởng toàn bộ”. Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi ông Châu về bản di chúc, ông Châu cho rằng: “Mẹ tôi cao tuổi mù chữ, bị ngược đãi về ở với tôi, là người trực canh trên đất sao tôi không biết…”.
>>Con ngược đãi mẹ… đòi chia thừa kế
* Sửa bản án mà Bị đơn không biết
Nếu các cấp tòa nhận định như trên, thì còn nhiều vấn đề xung quanh bản di chúc. Bởi lẽ, việc lập di chúc ngày 31/10/2002 là khi cả hai vợ chồng cụ Thăng và cụ Sẩm còn sống, tại sao cụ Thăng là (theo ông Châu) là người biết chữ không lập di chúc mà để cụ Sẩm không biết chữ lập di chúc? Thời điểm cụ Sẩm lập di chúc nếu có là khi cụ còn ở chung với gia đình ông Long, nhưng 2 năm sau (cụ Thăng chồng cụ mất không để lại di chúc) cụ Sẩm “bị ngược đãi” phải sang nhà ông Châu ở thì cụ đã thay đổi ý định để lại di chúc cho ông Long. Bằng chứng là, UBND xã Tân Qui Tây đã có Biên bản ngày 16/8/2004 giải quyết việc tranh chấp QSDĐ giữa Nguyên đơn Lý Thị Sẩm và Bị đơn Võ Thành Long trong đó kết luận: “Do ông Thăng chồng bà Sẩm đã chết, bà Sẩm có đơn khiếu nại yêu cầu được giữ quyền sử dụng đất. Hội đồng xét khiếu tố xã đề nghị, trong 7 ngày ông Long phải giao QSDĐ cho bà Sẩm”. Sau đó, ngày 19/8/2004, cụ Sẩm đã nhờ người làm Giấy ủy quyền và lăn tay (có xác nhận của chính quyền địa phương) giao cho con là Võ Minh Châu giải quyết và quyết định tài sản liên quan.
Tuy nhiên, các cấp tòa Đồng Tháp “căn cứ đơn khởi kiện” từ phía ông Long yêu cầu chia thừa kế 7.922m2 đất theo di chúc cụ Sẩm để lại. Dù các thửa đất 1049 và 638 diện tích vừa nêu “đã có số có thửa” rõ ràng theo GCNQSDĐ từ năm 1997, nhưng các các cấp tòa cho rằng: “Đối với các thửa đất cụ Thăng đứng tên, thửa 638 tách thành thửa 2674 và 2675, còn thửa 1049 đổi thành thửa 2679, rồi thửa 2679 lại nhập với thửa 2675 thành thửa 81, thửa 2674 lại tách ra thành 2 thửa 77 và 106, như vậy đất cụ Thăng hiện nay là thửa 77, thửa 81 và thửa 106” (!?). Trước sự “tách nhập chóng mặt”, ông Châu cho rằng, thửa đất 638 cụ Thăng cha ông do mất sức lao động đã giao cho ông trực canh quản lý từ năm 1976, thửa đất bờ đai 1049 ông Châu cũng được cha phân chia một nửa theo Biên bản giải quyết của Thanh tra thị xã Sa Đéc năm 1993. Cùng với Sổ Nông nghiệp (tương đương sổ đỏ) đủ điều kiện lập Khế ước vay tiền Kho bạc cải tạo vườn từ năm 1993, các Biên lai thuế đất nông nghiệp hàng năm đều do ông Châu ký tên nộp thuế.
Đáng quan ngại hơn, các cấp tòa còn cho rằng: “Ngoài ra di sản của vợ chồng cụ Thăng để lại còn có khoảng 800m2 đất do bà Lê Thị Vinh trả theo quyết định của UBND thị xã Sa Đéc chưa được cấp GCNQSDĐ nay còn 359,2m2 sau khi thu hồi mở đường Trần Thị Nhượng”, để từ đó đưa vào chia thừa kế cho 3 người khác. Thực tế, phần đất vừa nêu là thửa 645 gia đình cụ Thăng cho bà Vinh mượn cách đó trên 40 năm, và cụ Thăng đã cho ông Châu là người có công đòi lại đất này. Ngày 18/5/1994, cơ quan Công an thị xã Sa Đéc xác nhận: “Căn cứ Biên bản lời khai của ông Võ Cao Thăng sinh năm 1918 tại xã Tân Qui Tây, hồi 9h ngày 28/9/1990 ông Thăng trình bày, từ khi UBND thị xã Sa Đéc có quyết định ngày 02/12/1989 buộc bà Vinh phải trả 800m2 đất lại cho tôi, tôi cho con trai là Võ Minh Châu toàn quyền đất đó vì tôi đã mất sức lao động”. Tiếp theo, ngày 15/12/1995 UBND xã Tân Qui Tây lập Biên bản xác định diện tích đất giữa cụ Thăng và ông Châu (có cả chữ ký của ông Long) thể hiện, phần đất bà Vinh trả thuộc về ông Châu, và ông đã đóng thuế sử dụng đất đến nay. Đến năm 2005, dự án đường Trần Thị Nhượng mở ra, một phần đất vừa nêu của ông Châu bị thu hồi, UBND thị xã Sa Đéc đã ra quyết định bồi thường QSDĐ cho ông Châu. Như vậy, việc các cấp tòa Đồng Tháp đưa phần đất “ngoài ra” vào chia thừa kế cho cả 3 người kia có thể là vi phạm pháp luật, bởi phần đất nêu trên không có trong GCNQSDĐ của cụ Thăng, và cũng không có trong di chúc của cụ Sẩm để lại.
Trở lại vấn đề phân chia thừa kế 2 thửa đất 1049 và 638 với tổng diện tích 7.922m2 đã được cấp QSDĐ theo di chúc cụ Sẩm từ khi còn sống để lại. Các cấp tòa Đồng Tháp đã dẫn chứng, trong tổng diện tích đất vừa nêu, ngày 29/01/2005 UBND thị xã Sa Đéc đã thu hồi 5.651,5m2 cho dự án đường Trần Thị Nhượng nối dài, phần chia thừa kế còn lại 2.270,5m2. Vậy nhưng, Bản án sơ thẩm vụ “Xin chia thừa kế” ngày 30/9/2008 của TAND thị xã Sa Đéc đã phán quyết: Phía ông Long, bà Mai, bà Sáu được chia thừa kế của cụ Sẩm để lại 1.366m2 đất lâu năm và 304m2 đất lúa. Phía vợ chồng ông Châu được chia 1.479,2m2 đất lâu năm, và phải đền bù chênh lệch tài sản cho ba người trên tổng cộng 145.447.200 đồng. Tiếp theo, Bản án phúc thẩm vụ “Tranh chấp thừa kế” ngày 23/6/2010 của TAND tỉnh Đồng Tháp quyết định: Phía ông Long, bà Mai, bà Sáu được hưởng 1.279,2m2 đất ở và đất trồng cây lâu năm và 1.170,7m2 đất trồng cây hàng năm. Phía vợ chồng ông Châu được hưởng 481,7m2 đất ở và đất trồng cây lâu năm, cùng 523m2 đất trồng cây hàng năm, và phải trả giá trị QSDĐ cho các đồng thừa kế là 8.632.000 đồng. Như vậy, nếu phán quyết tại bản sơ thẩm và phúc thẩm là đúng, thì các cấp tòa Đồng Tháp “lấy đâu ra” trên dưới 1 ngàn m2 đất trong việc chia thừa kế vừa nêu (!?).
Điều không bình thường là 6 tháng sau bản án phúc thẩm đã tuyên, ngày 25/12/2010, Thẩm phán TAND tỉnh Đồng Tháp chủ tọa phiên tòa đã ra “Thông báo sửa chữa bản án vụ tranh chấp thừa kế” nêu trên, nhưng đến khi cưỡng chế thi hành án gia đình ông Châu vẫn không biết. Theo thông báo sửa chữa, bổ sung: “Các phần đất 1.279,2m2 đất ở và đất trồng cây lâu năm, cùng 1.170,7m2 đất trồng cây hàng năm chia thừa kế hiện ông Châu đang sử dụng. Buộc ông Võ Minh Châu phải tháo dỡ căn nhà (có từ trước bản án sơ thẩm) để giao đất cho các ông bà Võ Thành Long, Võ Thị Tuyết Mai, Võ Thị Sáu sử dụng”. Tuy nhiên, trên thực tế ông Châu không có những diện tích đất vừa nêu, căn nhà duy nhất gia đình ông đang ở là trên phần đất đòi lại từ bà Lê Thị Vinh hiện ông đang sử dụng hợp pháp, và không có trong di chúc phân chia thừa kế của cụ Lý Thị Sẩm để lại.
Trong trường hợp buộc phải cưỡng chế, ông Châu cho biết, gia đình với 2 vợ chồng cùng 6 người con chỉ còn 99m2 đất hình “tam giác nhọn không thể làm nhà” cách xa chỗ khác. Đề nghị các cơ quan chức năng, cần xem xét lại quá trình xét xử vụ “chia thừa kế” vừa nêu của các cấp tòa Đồng Tháp.
Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc khi có những thông tin cần thiết.
| Điều 283 Bộ luật Tố tụng dân sự: “Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm khi có một trong những căn cứ: 1/ Kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án. 2/ Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. 3/ Có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật”. |
Trúc Lâm
