Gia đình ông Nguyễn Công Nam cũng như rất nhiều gia đình khác ở thôn 4 xã Long Sơn lên đây ngụ cư từ năm 1965 đến nay theo chủ trương di dời dân từ thấp lên cao của Nhà nước thời bấy giờ. Lúc ấy, ông được chính quyền địa phương phân bổ với diện tích đất nông nghiệp và đất ở là 1.874m² (theo đo đạc thủ công). Năm 1988, gia đình ông được cấp GCN QSDĐ nông nghiệp, còn diện tích đất ở thì chưa có.

Từ đó đến nay, gia đình ông Nam cũng như 95 hộ dân của thôn 4 có kiến nghị, đề xuất lên chính quyền địa phương đề nghị cấp sổ đỏ nhưng vẫn không có câu trả lời.

Việc không có sổ đỏ khiến cho nhiều gia đình muốn mua bán hay chuyển nhượng phần đất của gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều nhà có điều kiện muốn xây bờ rào cũng phải thỏa thuận với 2 gia đình bên cạnh, nếu được sự đồng ý thì mới tiến hành xây, nếu chưa có sự đồng ý của họ mà tự ý xây sẽ xảy ra tranh chấp, gây mất đoàn kết trong thôn xóm. Hay như mới đây, để có tiền vay vốn ngân hàng mua chiếc ô tô làm phương tiện vận chuyển hàng nhưng vì không có sổ đỏ và không có giấy tờ gì chứng minh tài sản để thế chấp, ông Trần Văn Đạt phải làm đơn thế chấp tài sản, thế chấp sổ lương hưu… trình lên xã, huyện chứng nhận làm căn cứ để thế chấp mới được vay vốn. Tuy nhiên, vì thế chấp tài sản nhỏ nên ngân hàng thường giải quyết vốn vay mỗi đợt chỉ 20 - 30 triệu đồng/lượt.

”Nhiều lần chúng tôi thấy cán bộ về đo đạc để làm sổ đỏ, song chờ đợi hết lần này đến lần khác vẫn không thấy đâu. Đất đai là tài sản cố định, nên cần có một giấy tờ pháp lý để tạo điều kiện cho nhân dân yên tâm khi mua bán, chuyển nhượng hay làm thủ tục để vay vốn ngân hàng sản xuất kinh doanh. Nhân dân chúng tôi thiết tha mong muốn được cấp GCN QSDĐ”- ông Nguyễn Công Nam đề nghị.

Đem những băn khoăn trên tới ông Đặng Bình Lục, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Anh Sơn, phóng viên được biết: Theo thống kê, đến nay, trên địa bàn huyện Anh Sơn, về đất ở mới cấp được 70,6%, còn lại 29,4% chưa được cấp GCN QSDĐ ở. Về đất nông nghiệp, đã cấp được 86,4%, còn lại 13,6% chưa được cấp GCN QSDĐ nông nghiệp. Hầu hết số diện tích chưa được cấp GCN QSDĐ nông nghiệp và đất thổ cư rơi vào xã Thọ Sơn, Bình Sơn và Long Sơn với gần 3.000 hộ dân.

Theo ông Đặng Bình Lục, sở dĩ hàng nghìn hộ dân của 3 xã trên chưa được cấp GCN QSDĐ là do hệ thống bản đồ của địa phương không bảo đảm về chất lượng để phục vụ cho công tác cấp GCN QSDĐ. Mặt khác, ý thức của người dân chưa cao, không muốn kê khai đúng phần diện tích (vì sợ phải nộp thuế). Trong khi đó trình độ, năng lực, trách nhiệm của cán bộ chính quyền địa phương chưa cao; công tác chỉ đạo của chính quyền huyện thiếu cương quyết. Hầu hết, việc quản lý sử dụng đất của địa phương đang theo kinh nghiệm chứ chưa theo khuôn khổ pháp luật. Những năm trước đây, xã, huyện không có kinh phí để tiến hành đo đạc bản đồ chính quy để phục vụ cho công tác cấp GCN QSDĐ, bởi mỗi lần đo đạc, bình quân mỗi xã phải chi phí tới 600 triệu đồng.

Thực hiện Chỉ thị 1474/CT-TTg về chấn chỉnh việc cấp GCN QSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, năm 2012 huyện Anh Sơn tiến hành đo đạc lại diện tích trên địa bàn, vừa tiến hành cấp mới, đổi lại cho những địa phương đã có GCN QSDĐ. Sau khi đo đạc lại, cả diện tích đất ở và đất nông nghiệp đều tăng lên 20 - 30% so với trước đó. Nguyên nhân, phần đất tăng ngay trên bản thân của mảnh đất đó và tăng thêm phần đất mà trước đến nay người dân dấu không kê khai. Huyện Anh Sơn phấn đấu đến năm 2015 sẽ tiến hành cấp GCN QSDĐ ở và đất nông nghiệp cho gần 70.000 hộ gia đình.

Ông Đặng Bình Lục cũng khẳng định, việc người dân chưa được cấp sổ đỏ trong thời gian hàng chục năm qua, họ không hề bị mất đi quyền lợi, đó vẫn là tài sản của họ. Tuy nhiên, họ bị hạn chế, gặp nhiều phiền toái khi giải quyết các thủ tục hành chính, đi vay vốn ngân hàng hay chuyển nhượng, mua bán. Vì vậy, trong thời gian chờ đợi được cấp sổ đỏ, khi người dân có nhu cầu vay vốn ngân hàng hay giải quyết các thủ tục hành chính, chính quyền địa phương và huyện luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất, giải quyết nhanh nhất để người dân được hưởng quyền lợi theo quy định.

Bích Huệ