Sáng ngày 27/5, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (25-31/5/2023).
Thông tin tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhấn mạnh sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm. Trong đó hơn 7 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người tử vong do hút thuốc lá thụ động.
Đánh giá của hội đồng các chuyên gia y tế công cộng của WHO năm 2020 cho thấy, những người hút thuốc có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng về sức khỏe do Covid-19 cao hơn so với những người không hút thuốc. Bên cạnh tác hại về sức khỏe, sử dụng thuốc lá còn gây tổn thất về kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và xã hội, các tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi phí cho khám, điều trị bệnh liên quan đến hút thuốc, giảm sút/mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm.
Cũng theo WHO, hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh mạn tính và nan y. Đây cũng là nguyên nhân gây bệnh tật, tử vong hàng đầu. Trong khói thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, bao gồm 69 chất gây ung thư và là nguyên nhân gây ra 25 nhóm bệnh khác nhau, như: 11 loại ung thư, các bệnh về tim mạch, hô hấp, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ.
Ước tính, cứ 2 người hút thuốc lá thì có 1 người sẽ chết sớm, trong đó, 1/2 số ca tử vong xảy ra ở tuổi trung niên.
    |
 |
| Ông Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cùng các đại biểu tham dự diễu hành mít tinh tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá |
Phát biểu tại lễ mít tinh, TS Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam cũng cho rằng, ở Việt Nam, ít nhất 40.000 người đã bị thuốc lá lấy đi sinh mạng mỗi năm. Để giảm số người tử vong sớm này và để đạt được mục tiêu giảm 30% tỷ lệ hút thuốc vào năm 2030, vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Đầu tiên là cần tăng thuế và giá thuốc lá, đồng thời, ngăn chặn, kiểm soát việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới.
Năm 2023, WHO chọn thông điệp “Chúng ta cần lương thực, không cần thuốc lá” làm chủ đề cho Ngày Thế giới không thuốc lá. Kêu gọi các quốc gia thúc đẩy hoạt động nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, kinh tế, môi trường, an ninh lương thực và dinh dưỡng, WHO cũng khuyến khích nông dân chuyển đổi, thay thế cây thuốc lá bằng cây trồng phù hợp, đồng thời kêu gọi người hút bỏ thuốc lá để dành chi phí cho thực phẩm.
Tại Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, UBND các tỉnh, thành phố tăng cường nâng cao nhận thức trong cộng đồng về tác hại của việc hút thuốc, xây dựng môi trường không khói thuốc, tổ chức công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá, tổ chức giáo dục về phòng, chống tác hại thuốc lá trong các cấp học, công tác kiểm tra giám sát... Nhờ đó, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Mặc dù vậy, theo Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể, những năm gần đây, xuất hiện các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisa. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, tuy nhiên, việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên môi trường mạng internet.
“Nếu chúng ta không tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ và kịp thời ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tại Việt Nam thì tỷ lệ sử dụng thuốc lá sẽ gia tăng trở lại”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết thêm, ngày 24/5 vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã thay mặt Chính phủ ký Quyết định số 568/QĐ-TTg ban hành Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030, với các mục tiêu và giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ để tăng cường hiệu quả của công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Chiến lược Quốc gia về phòng chống tác hại thuốc lá đến năm 2030 sẽ là định hướng quan trọng cho công tác phòng, chống tác hại thuốc lá trong thời gian tới.
Nhân dịp này, Bộ Y tế kêu gọi các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục chỉ đạo tăng cường thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và tổ chức các hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá. Bộ Y tế muốn gửi đến những người hút thuốc thông điệp: Hãy bỏ thuốc lá ngay hôm nay, cùng chung tay xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc để bảo vệ sức khoẻ cho chính bản thân mình, cho gia đình và cho cộng đồng.