Theo báo cáo của Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), năm 2022, thiên tai nước ta xảy ra bất thường, cực đoan, trái quy luật ngay từ những tháng đầu năm với 21/22 loại hình thiên tai (trừ sóng thần) trong đó có 1.072 trận thiên tai.

Mưa lớn trái mùa, kéo dài đã gây sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, ngập lụt đô thị, khu công nghiệp. Trong các tháng 4,5,6 ở phía Bắc, các hồ chứa Sơn La, Hoà Bình, Tuyên Quang đã phải vận hành xả khi chưa vào thời kỳ mùa lũ và duy trì trong thời gian khá dài, đây là điều hiếm thấy kể từ khi hệ thống liên hồ chứa sông Hồng đưa vào vận hành khai thác.

Tại miền Trung mưa lớn trái mùa, mưa lớn sau 3 cơn bão liên tiếp đổ bộ đất liền, có nơi vượt lịch sử về cường suất, tổng lượng (Quỳnh Lưu, Nghệ An 662mm; Suối Đá, Đà Nẵng là 831mm, cường suất 642mm/7 giờ) gây ngập lụt diện rộng đồng bằng, lũ quét, sạt lở đất ở miền núi. Đặc biệt nghiêm trọng tại Nghệ An, thành phố Đà Nẵng có nơi tới 2,0m; lũ quét nghiêm trọng tại huyện Kỳ Sơn.

Về bão, liên tiếp 3 cơn bão cường độ khi đổ bộ tuy không lớn, nhưng gây mưa lớn trên diện rộng làm thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, trong đó bão số 4 (Noru) đạt cường độ mạnh nhất cấp 14-15, giật cấp 17, gần đạt cấp siêu bão trên biển Đông.

Ngoài ra, tại khu vực biển Tây triều cường, kết hợp gió mạnh gây sóng lớn tràn và sạt lở đê biển Tây, tỉnh Cà Mau; trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum xảy ra liên tiếp 247 trận động đất,…

Theo Cục trưởng Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai Phạm Đức Luận, thiên tai năm 2022 đã làm 175 người chết, mất tích, thiệt hại về kinh tế gần 19.500 tỷ đồng (gấp 1,6 lần thiệt hại về người và 3,4 lần thiệt hại về kinh tế so với năm 2021).

Trong 6 tháng đầu năm 2023, thiên tai bất thường cũng xảy ra ở nhiều nơi trên đất nước ta, đã xảy ra 3 trận mưa lớn, 21 trận dông lốc, 12 vụ sạt lở bờ sông, 78 trận động đất, 2 đợt rét hại và 12 đợt gió mạnh, sóng lớn trên biển. Trong đó, ngay cuối tháng 3/2023 đã xảy ra nắng nóng vượt lịch sử cùng thời kỳ tại Hoà Bình. Thiên tai đã làm 7 người mất tích, thiệt hại kinh tế gần 25 tỷ đồng.

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, để đảm bảo an toàn hệ thống đê điều, chủ tịch UBND cấp huyện có vai trò rất quan trọng; là cấp trực tiếp chỉ huy phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý ngay từ khi những hành vi vi phạm diễn ra; chỉ đạo tổ chức tuần tra canh gác phát hiện và xử lý ngay từ giờ đầu những sự cố đe dọa an toàn chống lũ của đê.

Từ thực tế công tác, ở nơi nào, cá nhân chủ tịch và lãnh đạo UBND cấp huyện có kinh nghiệm, nắm vững những quy định của pháp luật về trách nhiệm được giao, quan tâm chỉ đạo, đôn đốc sát sao, quyết liệt và tổ chức thực hiện bài bản, nề nếp thì ở nơi đó công tác quản lý, bảo vệ, hộ đê, phòng chống lũ, lụt được thực hiện tốt, vi phạm pháp luật về đê điều ít xảy ra; các tuyến đê được đảm bảo an toàn chống lũ, giảm được thiệt hại do thiên tai gây ra.

Trong 1 ngày diễn ra hội nghị, các đại biểu được nghe quán triệt chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, các nhiệm vụ trọng tâm công tác quản lý đê điều, phòng chống thiên tai năm 2023.

Đồng thời, trao đổi những bài học kinh nghiệm, những cách làm hay, chia sẻ những tồn tại, hạn chế cần tháo gỡ và giải quyết để giữ vững an toàn hệ thống đê điều trước diễn biến lũ bão ngày càng cực đoan, khốc liệt, nhằm đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân, của Nhà nước trước thiên tai.

Đức Anh