Cá sấu hỏa tiễn nhập vào Việt Nam để phục vu nhu cầu chơi cá cảnh. Tuy nhiên, loài sinh vật dưới nước có tập tính hung dữ này đã tràn cả ra môi trường tự nhiên. Ảnh: Dương Thanh Tùng

Sấu hỏa tiễn du nhập vào Việt Nam, tràn cả ra ao hồ, nhưng chưa có ý kiến chính thức của cơ quan quản lý về tính nguy hiểm và sự xâm hại của nó với tư cách là một sinh vật ngoại lai.

Theo một số trang mạng, cá sấu hỏa tiễn là loài cá nước ngọt, có nguồn gốc và phân bố ở Bắc Mỹ, tên khoa học là Lepisosteus Oculatus Winchell thuộc bộ Lepisosteiformes (bộ cá mõm dài). Tại Việt Nam, cá sấu hỏa tiễn còn có các tên gọi khác như cá Phúc Lộc Thọ, cá sao hỏa tiễn, cá nhái đốm… được nhiều người săn lùng để nuôi làm cảnh.

Trên các diễn đàn về cá, các chuyên gia ghi nhận: Sấu hỏa tiễn là một loài sinh vật dưới nước rất nguy hiểm, sống chủ yếu ở vùng Đông Nam Mỹ. Loài cá này chủ yếu ăn thịt, ăn thuỷ cầm, chó hoang và ăn luôn cả những con cá sấu khác. Chưa có tài liệu nào cho thấy sấu hỏa tiễn tấn công trực tiếp con người, nhưng sự tạp ăn của nó không khác gì loài cá Piranha (cá răng đao hay "cá cọp") xuất xứ từ miền Tây Nam Brazil. Loài cá Piranha phàm ăn đến nỗi, 1 con ngựa trưởng thành bị vứt xuống vùng nước nơi chúng đang tìm mồi, khoảng 10 phút sau vớt lên chỉ còn lại khung xương trắng hếu.

Cũng theo nhiều tài liệu thì nơi nào có sấu hỏa tiễn sinh sống, nơi ấy các loài thủy sinh khác sẽ bị tận diệt. Động vật nào ăn phải trứng sấu hỏa tiễn cũng sẽ bị ngộ độc và chết trong thời gian ngắn.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, loài sấu hỏa tiễn được đưa vào Việt Nam bằng con đường không chính thức để phục vụ nhu cầu chơi cá cảnh. Giá 1 con sấu hỏa tiễn dài trên 25cm dao động từ 120.000 đến 250.000 đồng. Một số người trong quá trình nuôi cá đã thả chúng ra sông, hồ. Ở môi trường tự nhiên, do tính phàm ăn và hung dữ nên loài cá này phát triển nhanh.

Không ít lần sấu hỏa tiễn đã chui vào lưới hay mắc câu của ngư dân, thu hút người hiếu kỳ đến xem. Đơn cử như trường hợp của ông Hoàng Bá Thành ở Thủy Nguyên, Hải Phòng. Cuối tháng 11/2012, trong lúc trông coi đầm cá, ông Thành nhìn thấy con cá to gần bằng bắp chân, mình không khác gì cá chuối nhưng mõm thì dài hơn mõm cá sấu với 2 dãy răng nhọn, sắc. Khi đã bị đưa lên bờ, con cá vẫn còn hung dữ,  quẫy nhảy và cắn nát cả chiếc vợt bằng lưới.

Trước đó mấy ngày, người dân xã Lương Hòa Lạc, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, cũng đổ xô về nhà ông Phạm Ngọc Tuấn để xem và bàn tán xôn xao về con cá nặng hơn 6kg “mình cá lóc (miền Bắc gọi là cá quả, cá chuối), mõm cá sấu”. Nhiều người lớn tuổi ở Tiền Giang nói rằng, lần đầu tiên họ thấy nó xuất hiện ở vùng sông nước vốn rất phong phú về chủng loại tôm cá này.

Cá sấu hỏa tiễn bị sổng ra ao, hồ, sông, suối đang đe dọa môi trường, đa dạng sinh học bản địa. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có ý kiến chính thức của cơ quan quản lý hay nhà khoa học nào về loài cá có cấu tạo và tập tính đặc biệt hung dữ này.

Dương Thanh Tùng