Bảng điều khiển trung tâm của hệ thống

Hệ thống gồm: Chức năng giám sát; tính toán dự báo lũ và điều hành hồ chứa, dự báo ngập lụt; điều khiển.

Chức năng giám sát được thể hiện thông qua phần mềm giám sát -  điều khiển hồ chứa Việt Nam dựa trên công nghệ WebGis. Khi người sử dụng trình duyệt web vào địa chỉ http://hochuavietnam.vn/ trên màn hình, phần mềm sẽ hiển thị danh sách toàn bộ hồ chứa và người sử dụng chỉ cần kích chuột sẽ nhận được những thông tin tức thời và lưu trữ rất cụ thể như: Mực nước hồ, dung tích, độ mở cửa tràn, lưu lượng đang xả qua tràn; độ mở cửa cống lấy nước, lưu lượng đang chảy qua cống; mực nước tại trạm quan trắc dọc theo triền sông phía hạ du cũng như các hình ảnh từ camera lắp đặt phía đầu mối, các dự báo diễn biến dòng chảy, ngập lụt ứng với phương án xả tràn hiện tại.

Ngoài ra, chức năng tính toán dự báo lũ không chỉ tính toán dự báo được dòng chảy đến hồ, diễn biến mực nước hồ mà còn dự báo được ngập lụt hạ du hồ với hàng trăm kịch bản ngập lụt được xây dựng trước với các phương án xả tràn ứng với các mực nước, lượng mưa, thời gian mưa. Khi chọn phương án xả tràn thì phần mềm sẽ tự động so sánh và chọn kịch bản có sẵn gần đúng với các số liệu hiện tại để chọn làm bản đồ dự báo ngập lụt vùng hạ du hồ.

Thực tế hoạt động của hệ thống tại một số tỉnh như: Cửa Đạt (Thanh Hóa), Vực Mấu (Nghệ An), Đồng Nghệ (Đà Nẵng), Bình Định… còn cho thấy, ưu thế với nhiều chế độ điều khiển từ xa, điều khiển tại chỗ và rất linh hoạt.

Lãnh đạo Trung tâm Công nghệ Phần mềm Thủy lợi nhấn mạnh: Hệ thống thông tin giám sát điều khiển hồ chứa giúp các cơ quan phòng, chống lụt bão, công ty khai thác công trình thủy lợi có thể giám sát được các hình ảnh công trình, mực nước hồ, độ mở cửa tràn… mọi lúc mọi nơi thông qua mạng internet; điều khiển vận hành cửa tràn xả lũ từ xa trong trường hợp khẩn cấp; vận hành an toàn về công trình và hạ du hồ chứa. Hơn nữa, các thiết bị chính của hệ thống còn có các tính năng vượt trội so với sản phẩm nhập ngoại, trong khi giá lại rẻ hơn từ 20 - 30%. Các sản phẩm này cũng đã được Trung tâm Đo lường Việt Nam kiểm định về chất lượng.

Thiết nghĩ, Nhà nước nên có chủ trương đưa hạng mục hệ thống trên vào các công trình xây dựng hồ chứa mới hoặc sửa chữa nâng cấp các hồ chứa, nhất là khi mùa mưa bão đang bắt đầu.

Hữu Oanh