(Thanh tra) - Sáng 23/8, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025), Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Lễ kỷ niệm.
Tham dự Lễ kỷ niệm có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Lê Hoài Trung; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính, cùng các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và thành phố Hà Nội; các đại sứ, đại diện của một số quốc gia.
Về phía lãnh đạo Bộ VHTTDL có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng; Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Lê Hải Bình; Thứ trưởng Tạ Quang Đông; Thứ trưởng Trịnh Thị Thuỷ; Thứ trưởng Hồ An Phong; Thứ trưởng Phan Tâm.
Bộ VHTTDL đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất
Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã trình bày diễn văn kỷ niệm, nhìn lại chặng đường phát triển hào hùng của ngành. Ông nhấn mạnh rằng ngay từ khi có Đảng lãnh đạo, văn hóa đã được xác định là một "mặt trận trọng yếu".
80 năm xây dựng và phát triển, dưới ánh sáng soi đường của Chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và sự quản lý, điều hành của Nhà nước, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đồng hành cùng dân tộc vượt qua mọi chặng đường lịch sử, viết nên hành trình đầy tự hào, phụng sự đất nước, phục vụ Nhân dân, vì mục tiêu độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
Dịp này nhiều hoạt động lan tỏa những mô hình hay, gương điển hình tiên tiến trong văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch, gắn với phong trào thi đua yêu nước và việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cũng được triển khai rộng rãi. Hướng tới dịp kỷ niệm quan trọng, toàn ngành trong thời gian qua đã tổ chức nhiều đợt thi đua, hoạt động tuyên truyền, diễn đàn, hội thảo, gặp mặt các thế hệ cán bộ.
Sau 80 năm đồng hành cùng sự nghiệp gìn giữ và phát triển nền độc lập dân tộc, ngành Văn hóa triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền, nhằm làm rõ vai trò của văn hóa trong sự nghiệp cách mạng, từ “Đề cương về văn hóa Việt Nam” năm 1943 đến các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng thời kỳ đổi mới.
Công tác tuyên truyền được thực hiện đồng thời, rộng khắp trên báo chí, nền tảng số, mạng xã hội, qua ấn phẩm, tác phẩm văn học-nghệ thuật, sự kiện truyền thông và cuộc thi trực tuyến ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Với những thành tựu và đóng góp to lớn suốt chặng đường 80 năm xây dựng và phát triển, ngành Văn hóa đã vinh dự được Đảng, Nhà nước ghi nhận bằng những phần thưởng cao quý như Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, cùng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý khác đã được các cấp, các ngành từ trung ương tới cơ sở trao tặng cho hàng ngàn tập thể và cá nhân.
Trong khuôn khổ buổi lễ, Bộ VHTTDL vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất vì những đóng góp trong 5 năm gần đây.
Khát vọng và định hướng trong kỷ nguyên mới
Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Văn hóa là thời khắc để toàn ngành nhìn lại những thành tựu, dấu ấn nổi bật trong suốt chặng đường đã qua, qua đó khẳng định vai trò, vị trí đặc biệt của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như trong khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên mới.
Nhìn về chặng đường phía trước, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chỉ ra những thách thức như nguy cơ phai nhạt bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa, ứng dụng công nghệ còn chậm và thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao.
Để vượt qua những khó khăn này, ông nhấn mạnh toàn ngành cần “giữ nhịp” và “tạo nhịp mới”. “Giữ nhịp” là giữ vững những giá trị cốt lõi, còn “tạo nhịp mới” là tạo ra động lực và sự sáng tạo đột phá cho sự phát triển.
Theo đó, Bộ trưởng đề ra bốn nhiệm vụ mang tính đột phá cho ngành trong thời gian tới:
Hoàn thiện thể chế: Xây dựng và hoàn thiện hồ sơ để trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về "Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới" ngay trong quý IV năm 2025.
Phát triển nguồn nhân lực: Xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là người đứng đầu, có bản lĩnh chính trị vững vàng, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm. Mỗi cán bộ văn hóa phải trở thành "đại sứ văn hóa".
Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh: Đề cao việc xây dựng văn hóa trong hệ thống chính trị, cộng đồng, doanh nghiệp và mỗi gia đình. Đồng thời, tiếp tục xây dựng hệ giá trị con người Việt Nam để loại bỏ những cái phản cảm, phi văn hóa.
Huy động và phát huy nguồn lực: Triển khai hiệu quả các chương trình lớn như Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa 2025 - 2035, Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa và Chiến lược phát triển thể dục thể thao.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng đưa ra tuyên ngôn hành động “Văn hóa là nền tảng - Thông tin là mạch dẫn - Thể thao là sức mạnh - Du lịch là nhịp cầu kết nối”, thể hiện quyết tâm đưa sự nghiệp phát triển văn hóa bước vào một kỷ nguyên mới với nhiều thành tựu hơn nữa.
Tối 23/8, tại Nhà hát Lớn Hà Nội sẽ diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “80 năm vinh quang, tự hào – Văn hóa đồng hành cùng dân tộc,” kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Văn hóa.
Chương trình gồm 2 phần: “Văn hóa đồng hành cùng dân tộc” và “80 năm – Dấu ấn văn hóa Việt”. Chương trình quy tụ nhiều tiết mục đặc sắc, kết hợp giữa nghệ thuật và chính luận như “Ngọn đuốc soi đường,” “Chiến thắng Điện Biên,” “Đất nước trọn niềm vui,” “Đại đoàn kết - Sức mạnh Việt Nam”…
Đưa văn hóa Việt Nam phát triển xứng tầm, để dân tộc ta trường tồn
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Ngay từ khi Đảng mới ra đời, trong khói lửa của Cách mạng và dự cảm về tương lai đất nước, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã xác định vị trí đặc biệt của Văn hóa. Đề cương về Văn hóa Việt Nam năm 1943 đã phác họa một tầm nhìn xa, xác lập 3 nguyên tắc lớn: Dân tộc, khoa học, đại chúng; khẳng định Văn hóa soi đường cho quốc dân đi, Văn hóa là một mặt trận và những người làm Văn hóa là chiến sĩ. Ngay từ buổi đầu của chính quyền nhân dân, ngay trong chiến tranh chống Pháp, chống Mỹ, Đảng và Bác đã cử, đã gửi hàng trăm thanh niên trẻ ra nước ngoài học tập về văn hóa, nghệ thuật, thể thao...
Từ đó đến nay, xuyên suốt các kỳ Đại hội, các Nghị quyết, Kết luận, Chỉ thị của Trung ương, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đều nhấn mạnh: Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển; văn hóa là sức mạnh mềm, là “năng lượng gốc” vô tận của dân tộc Việt Nam.
Hiện nay, chúng ta đang xây dựng nền Văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; đề cao vai trò của con người là trung tâm, chủ thể, là mục tiêu, động lực của phát triển; đang tiến tới phát triển công nghiệp văn hóa, xây dựng thị trường văn hóa lành mạnh; xây dựng môi trường văn hóa, đời sống văn hóa; phát huy hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị gia đình, hệ giá trị con người Việt Nam; phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực tư tưởng-văn hóa. Cùng với đó, luôn đặt trọng tâm xây dựng “Văn hóa trong Đảng”, văn hóa trong hệ thống chính trị; xây dựng phong cách nêu gương, liêm chính, tận tụy vì dân; đề cao văn hóa pháp quyền, văn hóa công vụ, văn hóa doanh nghiệp, văn hóa trong kinh doanh.
Đó là căn cốt để lan tỏa ra xã hội, củng cố niềm tin, tạo đồng thuận, khơi dậy khát vọng phát triển phồn vinh, hạnh phúc. Để văn hóa phải luôn gắn với đời sống chính trị, kinh tế, xã hội; văn hóa phải thẩm thấu vào từng quyết sách, từng công trình, từng con đường, cây cầu, từng cánh đồng, khu công nghiệp, đô thị, làng quê; hiện diện trong nếp nghĩ, cách làm, trong lối ứng xử và phẩm chất của con người Việt Nam. Văn hóa xây nên dáng hình của dân tộc, định hình hệ giá trị quốc gia, bồi đắp hệ giá trị gia đình, hệ giá trị con người Việt Nam thời kỳ mới: Yêu nước, nhân ái, đoàn kết, trung thực, trách nhiệm, sáng tạo, kỷ cương, khát vọng.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Bối cảnh thế giới biến động nhanh, phức tạp; cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đô thị thông minh... đang định hình những chuẩn mực mới; cạnh tranh chiến lược, bùng nổ thông tin, “đấu tranh trên không gian mạng” diễn ra gay gắt; sự thâm nhập của các sản phẩm văn hóa ngoại lai đa dạng, nhiều chiều.
Trong bối cảnh đó, Văn hóa càng phải đi trước một bước, soi đường, dẫn dắt, bồi đắp bản lĩnh, củng cố niềm tin, hình thành năng lực mềm quốc gia.
Trên tinh thần đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị toàn ngành Văn hóa tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp:
Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai toàn diện đường lối, quan điểm của Đảng về Văn hóa; đặt văn hóa ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội; cụ thể hóa bằng chiến lược, quy hoạch, chương trình, dự án có trọng tâm, trọng điểm; bảo đảm nguồn lực tương xứng, cơ chế đột phá, phân cấp, phân quyền rõ ràng; tăng cường giám sát, đánh giá, kiểm tra.
Hai là, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh từ gia đình, nhà trường, xã hội; đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên; đẩy mạnh giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng số, văn hóa ứng xử; phòng, chống bạo lực gia đình, bạo lực học đường; phát triển văn hóa số văn minh, an toàn; xây dựng cộng đồng văn hóa cơ sở giàu bản sắc, sáng, xanh, sạch, đẹp.
Ba là, bồi dưỡng, trọng dụng, tôn vinh đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, huấn luyện viên, vận động viên, doanh nhân du lịch, người làm công tác văn hóa ở mọi cấp, nhất là cơ sở. Xây dựng cơ chế đặt hàng, trao giải, hỗ trợ sáng tạo, bảo vệ quyền tác giả, các quyền liên quan; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho lực lượng Văn hóa; khuyến khích tài năng trẻ; phát hiện, ươm mầm hạt giống sáng tạo từ trường học, câu lạc bộ, thiết chế văn hóa cơ sở.
Bốn là, phát triển công nghiệp văn hóa và kinh tế sáng tạo trở thành trụ cột mới của tăng trưởng; hoàn thiện thể chế thị trường văn hóa, cơ chế tài chính, chính sách thuế, tín dụng, đất đai, đầu tư, dữ liệu; khuyến khích doanh nghiệp văn hóa, khởi nghiệp sáng tạo; phát triển hạ tầng số cho sản xuất, phân phối, tiêu dùng sản phẩm văn hóa; xây dựng cụm, khu công nghiệp sáng tạo, “thung lũng văn hóa” gắn với các đô thị lớn và trung tâm du lịch.
Năm là, bảo tồn, tôn tạo, phát huy di sản gắn với sinh kế cộng đồng và phát triển bền vững. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong số hóa di sản, trong trưng bày, biểu diễn, giáo dục; xây dựng thiết chế “văn hóa số”, “bảo tàng mở”, “nhà hát di động”, “thư viện số” thân thiện với mọi lứa tuổi; phát triển du lịch di sản có trách nhiệm; nuôi dưỡng “tài sản văn hóa sống” là nghệ nhân, nghệ sĩ dân gian.
Sáu là, tạo bứt phá cho thể thao quần chúng và thể thao thành tích cao. Chú trọng giáo dục thể chất trong trường học; phát triển hệ thống câu lạc bộ, không gian thể thao công cộng; nâng cao năng lực khoa học-y học thể thao; tuyển chọn, huấn luyện vận động viên trẻ theo chuẩn mực hiện đại; mở rộng hợp tác quốc tế; đặt ra mục tiêu cao, bền vững, nhân văn.
Bảy là, tái cấu trúc, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của du lịch Việt Nam. Phát triển sản phẩm mang bản sắc văn hóa, giàu trải nghiệm; thúc đẩy du lịch thông minh, xanh, sạch, giảm phát thải; kết nối liên vùng, liên ngành; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; siết chặt kỷ cương, chuẩn hóa dịch vụ; xây dựng thương hiệu điểm đến “Việt Nam-vẻ đẹp bất tận, văn hóa tỏa hương”.
Tám là, tăng cường ngoại giao văn hóa, quảng bá hình ảnh quốc gia; chủ động tham gia các mạng lưới sáng tạo quốc tế; tổ chức các sự kiện, liên hoan, festival, tuần văn hóa quy mô khu vực và thế giới; đưa tinh hoa Việt Nam ra thế giới và đưa tinh hoa thế giới về với Việt Nam trên tinh thần hòa bình, hữu nghị, tôn trọng khác biệt, học hỏi lẫn nhau, hòa nhập chứ không hòa tan.
Chín là, đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong ngành. Xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về di sản, nghệ thuật, thể thao, du lịch; phát triển nền tảng phân phối nội dung số, công cụ bảo vệ bản quyền; ứng dụng phân tích dữ liệu, công nghệ thực tế mở rộng trong bảo tàng, biểu diễn, giáo dục; tăng cường an ninh, an toàn thông tin, đấu tranh chống nội dung độc hại, xuyên tạc.
Mười là, tiếp tục đấu tranh làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa; kiên quyết bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; xây dựng “lá chắn mềm” là hệ giá trị, niềm tin, chuẩn mực xã hội; nâng cao năng lực truyền thông chính sách; chủ động truyền cảm hứng tốt đẹp, nhân rộng gương người tốt việc tốt.
Đồng chí Tổng Bí thư tin tưởng: Dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân; với bản lĩnh, tài năng và lòng yêu nghề của đội ngũ những người làm văn hóa, thông tin, thể thao, du lịch; chúng ta sẽ đưa văn hóa Việt Nam phát triển xứng tầm, để đất nước ta mạnh giàu, để dân tộc ta trường tồn, để mỗi người Việt Nam hạnh phúc, tự tin hòa nhập và tỏa sáng.
