Đại diện đơn vị tư vấn, Công ty Cổ phần Nghiên cứu và Tư vấn Đông Dương (IRC) cho biết, cuộc khảo sát tiến hành khảo sát 5 chỉ số được đề cập trong Thông tư 11, gồm: Chỉ số thiệt hại về kinh tế đối với ngân sách Nhà nước (INS), chỉ số thiệt hại về kinh tế đối với người dân (IGĐ), chỉ số nhận thức của công chúng về mức độ phổ biến của tham nhũng (INT), chỉ số thiệt hại về kinh tế đối với doanh nghiệp và chỉ số về mức độ tham gia của xã hội trong công tác PCTN (ITG).

Quá trình triển khai, 4 chỉ số INS, IGĐ, INT, ITG sẽ được tiến hành khảo sát theo 2 hình thức là sử dụng bảng câu hỏi và phỏng vấn trực tiếp đối tượng. Đơn vị thực hiện sẽ tiến hành khảo sát không xác định tên tuổi người được khảo sát. Bảng câu hỏi điền đầy đủ thông tin sẽ được gửi trực tiếp cho cán bộ điều tra nhằm bảo đảm tính chính xác và trung thực của các số liệu cũng như “bí mật” cho người trả lời. Bên cạnh đó, chỉ số IDN sẽ được tính toán dựa trên những dữ liệu sơ cấp và thứ cấp của 2 cuộc khảo sát chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và tổng điều tra doanh nghiệp năm 2012.

Thông qua nhận định của các đối tượng tham gia sẽ cho biết tỷ lệ % trung bình của thiệt hại do tham nhũng gây ra đối với ngân sách Nhà nước, thu nhập của hộ gia đình, doanh nghiệp. Đồng thời phản ánh mức độ nhận định của người dân về tình hình tham nhũng đối với một số lĩnh vực giao dịch công được lựa chọn khảo sát theo các mức độ: Không có tham nhũng; có nhưng không đáng kể; không phổ biến nhưng cũng không ít; tương đối phổ biến và rất phổ biến.

Cuộc khảo sát cũng phản ánh mức độ tiếp cận của xã hội đối với thông tin về PCTN hay sự tham gia trực tiếp của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội và cơ quan báo chí vào công tác đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng.

Góp ý về bảng câu hỏi dành cho cán bộ chuyên trách về PCTN, Phó Cục trưởng Cục Chống tham nhũng Hoàng Đức Vinh bày tỏ lo ngại về câu hỏi ước tính mức độ thiệt hại so với tổng chi ngân sách cho từng ngành kinh tế do hành vi tham nhũng gây ra. Theo ông Vinh, người tham gia trả lời sẽ rất khó để xác định căn cứ làm cơ sở trả lời câu hỏi dạng như thế này. Đơn vị khảo sát cần xem xét kỹ lưỡng để có được những số liệu chính xác.

Đa số đại biểu cũng cho rằng nên sử dụng các số liệu kiểm tra, giám sát của một số cơ quan như Thanh tra Chính phủ,  Kiểm toán Nhà nước… để đưa ra kết quả chính xác hơn.

Một số đại biểu đặt câu hỏi: Liệu dựa nhiều vào chỉ số PCI cho doanh nghiệp có bảo đảm mục tiêu khảo sát về chỉ số IDN? Các đại biểu cho rằng cần xem xét bổ sung chỉ số này để bảo đảm tính chính xác. Ngoài ra, đối với các nội dung nhạy cảm cần những câu hỏi gián tiếp tránh trực diện để thu được hiệu quả cao nhất. Theo các đại biểu cần xem xét cách thức để kiểm soát quá trình thực hiện khảo sát bảo đảm triển khai đúng tiến độ, chính xác và có chất lượng.

Tại hội thảo, Cục trưởng Cục Chống tham nhũng Phạm Trọng Đạt nhấn mạnh vai trò cuộc khảo sát xã hội học lần này trong việc hoàn thiện bộ tiêu chí đánh giá nhằm xây dựng Báo cáo Đánh giá tình hình tham nhũng, công tác PCTN theo đúng yêu cầu của Thông tư 11.

Ông Đạt đề nghị đơn vị tư vấn IRC hoàn chỉnh nội dung khảo sát trên cơ sở ý kiến của các đại biểu tại hội thảo. Đồng thời, cam kết sẽ tạo điều kiện để đơn vị khảo sát nhanh chóng triển khai, đưa ra kết quả trong thời gian ngắn nhất.

Phạm Duy