(Thanh tra) - 9 tháng đầu năm 2025, công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN), tiêu cực của tỉnh Đồng Nai được thiết lập khung pháp lý bằng 44 văn bản, từ kế hoạch năm, kiểm soát tài sản, thu nhập đến cải cách số và kiểm soát quyền lực. Từ các văn bản này, kết quả được đo đếm trực tiếp tại phường, xã, sở, ngành trong mô hình chính quyền hai cấp sau 1/7.
Đồng Nai PCTN, tiêu cực trong năm 2025 đặt ra yêu cầu kép, vừa hoàn thiện thể chế theo chỉ đạo mới của Trung ương (Quyết định 178-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực trong xây dựng pháp luật; 189-QĐ/TW, 231-QĐ/TW về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; Chỉ thị 27-CT/TW về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí), vừa tổ chức lại mô hình chính quyền hai cấp sau ngày 1/7.
Ngay từ đầu năm, UBND tỉnh (Đồng Nai và Bình Phước trước sắp xếp) ban hành loạt văn bản then chốt cho công tác PCTN, tiêu cực như Kế hoạch 13/KH-UBND ngày 13/01/2025 về công tác PCTN, tiêu cực; 87/KH-UBND ngày 13/3/2025 đánh giá PCTN năm 2024; Quyết định 933/QĐ-UBND ngày 25/03/2025 lập tổ công tác tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh; Kế hoạch 01/KH-UBND ngày 2/1/2025, Kế hoạch 65/KH-UBND ngày 28/2/2025... Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được được đẩy mạnh.
Khâu kiểm soát tài sản, thu nhập được chuẩn hóa bằng Quyết định số 175/QĐ-UBND ngày 17/1/2025 (Đồng Nai), 147/QĐ-UBND ngày 22/1/2025 (Bình Phước cũ), cùng với Kế hoạch 06/KH-TTr ngày 7/1/2025 và 41/QĐ-TTr ngày 7/3/2025 của ngành Thanh tra tỉnh. Kỷ luật, kỷ cương hành chính được siết chặt bằng Kế hoạch 29/KH-UBND ngày 23/1/2025 (Bình Phước cũ) và các văn bản chấn chỉnh thủ tục hành chính của Đồng Nai.
Riêng trục cải cách số hóa được giao nhiệm vụ qua Văn bản 1342/UBND-HCC ngày 14/2/2025, tích hợp thanh toán điện tử vào cổng dịch vụ công. Với kiểm soát quyền lực, Đồng Nai có Kế hoạch 73/KH-UBND ngày 4/3/2025; Bình Phước cũ ban hành Công văn 548/UBND-NC ngày 7/2/2025 và 47/KH-UBND ngày 12/2/2025. Hai hướng nền tảng khác là thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (205/KH-UBND ngày 11/06/2025) và bảo vệ người tố cáo (2486/UBND-NC ngày 30/5/2025) cũng được kịp thời triển khai. Tổng cộng 44 văn bản đã tạo hành lang điều hành tương đối kín cho công tác Đồng Nai PCTN, tiêu cực trong 9 tháng.
Từ chỉ đạo đến kết quả đo đếm công tác PCTN, tiêu cực
Công tác PCTN, tiêu cực: những kế hoạch năm và kế hoạch đánh giá vận hành như “bản đồ việc”: Phân công đầu mối, xác lập cột mốc, đưa ra thước đo. Khi có “bản đồ”, trách nhiệm người đứng đầu được kiểm chứng bằng tiêu chí định lượng thay vì khẩu hiệu. Kết quả thể hiện ở mức tuân thủ và khả năng truy xuất: Hồ sơ, thời hạn, sản phẩm đều gắn với từng đơn vị cụ thể.
Ở tuyến nội kiểm, kết quả xác minh đã cho thấy tác động rõ nét việc Đồng Nai PCTN, tiêu cực. 9 tháng đầu năm, Thanh tra tỉnh Đồng Nai ban hành 24 kết luận xác minh, phía Bình Phước cũ 32 kết luận; quy trình xác minh có tổ chức, có thời hạn, có biểu mẫu. Khi dữ liệu tài sản, thu nhập được đối chiếu thường xuyên, kê khai hình thức không còn "khoảng trống", còn tổ chức có căn cứ để xử lý dấu hiệu bất minh.
Kỷ luật, kỷ cương hành chính là trụ cột thứ ba. Từ Kế hoạch 29/KH-UBND và các văn bản chấn chỉnh của Đồng Nai, các đoàn kiểm tra làm việc trực tiếp tại phường, xã, thị trấn; nhiều thiếu sót được chấn chỉnh tức thời; Bình Phước cũ xem xét kỷ luật một công chức. So với con số “chưa phát hiện vi phạm quy tắc ứng xử” tại 5 cơ quan, kết quả này cảnh báo rằng kiểm tra phải đi kèm dữ liệu độc lập, kiểm soát đột xuất, không “sạch trơn trên giấy”.
Với cải cách hành chính, số hóa, Văn bản 1342/UBND-HCC yêu cầu dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt, số hóa hồ sơ theo 766/QĐ-TTg. Tác động thực tế là giảm tiếp xúc trực tiếp, thu hẹp không gian “tham nhũng vặt”, đồng thời để lại dấu vết điện tử cho công tác giám sát. Trong kỳ, hệ thống tuyên truyền, phổ biến pháp luật đã tổ chức 114 lớp với 2.339 lượt tham dự, tạo tầng “mềm” để quy tắc ứng xử trở thành thói quen công vụ.
Trục kiểm soát quyền lực được khóa từ khâu làm luật. Khi Kế hoạch 73/KH-UBND (Đồng Nai), 548/UBND-NC và 47/KH-UBND (Bình Phước cũ) đưa soạn thảo, thẩm định và ban hành vào vùng sáng, nguy cơ cài cắm điều khoản có lợi cho nhóm lợi ích khó xảy ra. Cặp Văn bản 205/KH-UBND (thực hành tiết kiệm, chống lãng phí) và 2486/UBND-NC (bảo vệ người tố cáo) bổ trợ cho nhau: Chi tiêu công có kỷ luật sẽ ít rủi ro, người tố cáo có cơ chế bảo vệ sẽ mạnh dạn hơn.
Điểm nghẽn và yêu cầu tiếp tục
Báo cáo 9 tháng từ Thanh tra Đồng Nai thừa nhận hành vi tham nhũng ngày càng tinh vi, đan xen nhiều khâu; giám định tài chính, đất đai, đấu thầu thường kéo dài, làm chậm tiến độ điều tra, truy tố. Sau mốc 1/7, mô hình chính quyền 2 cấp giúp đường dây chỉ huy gọn hơn nhưng vẫn cần đồng bộ biểu mẫu, dữ liệu cán bộ và hạ tầng số giữa hai khối trước sắp xếp.
Tổng thể 44 văn bản trong 9 tháng đã tạo hành lang pháp lý cho Đồng Nai PCTN, tiêu cực đi từ chỉ đạo đến hành động: Có kế hoạch, có công cụ kiểm soát tài sản, thu nhập, có kỷ luật công vụ, có nền tảng số và có cơ chế bảo vệ người tố cáo.
Để văn bản “sống”, tỉnh đã công khai đầy đủ danh mục 44 văn bản trên cổng dịch vụ công; liên thông cơ sở dữ liệu kiểm soát tài sản, thu nhập; rút ngắn thời gian giám định tài chính, đất đai; vận hành đường dây bảo vệ người tố cáo theo đúng tinh thần Quyết định 231-QĐ/TW; đồng thời thiết lập bảng điều khiển theo quý cho các chỉ tiêu cứng như tỷ lệ thu hồi tài sản, số vụ phát hiện từ tố giác, mức độ dịch vụ công trực tuyến. Khi mỗi văn bản gắn với một kết quả cụ thể ở phường, xã, công tác PCTN, tiêu cực sẽ thực sự đi từ chỉ đạo đến hành động, siết kỷ luật để hiệu quả hiện hữu, không chỉ nằm trên giấy.
