Ông Lê Vũ Tuấn Anh, Chánh Thanh tra Bộ TN &MT nhấn mạnh kết quả thanh tra, kiểm tra ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, lãng phí về TN&MT. Ảnh: TH

Tạo chuyển biến trong việc chấp hành pháp luật về TN&MT

PV: Trong thời gian vừa qua công tác thanh tra, kiểm tra của Bộ TN&MT đã đạt được những kết quả gì, thưa ông?

Ông Lê Vũ Tuấn Anh: Thời gian qua, nhất là trong giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2021, các đơn vị trực thuộc Bộ đã triển khai thực hiện 819 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 6.405 tổ chức, thực hiện 512 cuộc kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra. Qua thanh tra, kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 1.313 tổ chức với tổng số tiền là 211 tỷ 239 triệu đồng, kiến nghị truy thu nộp ngân sách Nhà nước 912 triệu đồng, buộc bồi thường cho người dân hơn 11 nghìn tỷ đồng.

Qua đó, đã góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật và các hành vi tham nhũng, lãng phí về TN&MT... Bên cạnh đó, từ hoạt động thanh tra, kiểm tra đã giúp cho các tổ chức, cá nhân có nhận thức và chuyển biến tích cực trong việc chấp hành pháp luật về TN&MT.

Công tác tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo (KNTC), kiến nghị, phản ánh về TN&MT đã được Bộ TN&MT duy trì thường xuyên, theo quy định của pháp luật. Từ năm 2015 đến năm 2021, Bộ TN&MT đã tiếp tổng cộng 2.993 lượt với 7.869 người đến khiếu kiện, trong đó có 445 đoàn đông người; tổng số đơn KNTC, kiến nghị, phản ánh về TN&MT và tranh chấp đất đai đã tiếp nhận là 23.393 lượt (trung bình mỗi năm nhận 3.300 lượt đơn).

Bộ trưởng và các thứ trưởng đã trực tiếp tiếp công dân định kỳ và đột xuất theo quy định của Luật Tiếp công dân và quy chế làm việc của Chính phủ, nhất là các trường hợp đông người, bức xúc, phức tạp, kéo dài.

Đơn thư được phân loại, xử lý kịp thời, theo đúng quy định. Công tác tiếp dân, xử lý đơn thư chuyển dần theo hướng chủ động, tham mưu lãnh đạo Bộ thanh tra đột xuất để chấn chỉnh, xử lý sai phạm và xem xét KN, phản ánh, kiến nghị của người dân.

Quá trình giải quyết luôn chú trọng vào công tác đối thoại, hòa giải, giải quyết trên cơ sở đánh giá đầy đủ căn cứ pháp lý và thực tiễn của vụ việc, từ đó đề xuất biện pháp giải quyết thấu tình, đạt lý, có tính khả thi cao. Nhiều địa phương đã chủ động có văn bản hoặc trực tiếp làm việc với Bộ TN&MT để trao đổi, xin ý kiến về các vướng mắc trong giải quyết vụ việc phức tạp, tạo sự đồng thuận cao trong công tác giải quyết KNTC, tranh chấp đất đai...

PV: 7 năm, ngành đã thực hiện 512 cuộc kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra. Đây là kết quả rất cao, điều này đã tạo những chuyển biến gì trong công tác quản lý Nhà nước về TN&MT ở các địa phương?

Ông Lê Vũ Tuấn Anh: Qua theo dõi, đôn đốc, kiểm tra cho thấy, việc thực hiện kết luận thanh tra TN&MT đã được các đối tượng thanh tra, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện theo đúng quy định. Việc này đã tạo những chuyển biến tích cực, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về TN&MT ở các địa phương, ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật về TN&MT của các tổ chức, tập thể và cá nhân làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; phát hiện nhiều bất cập của các quy định pháp luật về TN&MT... từ đó đề xuất, kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục các bất cập, sơ hở trong công tác quản lý Nhà nước và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cho phù hợp.

Khảo sát, xử lý triệt để tình trạng chồng chéo

PV: 2 năm gần đây, trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Thanh tra ngành TN&MT đã triển khai các giải pháp gì để vừa đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ, vừa đảm bảo công tác phòng chống dịch bệnh, thưa ông?

Ông Lê Vũ Tuấn Anh: Trong gần 2 năm qua, công tác thanh tra, kiểm tra TN&MT gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Do đó, lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chủ động, tích cực trong việc cắt giảm kế hoạch thanh tra, kiểm tra để nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp (chỉ tính riêng kế hoạch thanh tra đã cắt giảm 70-90% so với Kế hoạch đã phê duyệt đầu năm 2021), đồng thời công tác thanh tra, kiểm tra cũng đã chuyển phương pháp tiền kiểm tra sang hậu kiểm tra.

Các cuộc thanh tra do Bộ chủ trì, trước khi triển khai Bộ đều phối hợp với các địa phương tiến hành khảo sát, nhờ đó, đã kịp thời điều chỉnh, bổ sung về nội dung và đối tượng thanh tra, xử lý triệt để tình trạng chồng chéo với Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và các địa phương theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; tập trung nguồn lực cho việc thanh tra, kiểm tra đột xuất và công tác giải quyết KNTC.

Thanh tra Bộ TN&MT đã ban hành phương án tiếp công dân và phòng, chống dịch Covid-19 tại Trụ sở Tiếp công dân của Bộ TN&MT, trong đó nêu rõ nhiệm vụ cụ thể cũng như cách thức thực hiện để đảm bảo việc tiếp công dân được diễn ra theo quy định của pháp luật vừa đảm bảo an toàn phòng chống Covid-19.

Thời gian tới, Bộ TN&MT đang nghiên cứu việc thực hiện tiếp công dân trực tuyến.

Bên cạnh đó, trong hoạt động giải quyết vụ việc thuộc thẩm quyền, Thủ tướng Chính phủ giao, do phải thực hiện giãn cách phòng chống dịch Covid-19 chưa thể cử đoàn xác minh theo quy định, Bộ TN&MT đã đổi mới cách thức thực hiện, có văn bản yêu cầu địa phương và người KN cung cấp hồ sơ. Trên cơ sở đó, giao cán bộ nghiên cứu hồ sơ, trao đổi trực tuyến hoặc có văn bản đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan báo cáo làm rõ nội dung tình tiết vụ việc và cung cấp bổ sung hồ sơ, tài liệu, để phân tích, đánh giá hồ sơ vụ việc, đưa ra phương án giải quyết. Sau khi dịch bệnh được kiểm soát sẽ cử đoàn xác minh tổ chức tiếp công dân, tổ chức đối thoại, tham mưu Bộ trưởng quyết định giải quyết theo quy định… Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian thẩm tra, xác minh nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả giải quyết KNTC.

Tập trung thanh tra chuyên đề kết hợp nhiều lĩnh vực

PV: Xin ông cho biết, Bộ TN&MT sẽ tập trung thanh tra những lĩnh vực gì trong năm 2022?

Ông Lê Vũ Tuấn Anh: Năm 2022, Bộ tập trung thanh tra diện rộng, thanh tra chuyên đề kết hợp nhiều lĩnh vực như: Thanh tra việc chấp hành pháp luật về đất đai, tài nguyên nước, môi trường và khí tượng thủy văn đối với một số hồ thủy lợi lớn, cấp nước đa mục tiêu; việc chấp hành pháp luật về đất đai, môi trường, khoáng sản và tài nguyên nước đối với các tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh than; việc chấp hành pháp luật về TN&MT đối với UBND cấp tỉnh, cấp huyện.

Lĩnh vực đất đai sẽ thanh tra việc quản lý, sử dụng đất của các nông, lâm trường và đất có nguồn gốc từ các nông, lâm trường; việc chấp hành pháp luật đất đai đối với các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng, chậm đưa đất vào sử dụng, để đất hoang hóa, có sai phạm trong quản lý sử dụng đất.

Lĩnh vực môi trường sẽ thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở xử lý chất thải nguy hại; việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở nhiệt điện, xi măng, sản xuất gang, thép; thanh tra trách nhiệm công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực quản lý, xử lý chất thải rắn trên địa bàn các tỉnh, thành phố lớn; thanh tra chuyên đề việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường đối với các cơ sở có nguồn khí thải lưu lượng lớn.

Lĩnh vực khoáng sản sẽ thanh tra tình hình cấp phép đá vôi làm vật liệu xây dựng thông thường có thu hồi khoáng sản đi kèm là đá vôi công nghiệp, vôi là nguyên liệu xi măng, đá đôlômit, đá ốp lát trong quá trình khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường; thanh tra công tác cải tạo, phục hồi môi trường sau khai thác, đóng cửa mỏ khoáng sản.

Lĩnh vực tài nguyên nước sẽ thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài nguyên nước trong hoạt động thăm dò, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước đối với các đơn vị khai thác, sử dụng nước đa mục tiêu, có quy mô lớn

Về công tác tiếp công dân và giải quyết tranh chấp, KNTC sẽ thực hiện nghiêm Luật Tiếp công dân, Luật KN, Luật TC và các văn bản hướng dẫn thi hành. Tổ chức tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư KNTC của công dân kịp thời, có hiệu quả.

Đồng thời, tập trung xử lý, giải quyết đúng hạn các vụ việc Thủ tướng Chính phủ giao và các vụ việc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của Bộ trưởng; kiểm tra việc xử lý đơn thư KNTC, phản ánh, kiến nghị và thông tin qua đường dây nóng đã được Bộ chuyển về các địa phương; kiểm tra, rà soát, giải quyết vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài trong lĩnh vực TN&MT theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch của Thanh tra Chính phủ.

+ Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thái Hải (Thực hiện)