Những nông dân có thành tích chống tham nhũng ở Vĩnh Thành, Vĩnh Linh được đang nhận giấy khen từ Hội đồng Thi đua khen thưởng huyện. Ảnh: Ban Mai

Dũng cảm bảo vệ lẽ phải

Từ năm 2007, các nông dân: Nguyễn Thuận Trưởng, Lê Văn Lương, Ngô Minh Phiện, Nguyễn Văn Vinh ở xã Vĩnh Thành đã can đảm đương đầu với thế lực tham nhũng tại địa phương. Quá trình đấu tranh chống tham nhũng của nông dân Vĩnh Thành bắt đầu từ việc tố cáo cán bộ có trách nhiệm liên quan đến giải phóng mặt bằng, nâng cấp, mở rộng đường tỉnh 70.

Quyết định số 3620/QĐ-UB phê duyệt kinh phí đền bù, hỗ trợ thiệt hại để giải phóng mặt bằng xây dựng công trình nâng cấp mở rộng đường tỉnh 70 của UBND tỉnh Quảng Trị được ban hành từ năm 2004. Sau 3 năm triển khai thực hiện, nông dân Vĩnh Thành mới phát hiện ra việc làm sai trái của cán bộ thôn, xã...

Tháng 7/2007, các ông, bà: Nguyễn Thuận Trưởng, Lê Văn Lương, Ngô Minh Phiện, Nguyễn Quang Vinh và Nguyễn Thị Khánh Hồng, Nguyễn Thuận Hảo, trú tại thôn Đông, xã Vĩnh Thành đã thu thập đầy đủ chứng cứ vụ việc kê khống, bớt xén tiền đền bù đường tỉnh 70 của cán bộ thôn, xã và viết đơn tố cáo gửi đến cơ quan chức năng.

Đơn thư của những nông dân Vĩnh Thành cũng đồng thời phản ánh các tiêu cực trong quản lý đất đai, bất minh trong quá trình làm thủ tục vay vốn xóa đói giảm nghèo, thu tiền hồ sơ 290 (hồ sơ kháng chiến của những người chưa được hưởng chế độ chính sách) vượt mức quy định...

Có điều, đơn thư của người dân không được chính quyền huyện Vĩnh Linh quan tâm đúng mức nhằm nhanh chóng khắc phục hậu quả, xử lý nghiêm cán bộ sai phạm, dẫn đến hậu quả là xảy ra những cuộc trả thù cá nhân gây mất an ninh trật tự ở địa phương.

Cắt điện, thách dân kiện đến... Liên hiệp quốc!

Sự “trả thù” cá nhân đầu tiên được nhắm đến là gia đình người can đảm đứng đơn tố cáo.

Cách quốc lộ 1A gần 1 km và cách trụ sở UBND xã Vĩnh Thành khoảng 50m, là ngôi nhà của ông Nguyễn Văn Vinh - 1 trong 4 nông dân tố cáo tham nhũng có thành tích được Trung ương đề nghị khen thưởng. Đây là ngôi nhà duy nhất trong số hàng trăm nhà dân ở Vĩnh Thành buộc phải “thắp đèn dầu không kỳ hạn” vì điện bị xã và thôn cắt, không cho sử dụng. Ở thời đại mà những nơi heo hút nhất cũng có điện thắp sáng thì khách đến nhà ông Vinh lại được nhìn thấy bà Lan, vợ ông tái hiện cảnh làng quê Việt Nam từ đầu thế kỷ XX trở về trước - đốt đèn dầu vào bếp nấu cơm...

Việc cắt điện nhà ông Vinh diễn ra sau thời điểm ông và những nông dân Vĩnh Thành tố cáo cán bộ địa phương tham nhũng trong quá trình đền bù, giải phóng mặt bằng để mở rộng, nâng cấp tỉnh lộ 70. Theo ông Vinh kể lại thì việc cắt điện có sự chứng kiến của Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thành.

Quá bất bình, ông Vinh đã đến trụ sở tiếp dân Quảng Trị phản ánh sự việc lên lãnh đạo tỉnh. Do có ý kiến của ông Nguyễn Đức Chính, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị: “Điện là của Đảng và Nhà nước, không ai có quyền cắt!” nên ông Vinh an tâm đi về.

Khi đó, Trưởng đoàn Công tác của Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng vào làm việc ở Vĩnh Linh về các vấn đề bức xúc của người dân trong quá trình đấu tranh chống tham nhũng, cũng đã thẳng thắn yêu cầu ông Lê Đức Yên (Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh) và ông Lê Minh Dục (Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thành) “không được cắt điện của hộ ông Nguyễn Văn Vinh... Cho dù ông Vinh ở thôn nào thì cũng thuộc quyền quản lý của xã, xã phải lo cho dân. Không được làm xáo trộn cuộc sống gia đình họ...”.

Sau sự cố cắt điện nhà ông Vinh, nhiều cuộc họp ở địa phương lại tiếp tục diễn ra để tìm hướng giải quyết. Tại một cuộc họp, trước những vấn đề do người dân Vĩnh Thành nêu ra (trong đó có việc nhà ông Nguyễn Văn Vinh bị cắt điện vô cớ), ông Nguyễn Thuận Lưỡng, Phó Chủ tịch HĐND xã Vĩnh Thành còn công nhiên đưa ra lời thách thức: “Cứ kiện, cho kiện đến... Liên hiệp quốc!”

Một góc trang trại của gia đình ông Nguyễn Văn Vinh. Ảnh: Ban Mai

Niềm vui chưa trọn vẹn

Không hẹn mà gặp, cuộc tái ngộ tình cờ buổi trưa hôm ấy trong trang trại của nông dân Nguyễn Văn Vinh có cả vợ chồng ông Ngô Minh Phiện - người sát cánh cùng ông Vinh trong cuộc chiến tố cáo tham nhũng 6 năm về trước. 4 nông dân chống tham nhũng nổi tiếng ở Vĩnh Thành đã có người ra đi vì bạo bệnh. Những người còn lại đều một lòng chí thú làm ăn gây dựng lại cuộc sống và họ đã thành công. Khi cuộc đấu tranh ngã ngũ, thắng bại rõ ràng, ông Nguyễn Văn Vinh dồn hết tâm trí vào việc quy hoạch mở mang trang trại. Chỉ sau vài năm gây dựng kinh tế trang trại, đến nay, mỗi tháng nông dân Nguyễn Văn Vinh thu về hơn hai chục triệu đồng tiền lãi.

Vợ chồng nông dân Ngô Minh Phiện đã và đang là chủ của 54 ao tôm ở vùng cát Ngư Thủy, Quảng Bình. Bà Thắm vợ ông Phiện (nguyên là Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Vĩnh Thành) cười rạng rỡ kể rằng, vợ chồng bà không chỉ có vốn liếng nhiều tỷ đồng từ nuôi tôm mà còn tạo việc làm ổn định, lâu dài cho hơn 100 lao động tại địa phương Ngư Thủy. Còn nông dân Nguyễn Thuận Trưởng được một doanh nghiệp phía Bắc biết đến tên tuổi, tin tưởng nhận về làm lái xe vận chuyển hàng hóa.

Dưới tàn cây ăn trái mát rượi trong gió Lào bên ao cá của nhà ông Vinh, tôi không khỏi thầm khâm phục nghị lực của những nông dân “chống tham nhũng bị trả thù” dạo nào ở Vĩnh Thành. Họ là một phần của đất đai, máu thịt Vĩnh Linh thời máu lửa đạn bom ở bờ Bắc sông Bến Hải. Người Vĩnh Linh không chỉ kiên cường trong cuộc đấu tranh vì non sông thống nhất mà còn gan dạ dũng cảm trong thời bình để chống lại cái xấu. Khi cái xấu bị phanh phui, bị lên án, những nông dân kiên cường lại bình dị trở về với đất đai, đồng ruộng, gặt hái thành quả từ công sức lao động của chính mình.

Vẫn có chút lợn gợn trong cuộc vui khi ông Vinh kể rằng, dù tòa án đã ra phán quyết yêu cầu Hợp tác xã Nông nghiệp Vĩnh Thành bồi thường thiệt hại vì đã cắt điện của gia đình ông, nhưng nhiều tháng trôi qua, phán quyết của tòa vẫn không được thực hiện.

Thành tích của 4 nông dân dũng cảm được Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng ghi nhận. Ngày 30/1/2008, ông Nguyễn Việt Thành, Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã ký Công văn số 61/VPBCĐ-V.IV “yêu cầu chính quyền huyện Vĩnh Linh và xã Vĩnh Thành có hình thức khen thưởng thích đáng với những người tố cáo tham nhũng, có biện pháp phù hợp nhằm bảo vệ những người tố cáo sai phạm đất đai ở đường 70 bảo đảm không làm xáo trộn cuộc sống bình thường của họ”.

Ngày 29/8/2008, những nông dân có thành tích chống tham nhũng ở Vĩnh Thành, Vĩnh Linh là Nguyễn Thuận Trưởng, Ngô Minh Phiện, Lê Văn Lương, Nguyễn Văn Vinh đã được Hội đồng Thi đua khen thưởng huyện Vĩnh Linh trao giấy khen vì thành tích chống tham nhũng.

Ban Mai