Máy bay chở thiết bị y tế hạ cánh xuống Sân bay Budapest vào tháng 3/2020. Ảnh: BNE IntelliNews

Theo BNE IntelliNews, Kuria (Tòa án Tối cao của Hungary) mới đây đã ra phán quyết có lợi cho Tổ chức Minh bạch Quốc tế Hungary và buộc Chính phủ phải công bố dữ liệu về việc mua hơn 17.000 máy thở trong thời kỳ đại dịch COVID-19.

Tổ chức phi chính phủ này đã đấu tranh trong hơn 2 năm để có thể tiếp cận dữ liệu.

Các quốc gia đã đua nhau mua máy thở sau khi đại dịch COVID-19 bùng phát vào tháng 3/2020. Khi đó, các bệnh viện Hungary có 2.000 máy thở. Trong kịch bản bi quan nhất, các chuyên gia ước tính sẽ cần tối đa 8.500 máy. Họ cảnh báo rằng, ngay cả khi đất nước có được nhiều máy thở như vậy, sẽ không có đủ chuyên gia để vận hành hơn 2.500 chiếc cùng một lúc.

Chính phủ đã thu xếp việc mua bán thông qua trung gian kết nối với các doanh nhân thân cận với Chính phủ. Mạng lưới công ty phức tạp này đã thu được lợi nhuận khổng lồ, và sau đó, các công ty bị giải thể, làm dấy lên nghi ngờ về tham nhũng.

Máy thở đã được mua với giá quá cao trong các thương vụ này. Hungary đã phải trả trung bình 20 triệu HUF (56.553 USD) mỗi chiếc cho tổng số 17.000 máy thở, trong khi hoạt động mua sắm của Ủy ban châu Âu trung bình là 4,0 triệu HUF mỗi chiếc.

Những năm gần đây, vấn nạn tham nhũng trở nên ngày càng đáng quan tâm ở Hungary. Hungary được coi là quốc gia có tình trạng tham nhũng nhất trong 27 quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU).

Theo chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) do Tổ chức Minh bạch Quốc tế công bố hàng năm, Hungary thuộc nhóm có sự sụt giảm điểm CPI mạnh nhất khu vực, với 42 điểm trong năm 2022, giảm tới 9 điểm kể từ năm 2015, đứng ở cuối bảng xếp hạng khu vực.

Hungary là một trong những quốc gia EU có sự sụt giảm điểm CPI mạnh nhất khu vực, với 42 điểm trong năm 2022, giảm tới 9 điểm kể từ năm 2015. Nguồn: TI

Tham nhũng tràn lan là một trong những lý do khiến Ủy ban châu Âu tạm dừng thanh toán viện trợ của EU cho đến khi Chính phủ Hungary có thể chứng minh được họ nghiêm túc trong việc giải quyết vấn đề tham nhũng.

Năm ngoái, EU đã dừng các quỹ phục hồi cho Hungary và đề xuất đóng băng 7,5 tỷ euro mà Hungary thường nhận được từ ngân sách của EU.

Các tài liệu do Bộ Nội vụ Hungary cung cấp xác nhận rằng, Chính phủ đã không bán được một chiếc máy thở nào được mua với giá hơn 300 tỷ HUF (800 triệu euro) vào năm 2020 và 2021. Những chiếc máy này đang bám đầy bụi trong các kho của nhà nước.

Một trong những công ty cung cấp, GR Technologies, giải thể vào năm 2021, thuộc sở hữu của doanh nhân Malaysia Datuk Vinod Sekhar, là nhà cung cấp thiết bị y tế lớn nhất.

Công ty GR Technologies của Datuk Vinod Sekhar đã bán 7.000 máy thở cho Hungary với giá 176 tỷ HUF. Giá mỗi chiếc vượt quá mức trung bình của EU khoảng 6 lần.

Theo truyền thông địa phương, doanh nhân này đã mua một chiếc máy bay riêng và một du thuyền sang trọng từ số tiền kiếm được và công ty của ông đã phá sản một năm sau giao dịch.

Theo tài liệu từ Tổ chức Minh bạch Quốc tế, tiền không được Bộ Ngoại giao chuyển cho GR Technologies mà đến nhiều tài khoản ngân hàng khác nhau ở Hồng Kông và Singapore.

Datuk Vinod Sekhar đã bị buộc tội tại quê nhà vì nghi ngờ rửa tiền.

Trong 2 năm qua, các đảng đối lập và nhà báo điều tra đã đấu tranh để có thêm tài liệu liên quan đến việc mua lại các thiết bị y tế, như khẩu trang hoặc máy thở trong đại dịch.

Bất ngờ thay, Bộ Ngoại giao hồi đầu năm nay tuyên bố rằng, họ đã tiêu hủy một số tài liệu liên quan chỉ 20 tháng sau khi mua sắm, theo BNE IntelliNews.