Ủy ban Phòng, chống tham nhũng được thành lập theo sắc lệnh Hoàng gia do Thái tử Mohammed bin Salman lãnh đạo

Cơ quan chống tham nhũng mới, đứng đầu là Thái tử Mohammed bin Salman, đã bắt giữ 11 hoàng tử, 4 bộ trưởng và nhiều cựu ngoại trưởng, trong đó có cả Hoàng tử Alwaleed bin Talal - một tỷ phủ có các khoản đầu tư vào Twitter và Apple. Ngoài ra, vị trí người đứng đầu lực lượng vệ binh quốc gia và hải quân cũng được thay thế.

Ủy ban Phòng, chống tham nhũng mới có quyền được áp đặt lệnh bắt giữ và hạn chế đi lại đối với các đối tượng tình nghi. Ngoài ra, theo Chưởng lý Sheikh Saud al-Mojeb, việc điều tra và xét xử sẽ không bị tác động bởi địa vị của những người bị bắt giữ.

Al-Arabiya, phát ngôn viên của Hoàng gia Ả Rập Xê út cho biết các cuộc điều tra đã được thực hiện từ năm 2009 sau trận lũ Jeddah. Tuy nhiên đây được coi là động thái rõ ràng nhằm gia tăng quyền lực của Thái tử Mohammed bin Salman.

Cú sốc chưa từng có tại Ả-rập

Sự kiện lần này được ví như một cơn địa chấn đối với Ả-rập Xê-út, vị thái tử 32 tuổi đã loại bỏ những mối lo ngại cuối cùng để giành được toàn bộ quyền kiểm soát các thánh địa Hồi giáo và nền sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới.

Việc bắt giữ lần này diễn ra dưới dạng một chiến dịch chống tham nhũng và chưa từng có tiền lệ. Động thái của Thái tử Mohammed bin Salman rất được lòng giới trẻ, nhưng lại bị những người lớn tuổi hơn đánh giá là quá vội vàng trong tình hình hiện tại, khi mà Thái tử Mohammed bin Salman vừa bắt đầu cuộc chiến tranh tại Yemen và vẫn đang tuyên chiến với những kẻ Hồi giáo cực đoan. Thái tử Mohammed bin Salman cũng ủng hộ các cuộc tẩy chay gây tranh cãi tại các vùng lân cận vịnh Qatar.

Tuy nhiên, phe ủng hộ ca ngợi kế hoạch hiện đại hóa đất nước sau hàng chục thập kỷ dưới sự lãnh đạo của cha Thái tử Mohammed bin Salman, đồng thời kỳ vọng những thay đổi mà vị vua trong tương lai là Thái tử Mohammed bin Salman sẽ thực hiện trong 50 năm tới.

Danh sách những người bị bắt giam

Theo Forbes, Hoàng tử Alwaleed - chủ nhân của khách sạn Savoy (London, Anh), được xem là một trong những người giầu nhất thế giới, với khối tài sản lên tới 17 tỷ USD.

Giá cổ phiếu của Công ty Kingdom Holding của Alwaleed đã sụt giảm 9,9% ngay sau khi có thông tin về việc Hoàng tử Alwaleed bị bắt giam. Ngoài Twitter và Apple, Kingdom Holding nắm giữ cổ phần tại Ngân hàng Citigroup, chuỗi khách sạn Four Seasons, dịch vụ đi chung xe Lyft.

Hoàng tử Alwaleed cũng được biết đến với những khu nghỉ dưỡng trên sa mạc trị giá hàng trăm triệu USD, nơi những người lùn được tuyển dụng chỉ vì mục đích giải trí. Người ta cũng đồn rằng số nhân viên nữ của ông chiếm đến 2/3.

Năm 2015, Hoàng tử Alwaleed duyệt chi mua ô tô hạng sang cho những phi công tham gia vào chiến dịch ném bom ở Yemen làm 26 người thiệt mạng.

Tờ New York Times ghi nhận, Hoàng tử Alwaleed đã từng mua lại quyền kiểm soát 1 khách sạn và 1 chiếc du thuyền từ ông Donald Trump trước khi ông tham gia vào chính trường và trở thành đương kim Tổng thống Mỹ. Đồng thời cả 2 người đã từng có chỉ trích tiêu cực về nhau trên trang Twitter vào năm 2015 khi ông Trump quyết định tham gia tranh cử vào chức Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, sau khi đắc cử vào tháng 11/2016, ông Trump vẫn nhận được lời chúc mừng từ Hoàng tử Alwaleed.

Ngoài Hoàng tử Alwaleed bị bắt giam trong chiến dịch chống tham nhũng lần này, còn nhiều nhân vật quan trọng khác cũng bị bắt giữ vì cáo buộc tham nhũng, gồm:

Hoàng tử Miteb bin Abdullah và ông Admiral Abdullah bin Sultan bin Mohammed Al-Sultan, từng là những người đứng đầu Lực lượng Vệ binh và Hải quân Quốc gia, đều đã bị thay thế mà không có bất cứ lời giải thích nào.

Hoàng tử Miteb, con trai của Vua Abdullah, từng được xem là người kế vị ngai vàng và là thành viên nắm giữ vị trí cao nhất trong Chính phủ Abdullah.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Ibrahim al-Assaf, thành viên Hội đồng Quản trị Công ty Dầu Saudi Aramco.

Bộ trưởng Kinh tế Adel Fakieh.

Cựu Thống đốc Riyah - Hoàng tử Turki bin Abdullah.

Người đứng đầu triều đình trước đây Khalid al-Tuwaijiri.

Bakr bin Laden - Chủ tịch Tập đoàn Xây dựng Binladin Saudi, anh trai của trùm khủng bố Osama bin Laden.

Theo tin từ Reuters, những người này hiện đang bị giam giữ tại khách sạn Ritz-Carlton thuộc khu ngoại giao của Riyadh.

Thái tử Mohammed bin Salman rất ít được biết đến cho đến khi lên ngôi Thái tử vào năm 2015. Kể từ đó, vị thái tử 32 tuổi này đã trở thành người Ả-rập có ảnh hưởng lớn nhất đến việc xuất khẩu dầu trên thế giới.

Năm 2016, Thái tử Mohammed bin Salman đã công bố một kế hoạch thay đổi xã hội và kinh tế của vương quốc dầu mỏ này. Thái tử Mohammed bin Salman cho rằng sự trở lại của “Hồi giáo ôn hòa” gần đây là chìa khóa cho những kế hoạch hiện đại hóa Ả-rập Xê-út. Thái tử Mohammed bin Salman đã cam kết tại một hội nghị kinh tế ở Riyadh sẽ “sớm diệt trừ những tàn dư của chủ nghĩa cực đoan”.

Thục Trinh