Tổng thống Trump (trái) và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden. Ảnh: AP.

Cả hai ứng cử viên đều đang có những chuẩn bị nhất định để có màn trình diễn ấn tượng nhất trong mắt cử tri Mỹ. Trước ngày tổng tuyển cử 3/11, hai ứng cử viên Tổng thống thường có 3 cuộc tranh luận trực tiếp nhằm thể hiện quan điểm, chính sách của mình về những vấn đề lớn của đất nước. Đây cũng là dịp cử tri Mỹ so sánh các ưu điểm, nhược điểm của các ứng cử viên để đưa ra quyết định lựa chọn cuối cùng của mình. Các cuộc tranh luận năm nay sẽ diễn ra vào ngày 29/9, 15/10 và 22/10.

Trước cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên, chiến dịch tranh cử của cả hai ứng cử viên Donald Trump và Joe Biden đều tập trung thể hiện sự đối lập về chính sách, nhân cách và công tác chuẩn bị.

Đương kim Tổng thống Donald Trump đã quyết định bỏ qua các bước chuẩn bị chính thức trong khi ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden lại đang có các bước chuẩn bị kỹ càng để đánh bại đối thủ.

Chiến dịch của ông Biden được cho là đã tổ chức các cuộc tranh luận giả định giữa ông Biden với các cố vấn cao cấp của mình đóng vai đối thủ Donald Trump. Jay Carney, một cựu trợ lý của ông Biden và Tổng thống Barack Obama cho rằng “Tôi chắc chắn Tổng thống Trump sẽ “ném” mọi thứ có thể vào ông Biden và tôi đoán rằng họ đang chuẩn bị cho ông Biden trước mọi sự chỉ trích cũng như các vấn đề khác không liên quan tới chủ đề tranh luận.”

Ông Donald Trump và Joe Biden sẽ tranh luận lần đầu tiên vào tối ngày 29/9 tại bang Ohio trong vòng 90 phút dưới sự điều hành của người dẫn chương trình kênh truyền hình Fox News Chris Wallace.

Nhiều ý kiến cho rằng các cuộc tranh luận vào khung giờ vàng là thời điểm quan trọng nhất trong những ngày cuối của chiến dịch tranh cử và là cơ hội hiếm có để hàng triệu cử tri có thể so sánh tính cách cũng như chính sách của các ứng cử viên.

Ông Trump đã luôn bị dẫn trước trong các cuộc khảo sát suốt năm qua, một thực tế buộc ông phải tìm cách lội ngược dòng trên truyền hình nếu có thể.   

Tuy nhiên, nhiều ý kiến, bao gồm một số người trong chiến dịch tranh cử của ông Biden, không kỳ vọng các cuộc tranh luận sẽ thay đổi đáng kể cuộc chạy đua vào Nhà Trắng trong bối cảnh cử tri Mỹ vẫn hàng ngày phải đối mặt với Covid-19 và những khó khăn về kinh tế do đại dịch gây ra. Đã có nhiều cuộc tranh luận được cho là thời điểm thay đổi cuộc chơi trong cac cuộc bầu cử Tổng thống ở Mỹ nhưng trên thực tế, hiệu quả và ảnh hưởng tới cử trị lại không thực sự cao.

Một số người cho rằng ông Biden sẽ không tranh luận với ông Trump nếu điều này có thể tránh được, tuy nhiên, ông Biden tuyên bố sẽ công kích mạnh mẽ trong lần tranh luận tới.

 “Tôi đã sẵn sàng thể hiện mình vì tôi biết ông ta đã thất bại và tôi biết các câu trả lời của tôi sẽ giúp người dân Mỹ, nền kinh tế Mỹ và giúp chúng ta an toàn hơn trên phạm vi quốc tế”, ông Biden nói.

Ông Biden cũng cho rằng ông Trump sẽ không thể thuyết phục các cử tri với các “cáo buộc” của mình vì người dân biết Tổng thống là một kẻ nói dối.” Theo ông Biden, ông Trump “nói dối quá lâu, tiếp tục lặp lại và điều đó ai cũng biết.” 

Trong khi ông Biden cho biết ông sẽ cố gắng bám sát các dữ kiện trong suốt cuộc tranh luận, ông Biden được khuyên nên tránh đối đầu trực tiếp và thay vào đó hướng cuộc tranh luận tới các chủ đề được cử tri quan tâm như đoàn kết, kinh tế, chăm sóc sức khỏe và đại dịch.

Jen Psaki, một cựu trợ lý của Tổng thống Obama và có tiếp xúc gần với nhóm vận động tranh cử của ông Biden cho rằng “việc chứng minh ông Trump sai khi đưa ra các dữ kiện không chính sách sẽ không giúp ông Biden chiến thắng. Đây là một cơ hội để đối thoại trực tiếp với người dân Mỹ. Mục đích của ông Biden nên là nói chuyện trực tiếp với người dân chứ không phải bị cuốn theo ông Trump.”

Theo một số nguồn tin, ông Donald Trump không thực hiện các bước chuẩn bị chính thức như mọi ứng cử viên khác. Không có tình huống giả định được lập ra và các trợ lý của ông Trump cũng từ chối cho biết liệu có ai đóng vai ông Biden hay không. Ông Trump cho rằng sự chuẩn bị tốt nhất đó là làm tốt công việc hàng ngày của mình, đặc biệt là các phát ngôn thường xuyên và gây tranh cãi của ông với cánh báo chí. Các nhân viên Nhà Trắng hồi đầu tháng đã lên kế hoạch tổ chức một cuộc trao đổi trực tiếp giữa Tổng thống và cử tri lần đầu tiên trong nhiều tháng để chuẩn bị cho cuộc tranh luận lần 2.  

Một số trợ lý của ông Trump bày tỏ lo ngại rằng việc thiếu sự chuẩn bị chính thức sẽ khiến ông Trump rơi vào chiếc bẫy tự tin thái quá mà nhiều đương kim tổng thống thường mắc phải trong cuộc tranh luận đầu tiên. Tổng thống Obama từng gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc tranh luận đầu tiên với đối thủ Mitt Romney năm 2012.

Tuy nhiên, những người ủng hộ Tổng thống Trump tự tin rằng Tổng thống đã sẵn sàng ứng phó với mọi câu hỏi hóc búa hoặc lấn át đối thủ của mình.

Lara Trump, một cố vấn cao cấp cho chiến dịch của ông Trump đồng thời là con dâu của Tổng thống cho rằng “Các cuộc tranh luận rất quan trọng. Ông Donald Trump đã làm rất tốt trong các cuộc tranh luận năm 2016 và lần này sẽ không có gì khác biệt.”

Nhận xét về ứng cử viên đảng Dân chủ, bà Lara Trump cho rằng “Ông Joe Biden đã dành nhiều thời gian dưới tầng hầm để nghiên cứu. Ông ta đã tham gia trò chơi này trong vòng 47 năm. Tôi cho rằng ông ý sẽ làm tốt. Thẳng thắn mà nói, rào cản đã hạ xuống rất nhiều đối với ông Biden và nếu ông ta tỉnh táo thì có thể ông ta đã chiến thắng.”

Nhận xét mang thông điệp lẫn lộn này tương đồng với ý kiến của các trợ lý của ông Trump, những người đã dành nhiều thời gian trong năm tìm hiểu về sức khỏe thể chất và tinh thần của ông Biden trong khi những ngày gần đây coi ông Biden là một người tranh luận có kinh nghiệm.

Ông Trump ngày 27/09 đã khái quát về cách tiếp cận của mình khi đưa ra các cáo buộc không có chứng cứ rằng màn trình trong các cuộc tranh luận trước đây của ông Biden bị ảnh hưởng bởi thuốc. Trên Twitter, ông Trump tuyên bố sẽ yêu cầu ông Biden xét nghiệm có dùng thuốc hay không và cá nhân ông cũng sẽ tự xét nghiệm.

Thông điệp của ông Trump dường như là một nỗ lực khiến ông Biden phạm sai lầm và đưa ra lý giải trước đối với những người ủng hộ mình trong trường hợp ông Biden thể hiện tốt trong cuộc tranh luận.

Từng là một ngôi sao truyền hình thực tế, Tổng thống Trump hiểu rõ về sức mạnh và mối nguy hiểm của truyền hình trực tiếp. Các trợ lý cho biết ông Trump hiểu rõ về sức mạnh của những “khoảnh khắc” để xác định mỗi cuộc tranh luận được cảm nhận ra sao và ông Trump dự kiến sẽ tự mình tạo ra điều này.

Terry McAuliffe, cựu Thống đốc bang Virginia và từng là Chủ tịch Ủy ban quốc gia đảng Dân chủ cho rằng ông Biden cần thể hiện phong cách tranh luận của mình kể từ mùa Xuân vừa qua: tập trung vào các thiếu sót cá nhân của Tổng thống Trump, cách ông này ứng phó với đại dịch, sụt giảm kinh tế, vấn đề sắc tộc, và giải thích rõ vì sao nhiệm kỳ của ông Biden sẽ khác biệt.