(Thanh tra) - Trong chương trình kiểm tra, đôn đốc công tác phối hợp tiếp công dân, phương án bảo đảm an ninh, trật tự phục vụ Đại hội Đảng, các kỳ họp Quốc hội khóa XV và nắm tình hình các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp tại Quảng Ninh ngày 4/12/2025, Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ do Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy làm Tổ trưởng đã nghe UBND tỉnh báo cáo kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh trong hai năm 2024-2025 và phương hướng năm 2026.
Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đi vào nền nếp, số vụ việc giảm đều
Các số liệu năm 2024-2025 cho thấy số lượt công dân, số vụ việc, số đoàn đông người và số vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết đều giảm trong khi hoạt động kinh tế – xã hội, đầu tư, giải phóng mặt bằng, sắp xếp đơn vị hành chính trên địa bàn Quảng Ninh tăng mạnh. Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ đánh giá đây là tín hiệu tích cực, phản ánh sự chuyển biến trong quản lý nhà nước và giải quyết vụ việc ngay từ cơ sở.
Cụ thể, năm 2024 (từ 15/12/2023 đến 15/11/2024), các cơ quan hành chính Nhà nước các cấp trong tỉnh tiếp 6.763 lượt công dân với 3.923 vụ việc. So với cùng kỳ năm 2023, số lượt công dân giảm 23,1%, số vụ việc giảm 31,7%. Số đoàn đông người là 102 đoàn, gắn với 102 vụ việc, cũng giảm 31,6%. Tổng số đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tiếp nhận và xử lý là 9.335 đơn, giảm 3,7%. Trong đó, 459 vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền đã được giải quyết 392 vụ, đạt 85,4%; các vụ tố cáo thuộc thẩm quyền được giải quyết đạt 100%.
Năm 2025 (từ 15/12/2024 đến 15/11/2025), xu hướng giảm tiếp tục được duy trì. Các cơ quan hành chính tiếp 4.404 lượt công dân với 2.979 vụ việc; so với cùng kỳ năm 2024, số lượt công dân giảm 20,6%, số vụ việc giảm 15%. Số đoàn đông người còn 82 đoàn, giảm 19,6%. Tổng số đơn thư tiếp nhận, xử lý là 7.894 đơn, giảm 1,1%. Số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền là 323 vụ, giảm 19% so với năm 2024; đã giải quyết 237 vụ, đạt 73,3%. Các vụ tố cáo thuộc thẩm quyền tiếp tục được giải quyết đạt 100%.
Tổ công tác của Thanh tra Chính phủ đánh giá, việc các chỉ số nêu trên cùng lúc giảm trong hai năm liên tiếp, trong khi Quảng Ninh chịu áp lực rất lớn về phát triển hạ tầng, thu hút đầu tư, thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng và đang vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, là kết quả không đơn giản. Những con số này cho thấy công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã dần chuyển dịch từ bị động sang chủ động, chú trọng giải quyết ngay từ cơ sở, hạn chế các vụ việc vượt cấp, kéo dài.
Tăng cường trách nhiệm người đứng đầu, gắn tiếp công dân với chỉ đạo chính trị của Tỉnh ủy
Bên cạnh số liệu chung, một điểm được Tổ công tác quan tâm là việc thực hiện tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu. Năm 2024, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp tỉnh trực tiếp tiếp và chỉ đạo tiếp 111 lượt vụ việc tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh, chiếm 17,8% tổng số vụ việc tiếp thường xuyên và định kỳ; trong đó có 39 lượt đoàn đông người. Từ tháng 11/2024 đến tháng 9/2025, có 23 vụ việc được Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo giải quyết, đến thời điểm báo cáo đã có 9 vụ việc được thực hiện dứt điểm, 14 vụ việc đang tiếp tục triển khai.
Tại buổi làm việc, ông Dương Quốc Huy, Phó Tổng Thanh tra, Tổ trưởng Tổ công tác nhấn mạnh, việc duy trì đều đặn tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu, gắn với chỉ đạo trực tiếp của Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, góp phần nâng cao chất lượng giải quyết ngay từ cấp tỉnh, tạo niềm tin cho người dân. Đồng thời, đây cũng là kênh quan trọng để Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dứt điểm các vụ việc có nguy cơ đông người, phức tạp, tránh hình thành “điểm nóng” trong bối cảnh chuẩn bị các sự kiện chính trị lớn.
Đại diện cơ quan tiếp công dân Trung ương, ông Nguyễn Hồng Điệp ghi nhận Quảng Ninh là địa phương duy trì tương đối tốt mối liên hệ với Trụ sở Tiếp công dân Trung ương. Thông tin về các vụ việc, đặc biệt là các vụ việc vượt cấp, đông người, được tỉnh phối hợp trao đổi khá kịp thời, giúp Trung ương có căn cứ khi tiếp công dân, xử lý đơn thư liên quan đến địa bàn, đồng thời tránh tình trạng chuyển đơn trùng lặp, kéo dài.
Trong bối cảnh triển khai Văn bản số 53-CV/TW ngày 17/9/2024 của Thường trực Ban Bí thư, Quyết định số 85/QĐ-TTg ngày 15/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 1233/KH-TTCP ngày 13/6/2024 của Thanh tra Chính phủ về phối hợp tổ chức tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 188/KH-UBND ngày 19/8/2024 và các quyết định thành lập, kiện toàn Tổ công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo phục vụ Đại hội Đảng các cấp, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026–2031.
Việc tổ chức triển khai các kế hoạch này là cơ sở để tỉnh gắn công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo với mục tiêu ổn định chính trị – xã hội trong cả giai đoạn chuẩn bị và diễn ra các sự kiện quan trọng.
Hoàn thiện cơ chế, chuẩn hóa quy trình để nâng cao tỉ lệ giải quyết khiếu nại
Mặc dù các chỉ số về số lượng vụ việc đều giảm, Tổ công tác cũng chỉ ra hạn chế: tỉ lệ giải quyết khiếu nại năm 2025 giảm so với năm 2024. Trong khi năm 2024, tỷ lệ giải quyết đạt 85,4%, thì năm 2025 chỉ đạt 73,3%. Một trong những nguyên nhân được địa phương nêu là quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền hai cấp, dồn nhiệm vụ về cấp tỉnh, trong khi nguồn lực cán bộ chuyên môn chưa kịp bổ sung tương xứng; cùng với đó là khối lượng công việc tăng do phải giải quyết, rà soát nhiều vụ việc theo các kế hoạch của Trung ương.
Tổ công tác đề nghị UBND tỉnh tập trung rà soát, phân loại các vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền; xác định rõ những vụ việc có thể giải quyết dứt điểm trong năm 2026, những vụ việc phải kéo dài do phụ thuộc kết quả tố tụng hoặc các thủ tục pháp lý khác; trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể, tránh tình trạng dồn ứ, gây quá tải cho cơ quan giải quyết. Đồng thời, cần tăng cường chất lượng giải quyết lần đầu, nhất là ở cấp cơ sở, để giảm khiếu nại vượt cấp, khiếu nại lần hai.
Về khía cạnh pháp lý, Tổ công tác nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục thực hiện nghiêm Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân và các văn bản hướng dẫn; chú trọng công khai, minh bạch quy trình, căn cứ pháp lý trong từng quyết định giải quyết; tăng cường đối thoại, giải thích, tuyên truyền pháp luật, giúp người dân hiểu và chấp hành. Trong trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết, cần hướng dẫn thực hiện quyền khởi kiện theo Luật Tố tụng hành chính, tránh kéo dài khiếu nại hành chính nhiều vòng, vượt quá khuôn khổ pháp luật.
Phát biểu kết luận, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Dương Quốc Huy nêu rõ, mục tiêu của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo không chỉ là giảm số lượng đơn thư, giảm đoàn đông người, mà quan trọng hơn là xử lý đúng pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đồng thời giữ vững ổn định chính trị – xã hội trên địa bàn. Việc Quảng Ninh giảm mạnh số vụ việc trong hai năm qua là kết quả đáng ghi nhận, song tỉnh cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, nâng cao chất lượng giải quyết, nhất là trong bối cảnh phải phục vụ các sự kiện chính trị quan trọng sắp tới.
