Qua thanh tra, đã chỉ ra nhiều hạn chế, tồn tại của Chủ tịch UBND huyện Đạ Tẻh trong quản lý, sử dụng đất có liên quan đến các công trình điện mặt trời, như:

Kế hoạch sử dụng đất năm 2020 của UBND huyện không thể hiện chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác đối với các công trình, trang trại lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái, nhưng huyện đã có chủ trương đồng ý cho thực hiện đăng ký biến động đất đai từ đất nông nghiệp sang đất nông nghiệp khác tại các vị trí chưa có trong quy hoạch, kế hoạch, mà chưa xin ý kiến hướng dẫn của các cơ quan chuyên môn, là chưa phù hợp với quy định.

Có 38 trạm biến áp, diện tích xây dựng từ 19-30m2 được xây dựng trên đất nông nghiệp khác, trong khi đất chưa được chuyển mục đích sang đất phi nông nghiệp, nhưng chưa được UBND huyện và UBND các xã kịp thời xử lý.

Riêng về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, nổi cộm là việc giải ngân vốn đầu tư xây dựng trên địa bàn huyện năm 2021 chưa cao, chỉ đạt tỷ lệ 78% giá trị giải ngân so với kế hoạch vốn được bố trí. Toàn huyện còn 33 công trình đã nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng nhưng chưa hoàn chỉnh hồ sơ, thẩm định quyết toán vốn dự án (DA) hoàn thành theo quy định (trong đó chậm quyết toán DA hoàn thành trên 12 tháng là 10 công trình, từ 1 đến 4 tháng là 21 công trình).

Qua thanh tra 14 công trình, DA trên địa bàn huyện, có 11 công trình tính sai khối lượng giữa dự toán và thiết kế, áp dụng mã định mức, đơn giá dự toán chưa phù hợp thực tế, dẫn đến giá trị thanh, quyết toán cao hơn quy định là 941,7 triệu đồng.

Công tác nghiệm thu, thanh toán khối lượng thi công của các chủ đầu tư cho các đơn vị tư vấn, nhà thầu thi công chưa đúng khối lượng thực tế với số tiền 1,18 tỷ đồng, là chưa đúng quy định theo Điều 33 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý DA đầu tư xây dựng công trình.

Tổng giá trị nghiệm thu, thanh, quyết toán không đúng quy định đối với 14 công trình phát hiện qua thanh tra là 2,12 tỷ đồng.

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đã chỉ ra nguyên nhân dẫn đến các tồn tại, hạn chế là do các văn bản quy định pháp luật về đầu tư xây dựng thường xuyên thay đổi, nên các chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan còn lúng túng trong quá trình thực hiện. Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến các thủ tục đầu tư, tiến độ giải ngân vốn xây dựng các công trình, DA...

Tuy nhiên, còn có trách nhiệm của các đơn vị được giao làm chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, đơn vị thẩm tra, thẩm định, tư vấn giám sát và nhà thầu thi công còn hạn chế trong việc áp dụng các chế độ, định mức về quản lý đầu tư xây dựng, công tác giám sát thi công, dẫn đến các tồn tại, hạn chế trong công tác lập hồ sơ, thẩm định, nghiệm thu, thanh, quyết toán công trình.

Việc phối hợp giữa các phòng chuyên môn thuộc UBND huyện chưa chặt chẽ, chưa chủ động hướng dẫn, yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện đúng các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng và quyết toán DA hoàn thành.

Trách nhiệm để xảy ra các tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng đất có liên quan đến các công trình điện mặt trời trên địa bàn huyện thuộc về Chủ tịch UBND huyện, Phó Chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực được phân công, nguyên Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Đạ Tẻh trong việc thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất (nay là Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện); Trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng, Trưởng Phòng Tài chính và Kế hoạch, Chủ tịch UBND các xã An Nhơn, Triệu Hải, Đạ Lây, Mỹ Đức, Đạ Pal, Quốc Oai -  là những địa phương có công trình điện mặt trời áp mái trang trại.

Về xử lý kinh tế, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành các quyết định thu hồi vào tài khoản tạm giữ số tiền 1,91 tỷ đồng đối với các sai phạm được phát hiện qua thanh tra. Đến nay, các đơn vị đã nộp đủ số tiền trên vào tài khoản tạm giữ chờ xử lý của Thanh tra tỉnh.

Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở TN&MT tiếp tục có văn bản đề nghị Bộ TN&MT hướng dẫn việc chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, trồng cây hàng năm sang đất nông nghiệp khác trong nội bộ nhóm đất nông nghiệp.

Chỉ đạo Sở TN&MT, Sở Xây dựng hướng dẫn UBND huyện Đạ Tẻh trong việc xây dựng trạm biến áp và các nội dung khác theo Văn bản số 362/UBND-MT ngày 18/1/2022 của UBND tỉnh.

UBND huyện Đạ Tẻh nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của tập thể lãnh đạo UBND huyện và cá nhân Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND huyện về những thiếu sót, tồn tại, vi phạm có liên quan tới trách nhiệm quản lý, điều hành được nêu trong kết luận thanh tra.

Chủ tịch UBND huyện chỉ đạo các đơn vị được giao làm chủ đầu tư tăng cường công tác quản lý đầu tư xây dựng các công trình; chú trọng việc rà soát, lựa chọn, ký hợp đồng với các đơn vị tư vấn thiết kế, giám sát, thi công có đủ năng lực, kinh nghiệm để hạn chế tồn tại, sai phạm như đã nêu trên trong thời gian tới. Đồng thời, kiểm điểm nghiêm túc rút kinh nghiệm để kịp thời xử lý và chấn chỉnh, khắc phục các tồn tại, sai phạm liên quan đến công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đất đai liên quan đến các công trình điện mặt trời.

Sau khi có kết luận thanh tra, UBND tỉnh có Văn bản số 6572/UBND-KH thống nhất với các nội dung kết luận và kiến nghị của Thanh tra tỉnh; giao Sở TN&MT, Sở Xây dựng và UBND huyện Đạ Tẻh thực hiện các kiến nghị của Thanh tra tỉnh. Thanh tra tỉnh theo dõi, đôn đốc việc thực hiện; kịp thời báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện.

Ngọc Phó