Nông trường Cẩm Đường trực thuộc Cty Cao su Đồng Nai (nay là Cty TNHH Nhà nước MTV Tổng Cty Cao su Đồng Nai) được thành lập theo Quyết định số 77/TGĐ ngày 10/2/1976 của Tổng Giám đốc Cty Quốc doanh Cao su Đông Nam Bộ.

Diện tích 4.340m² đất của ông Đỗ Văn Dũng và Nông trường Cẩm Đường đang tranh chấp là một phần thửa đất số 12 với diện tích 251.810m² tờ bản dồ số 2 xã Thừa Đức lập năm 1997, có nguồn gốc nằm trong khu vực 16.600 ha đất.

Theo Quyết định số 90, ngày 14/4/1976, UBND Cách mạng Đồng Nai cho phép Ban Cao su Đồng Nai được khẩn đất và rừng khai hoang để trồng cao su. Sau khi có quyết định nêu trên, Nông trường Cẩm Đường đã tiến hành khai hoang để trồng cao su, trong đó có lô F18 (có phần đất đang tranh chấp, nay thuộc địa bàn xã Thừa Đức, huyện Cẩm Mỹ).

Ngày 23/10/1985, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định 1587 phê duyệt ranh giới vùng chuyên canh cao su của Liên hiệp Xí nghiệp Cao su Đồng Nai với tổng diện tích đất tự nhiên là 76.200ha, diện tích đất tranh chấp thuộc địa bàn xã Xuân Đường, huyện Xuân Lộc (nay là xã Thừa Đức, huyện Cẩm Mỹ) nằm trong tiểu vùng 3.

Trong quá trình quản lý sử dụng, năm 1994, Nông trường Cẩm Đường đã kê khai đăng ký diện tích 251.810m² thuộc thửa số 15 tờ bản đồ số 6, lập năm 1994, được UBND xã Thừa Đức xác nhận.

Về phần mình, ông Đỗ Văn Dũng không có giấy tờ liên quan đến quyền SDĐ tranh chấp, diện tích đất tranh chấp do ông Dũng lấn chiếm canh tác từ năm 1994. Hành vi lấn chiếm này của ông Dũng đã bị UBND huyện Long Khánh quyết định xử phạt hành chính, buộc trả lại đất lấn chiếm cho Nông trường Cẩm Đường.

Báo cáo của UBND xã Thừa Đức cho thấy, gia đình Đỗ Hạch (cha ông Dũng) có khai phá đất tại đầu nguồn sông Cạn nay là lô cao su F18 từ cuối năm 1975 đến năm 1976. Tuy nhiên, tại đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ đề ngày 21/9/1994, ông Hạch chỉ kê khai đăng ký thửa đất số 210 diện tích 1.009m² và thửa số 21 diện tích 8.191m² thuộc tờ bản đồ số 6, (vị trí nằm liền kề với diện tích đất tranh chấp hiện nay), ghi nguồn gốc khai phá năm 1978 đã được UBND huyện Long Khánh cũ cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ diện tích 8.191m² vào năm 1997.

Tại đơn xin xác nhận nguồn gốc đề ngày 19/10/2000 của ông Dũng thì năm 1995, ông Dũng có xin đăng ký ruộng đất. Qua kiểm tra thực địa, đất này thuộc diện ven bưng triền suối và thuộc lô F18 đất do Nông trường Cẩm Đường quản lý, do đó UBND xã không lập thủ tục đăng ký ruộng đất và chủ hộ đã trồng cà phê năm 1994.

Ngày 30/7/2008, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định 2465 giải quyết tranh chấp với nội dung: Bác đơn của ông Đỗ Văn Dũng tranh chấp quyền SDĐ 4.340m² đất thuộc một phần thửa số 12 tờ bản đồ địa chính số 2 xã Thừa Đức. Yêu cầu Cty Cao su Đồng Nai có trách nhiệm quản lý phần đất này để sử dụng đúng quy hoạch.

Bộ TN&MT nhận thấy, việc ông Dũng đòi quyền sử dụng diện tích 4.340m² đất là không có cơ sở pháp lý để xem xét, giải quyết. Trong quá trình SDĐ, Nông trường Cẩm Đường đã buông lỏng quản lý để ông Dũng lấn chiếm trồng cà phê. Theo biên bản kiểm tra tài sản giải tỏa của hộ ông Dũng trên phần đất lấn chiếm có 1 giếng đào và 400 gốc cây cà phê đã chặt.

Trên cơ sở đó, Bộ TN&MT quyết định công nhận Quyết định số 2465 ngày 30/7/2008 của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai giải quyết đơn tranh chấp quyền SDĐ của ông Dũng là phù hợp với quy định của pháp luật. Bộ TN&MT đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo Cty TNHH nhà nước MTV Tổng Cty Cao su Đồng Nai hỗ trợ gia đình ông Dũng 1 giếng đào, mức hỗ trợ theo quy định của pháp luật hiện hành.

Bảo Anh