Những năm gần đây, ngành Thuế đã tích cực ứng dụng các công nghệ mới, chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế và mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan thuế cùng cộng đồng doanh nghiệp, người dân. Ảnh: TCT

Chuyển đổi số là động lực mạnh mẽ, thúc đẩy cải cách hành chính của ngành Thuế

Theo Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Tổng cục Thuế) Lưu Nguyên Trí, trong những năm gần đây, ngành Thuế đã tích cực ứng dụng các công nghệ mới, chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế và mang lại nhiều lợi ích cho cơ quan thuế cùng cộng đồng doanh nghiệp, người dân. Chuyển đổi số giúp cải thiện hiệu quả, hiệu suất hoạt động trong công tác quản lý thuế; nâng cao trải nghiệm và tăng cường tính tuân thủ tự nguyện trong thi hành pháp luật thuế của người nộp thuế.

Đáng chú ý, chuyển đổi số không chỉ giúp ngành Thuế hiện đại hóa công tác quản lý mà còn là động lực mạnh mẽ, thúc đẩy cải cách hành chính.

"Ngành Thuế luôn gắn chuyển đổi số với cải cách thể chế theo hướng đơn giản hóa, cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết, ứng dụng công nghệ thông tin nhằm hỗ trợ tự động tối đa theo luồng xử lý công việc, hạn chế sự can thiệp của con người trong quá trình thực hiện công vụ, từ đó giúp giảm thời gian xử lý, tăng hiệu suất của cán bộ thuế và minh bạch công tác quản lý thuế", ông Lưu Nguyên Trí cho biết.

Bên cạnh đó, việc triển khai hóa đơn điện tử, hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền đã hỗ trợ tổ chức, doanh nghiệp, hộ cá nhân kinh doanh thực hiện đúng các quy định về hoá đơn, chứng từ, giúp giảm thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính liên quan tới hóa đơn so với sử dụng hóa đơn giấy (chi phí gửi, bảo quản, lưu trữ hóa đơn, giảm rủi ro về việc mất, cháy, hỏng hóa đơn; giảm thời gian kê khai, báo cáo về hóa đơn). Việc triển khai hóa đơn điện tử đã góp phần chuyển đổi cách thức phục vụ người dân, phương thức quản lý, tổ chức thực hiện của cơ quan thuế theo hướng tự động nhằm cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi, giảm chi phí, tăng năng suất hoạt động của doanh nghiệp.

"Để thực hiện đồng bộ chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, trong thời gian vừa qua, ngành Thuế đã quyết liệt triển khai các giải pháp quản lý thu ngân sách Nhà nước đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, mở rộng triển khai các dịch vụ thuế điện tử, hóa đơn điện tử giúp đổi mới công tác quản lý thuế theo hướng hiện đại, theo xu hướng quốc tế, đặc biệt là quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp; hỗ trợ người nộp thuế khai thuế, nộp thuế mọi lúc, mọi nơi và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt".

Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin Lưu Nguyên Trí

Những giải pháp, nhiệm vụ đột phá

Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Tổng cục Thuế) Lưu Nguyên Trí nhấn mạnh, thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, trong năm 2025 và các năm tiếp theo, ngành Thuế sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, quy trình quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin để chuyển đổi số toàn ngành, từ đó góp phần cùng Chính phủ thực hiện thắng lợi mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế số, xã hội số. Trong đó, tập trung triển khai một số giải pháp, nhiệm vụ đột phá cụ thể:

Một là, chuyển đổi số nhằm tự động hóa quy trình quản lý thuế.

Ngay trong tháng 3/2025, ngành Thuế sẽ triển khai hệ thống hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động. Hệ thống sẽ tự động phân tích, đối chiếu dữ liệu và xử lý hoàn thuế mà không cần sự can thiệp thủ công của cán bộ thuế, giúp giảm thời gian giải quyết hồ sơ, nâng cao hiệu quả công tác quản lý;

Theo đó, tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu lớn về thuế, hóa đơn điện tử và các cơ sở dữ liệu khác có liên quan; kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu của các cơ quan, tổ chức bên ngoài, từ đó áp dụng công nghệ số, phân tích rủi ro, đưa ra danh sách người nộp thuế theo tiêu chí, mức độ rủi ro phục vụ công tác quản lý, đặc biệt là quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số và chống chuyển giá.

Đồng thời, tích hợp với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để triển khai sử dụng mã định danh cá nhân thay cho mã số thuế cá nhân từ ngày 1/7/2025. Đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, quy trình nghiệp vụ thuế theo hướng đơn giản nhằm hỗ trợ tự động tối đa theo luồng xử lý công việc, hạn chế sự can thiệp của con người trong quá trình thực hiện, từ đó, giúp giảm thời gian xử lý, tăng hiệu suất của công chức thuế và minh bạch công tác quản lý thuế.

Ngành Thuế cũng đã chủ động xây dựng hệ thống công nghệ thông tin tích hợp, tập trung trên nền tảng kiến trúc hiện đại, ứng dụng công nghệ số, đáp ứng các quy trình nghiệp vụ mới; ứng dụng các công nghệ 4.0 nhằm tự động hóa quy trình nghiệp vụ quản lý thuế phục vụ công tác hoạch định chính sách, dự báo số thu, tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế, quản lý rủi ro, quản lý tuân thủ và thanh tra, kiểm tra thuế,...

Hai là, chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Triển khai các dịch vụ công trực tuyến với mục tiêu đến hết năm 2025 cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình, giúp nâng cao chất lượng phục vụ của công chức thuế và tăng sự hài lòng của người nộp thuế.

Đồng thời, mở rộng triển khai kết nối, trao đổi thông tin với các bộ, ngành và các đơn vị bên ngoài (Ngân hàng, Bảo hiểm, Chứng khoán, Quản lý đất đai,...) phục vụ xây dựng cơ sở dữ liệu đầy đủ về người nộp thuế, từ đó hỗ trợ tự động xác định nghĩa vụ thuế và cung cấp thông tin tối đa cho người nộp thuế khi thực hiện nghĩa vụ thuế của mình.

Và kết nối, trao đổi thông tin với Cục Xuất nhập cảnh - Bộ Công an để triển khai trao đổi điện tử, tự động đối với Thông báo tạm hoãn xuất cảnh, gia hạn/hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh, giúp người nộp thuế nắm bắt nhanh, đầy đủ thông tin và tự giác tuân thủ; công tác này sẽ được triển khai trong quý I/2025.

Ứng dụng công nghệ mới, bổ sung các tiện ích trong việc cung cấp các dịch vụ thuế điện tử nhằm tạo thuận lợi và giúp nâng cao trải nghiệm của người nộp thuế khi thực hiện các thủ tục hành chính thuế như: Sử dụng công nghệ AI để phát hiện các giao dịch bất thường và các rủi ro của người nộp thuế để thông báo kịp thời cho người nộp thuế; mở rộng triển khai Chatbot AI phục vụ người nộp thuế hỏi đáp thông tin về thuế trên phạm vi toàn quốc.

Ba là, chuyển đổi số nhằm tăng cường giám sát và nâng cao trách nhiệm cán bộ thuế.

Trong năm 2025, ngành Thuế sẽ triển khai hệ thống công nghệ thông tin trực tuyến cho phép người nộp thuế đánh giá mức độ hài lòng về chất lượng phục vụ của công chức khi thực hiện các thủ tục hành chính về thuế.

Ngành Thuế cũng tiếp tục triển khai các giải pháp giám sát, kiểm soát hoạt động của cơ quan thuế, áp dụng AI để phân tích hiệu suất, hiệu quả làm việc của công chức thuế, kết hợp với đánh giá mức độ hài lòng của người dân đối với việc giải quyết thủ tục hành chính. Qua đó, nâng cao trách nhiệm và chất lượng phục vụ của công chức thuế. Những giải pháp này sẽ giúp ngành Thuế tiến gần hơn đến mục tiêu quản lý hiện đại, minh bạch và hiệu quả, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm để phục vụ trong thời đại số.