Sáng 2/7, UBND tỉnh tổ chức lễ trao Giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Samsung Display (KCN Yên Phong). Trong ảnh: Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Nhân Chiến trao Giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Samsung Display. Ảnh: bacninh.gov.vn

Trong bối cảnh nguồn vốn đầu tư trong nước còn hạn chế, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đã bổ sung quan trọng vào tổng vốn đầu tư phát triển và đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế.

Đầu tư nước ngoài cũng góp phần nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp chuyển dịch cơ cấu kinh tế, hình thành nhiều ngành kinh tế công nghiệp mũi nhọn, tăng thu ngân sách, cũng như giải quyết việc làm cho nhiều lao động ở địa phương, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua việc tiếp cận với công nghệ hiện đại và phương thức quản lý tiên tiến..

Hạn chế những cách “dễ dãi” hút FDI

Thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập kinh tế quốc tế, Bắc Ninh đã huy động và thu hút hiệu quả dòng vốn FDI. Vốn FDI vào tỉnh liên tục tăng qua các năm, đặc biệt là kể từ khi thống nhất Luật Đầu tư năm 2005.

Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh, nếu năm 1997, mới chỉ có 4 dự án FDI với tổng nguồn vốn đăng ký 177,58 triệu USD thì lũy kế đến nay đã có 563 dự án FDI với tổng vốn đầu tư hơn 6.424 triệu USD. Nhiều tập đoàn đa quốc gia trên thế giới như: Samsung, Nokia, Hồng Hải, Canon, Pepsi Co.. đã và đang đầu tư tại tỉnh Bắc Ninh.

Tuy nhiên, chất lượng dòng vốn đầu tư vào tỉnh chưa cao. Đa số các dự án FDI thuộc lĩnh vực sản xuất các sản phẩm công nghiệp hoàn chỉnh đều phải nhập khẩu linh phụ kiện, thiết bị để lắp ráp, giá trị gia tăng trong sản phẩm thấp và chủ yếu xuất phát từ nguồn nhân công giá thấp.

Hoạt động chuyển giao công nghệ diễn ra rất chậm và không rõ nét; nhiều dự án hoạt động không hiệu quả đã bị thu hồi giấy chứng nhận đầu tư; tình trạng tranh chấp lao động và đình công còn diễn ra gây ảnh hưởng không tốt đến môi trường đầu tư.

“Mổ xẻ” nguyên nhân, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Nhân Chiến cho rằng, do việc thu hút FDI trong những năm qua còn chạy theo lượng vốn đăng ký mà chưa chú trọng đến hiệu quả của dòng vốn. Hệ thống chính sách pháp luật về đầu tư còn chồng chéo, thay đổi nhanh, thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán.

Công tác hậu kiểm dự án đầu tư nước ngoài chưa được tiến hành thường xuyên, trong khi sự phối hợp giữa các sở, ngành ở địa phương và giữa địa phương với trung ương vẫn chưa chặt chẽ. Hệ thống cơ sở hạ tầng còn yếu kém, chưa đáp ứng được nhu cầu của nhà đầu tư, đặc biệt là hệ thống cấp điện, nước, hệ thống đường giao thông, hệ thống cơ sở hạ tầng trong và ngoài hàng rào khu công nghiệp…

Một góc TP Bắc Ninh. Ảnh: bacninh.gov.vn

“Từ thực trạng đó, tỉnh Bắc Ninh đã có những động thái điều chỉnh chính sách thu hút nguồn vốn đầu tư với mục tiêu nâng cao chất lượng dòng vốn”, ông Nguyễn Nhân Chiến cho biết. Tỉnh cũng sẽ ưu tiên thu hút các dự án có công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, sử dụng có hiệu quả các nguồn tài nguyên, đất đai, tạo điều kiện tăng cường liên kết với các doanh nghiệp trong nước.

Bắc Ninh cũng tập trung thu hút dòng vốn FDI vào các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ trên tinh thần khuyến khích tỷ lệ nội địa hoá cao, công nghiệp phục vụ nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế, có hàm lượng tri thức cao, công nghệ thông tin; ưu tiên phát triển các dự án có sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, các sản phẩm có khả năng tham gia mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu…

Cải thiện môi trường đầu tư - chiều sâu và hiệu quả

Nhiều chính sách hút dòng vốn FDI

Năm 2015, Bắc Ninh phấn đấu cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết về hạ tầng kỹ thuật để tiến tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào những năm 20 của thế kỷ 21.

Để thực hiện mục tiêu đó, Bắc Ninh xác định tiếp tục huy động mọi nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời điều chỉnh chính sách thu hút đầu tư vào tỉnh theo định hướng chọn lọc, lựa chọn lĩnh vực ưu tiên khuyến khích đầu tư, xây dựng danh mục lĩnh vực hạn chế đầu tư nhằm nâng cao chất lượng của dòng vốn đầu tư, tăng cường hiệu lực và hiệu quả quản lý Nhà nước đối với hoạt động đầu tư, nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện của các dự án đầu tư.

Ngoài được hưởng cơ chế ưu đãi, hỗ trợ đầu tư theo quy định chung của Chính phủ như ưu đãi về thuế, tiền thuê đất, nhà đầu tư nước ngoài khi tiến hành đầu tư vào tỉnh Bắc Ninh còn được hỗ trợ kinh phí đào tạo lao động là 380.000 đồng/người/tháng đối với lao động có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Bắc Ninh, thời gian đào tạo tối thiểu không dưới 1 tháng và tối đa không quá 5 tháng.

Các nhà đầu nước ngoài còn được hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng trong và ngoài hàng rào khu công nghiệp, chuyển giao công nghệ đối với các doanh nghiệp có số thu ngân sách hàng năm trên 80 tỉ đồng giai đoạn 2013 - 2015; hỗ trợ giải quyết thủ tục đầu tư nhanh chóng, thuận lợi thông qua cơ chế một cửa liên thông hiện đại.

Trường hợp dự án đầu tư có quy mô lớn vốn lớn và thuộc trường hợp tỉnh đặc biệt khuyến khích đầu tư, UBND tỉnh hỗ trợ nhà đầu tư xây dựng cơ chế ưu đãi đặc thù trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận.

Thực tế cho thấy, để cải thiện môi trường đầu tư, bên cạnh việc cải thiện cấu thành “phần cứng” như xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu cảng… là những công việc cần phải đầu tư nhiều thời gian, tiền bạc, trước mắt có thể tập trung cải thiện các cấu thành “phần mềm” bao gồm hệ thống luật pháp chính sách liên quan đến đầu tư; bộ máy tổ chức quản lý điều hành, giám sát hoạt động FDI.

Nhiều chuyên gia nhận định, nếu chúng ta không giải quyết được tình trạng cơ sở hạ tầng yếu kém thì rất khó thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, khi đã không thu hút được đầu tư nước ngoài thì khả năng tạo cơ sở hạ tầng cũng rất hạn chế.

Do đó, để phá vỡ cái vòng luẩn quẩn này, tỉnh Bắc Ninh quyết định đi trước một bước với các cơ chế chính sách hỗ trợ về giải phóng măt bằng, bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư; khuyến khích các công ty đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp xây dựng sẵn các nhà xưởng tạo điều kiện cho nhà đầu tư triển khai dự án, đáp ứng yêu cầu thu hút FDI đặt ra hiện nay.

Hơn nữa, nhằm đa dạng hóa các hình thức đầu tư để huy động và nâng tỷ trọng của vốn FDI vào lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng (giao thông, điện, nước), tỉnh tiếp tục khuyến khích đầu tư theo hình thức BT, BOT, đồng thời chỉ đạo nghiên cứu và triển khai mô hình đầu tư hợp tác công tư (PPP).

Tỉnh Bắc Ninh cũng áp dụng “hàng rào kỹ thuật” đối với các dự án đầu tư thuộc danh mục, lĩnh vực hạn chế đầu tư như vốn đầu tư tối thiểu (20 tỉ đồng đối với dự án đầu tư ngoài khu công nghiệp và tối thiểu 30 tỉ đồng đối với dự án đầu tư trong khu công nghiệp, trong đó nhà đầu tư phải có vốn chủ sở hữu không thấp hơn 50% tổng vốn đầu tư của dự án); nhà đầu tư phải có hồ sơ giải trình về công nghệ sử dụng bảo đảm công nghệ tiên tiến, hiện đại và thân thiện với môi trường; đủ năng lực và kinh nghiệm thực hiện dự án..

Đặc biệt, tỉnh Bắc Ninh tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến đầu tư theo định hướng tiết kiệm, hiệu quả. Tăng cường công tác hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư. Tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa các thủ tục đầu tư, xây dựng, thúc đẩy nhanh việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, duy trì chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh ở nhóm dẫn đầu.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động đầu tư sau cấp phép; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát theo quy định của pháp luật; tiến hành rà soát, phân loại và xử lý theo quy định của pháp luật đối với các dự án chậm triển khai hoặc không triển khai thực hiện...

Phát triển bền vững là mục tiêu trong dài hạn và là mối quan tâm hàng đầu của tỉnh Bắc Ninh. Sự phát huy có hiệu quả và kết hợp hài hòa giữa nguồn lực trong và ngoài nước là những nhân tố chính đẩy nhanh tiến trình tăng trưởng kinh tế. Việc điều chỉnh chính sách, nâng cao chất lượng dòng vốn đầu tư nước ngoài sẽ góp phần phát huy những mặt tích cực, hạn chế những mặt tiêu cực của đầu tư nước ngoài, đồng thời đóng góp cho thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của tỉnh trong tương lai.

Các doanh nghiệp FDI vẫn yên tâm đầu tư dù Biển Đông “dậy sóng”

Không vì vụ việc giàn khoan Hải Dương 981 “nóng”, phức tạp mà tỉnh thấy bế tắc trong quan hệ thương mại hay các lĩnh vực khác. Phó Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Bắc Ninh Ngô Tân Phượng cho biết, bằng các biện pháp chủ động kịp thời của UBND tỉnh Bắc Ninh hiện nay, phần lớn các nhà đầu tư, lao động người nước ngoài đang làm việc tại các doanh nghiệp FDI ngoài khu công nghiệp đều yên tâm làm việc và sinh sống tại Bắc Ninh. Nhiều chủ doanh nghiệp là người Trung Quốc, Đài Loan đã quay trở lại Việt Nam để điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh.

PV