Ông Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng ban Chính sách và Phát triển, Liên minh HTX Việt Nam. Ảnh: ND

Theo đó, ông Tuấn khẳng định: UBND quận Hoàng Mai đang làm trái các qui định pháp luật, trái với chỉ đạo của UBND TP Hà Nội.

Ông Tuấn cho biết: Chợ Đại Từ nằm trong tình trạng chung các chợ của TP Hà Nội. Thời gian gần đây thường xảy ra tranh chấp, khiếu nại, nhất là khi có chuyển đổi mô hình chợ sang trung tâm thương mại, tình trạng UBND phường, xã, huyện, quận chuyển chợ sang mục đích khác hoặc giao cho các tổ chức khác quản lý. Sau khi nhận được đơn của một số HTX (trong đó có khiếu nại của chợ Đại Từ, quận Hoàng Mai và chợ Phủ Quốc Oai), Liên minh HTX Việt Nam đã có văn bản đề nghị UBND TP Hà Nội giải quyết. Trong số các vụ việc này, khiếu nại của bà con về chợ Phủ Quốc Oai đã được giải quyết thỏa đáng.

Qua hồ sơ mà HTX Nông nghiệp Đại Từ cung cấp và phản ánh của Báo Thanh tra, cần phải khẳng định rằng, ngay từ năm 2005, UBND TP Hà Nội đã có Quyết định số 84/2005/QĐ-UBND  phê duyệt phân hạng các loại chợ trên địa bàn TP Hà Nội thì chợ Đại Từ được xếp hạng là chợ hạng III. Như vậy, theo qui định của Nghị định số 02/2003/NĐ-CP về phát triển và quản lý chợ (sau được sửa đổi tại Nghị định 114 của Chính phủ ban hành sửa đổi Nghị định 02) và theo Quyết định số 12/2011/QĐ-UBND, Quyết định số 12/2012/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội thì việc giao chợ Đại Từ cho HTX Đại Từ quản lí kinh doanh là hoàn toàn đúng.

+ Qua vụ việc nêu trên, đối chiếu với các quy định của pháp luật và các văn bản của UBND TP Hà Nội, ông có ý kiến gì?

- Nghị định số 02, sau được sửa đổi tại Nghị định 114/2009/NĐ-CP đã nêu rất rõ tại khoản 3: Chợ do các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, HTX, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế đầu tư xây dựng do các tổ chức, cá nhân, hộ kinh doanh, HTX, doanh nghiệp đó tổ chức kinh doanh, khai thác và quản lý dưới hình thức doanh nghiệp hoặc HTX theo quy định của pháp luật.

Ở chợ Đại Từ, năm 2001, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội có quyết định phê duyệt báo cáo đầu tư dự án do UBND xã Đại Kim làm chủ đầu tư. Tiếp đó, UBND huyện Thanh Trì phê duyệt thiết kế kỹ thuật tổng dự toán công trình chợ Đại Kim rồi Chủ tịch UBND xã Đại Kim ký quyết định phê duyệt lại dự án đầu tư công trình nâng cấp cải tạo mặt bằng chợ Đại Từ, nguồn vốn tích lũy của HTX và các tư thương đóng góp. Sau đó, ngày 3/12/2003, Chủ tịch UBND phường ký Quyết định số 312 về việc tạm giao chợ Đại Từ cho HTX Đại Từ quản lý kinh doanh. Như vậy, vốn đầu tư chợ do xã viên HTX đóng góp xây dựng từ nhiều chục năm qua. Chợ Đại Từ được coi là tài sản của HTX và HTX quản lý chợ Đại Từ là hoàn toàn đúng theo qui định.

Tại Quyết định 12/2012 của TP Hà Nội về việc ban hành qui chế phát triển và quản lý chợ trên địa bàn TP thì những chợ hạng III đang được các doanh nghiệp hay HTX quản lý hiệu quả thì không phải chuyển đổi mô hình quản lý.

Cũng theo qui định tại Nghị định số 02 và Quyết định số 12, việc thành lập ban quản lý (BQL) chợ là giai đoạn ban đầu, sau đó sẽ chuyển BQL chợ thành các HTX. Nếu chợ nào đang là các BQL thì phải chuyển mô hình thành các HTX. Quận Hoàng Mai chuyển việc quản lý chợ từ HTX sang BQL. Việc làm này đi ngược hoàn toàn so với quy định của Chính phủ.

Tôi thấy rằng, việc UBND phường Đại Kim chỉ đạo HTX bàn giao quyền quản lý rồi thành lập tổ quản lý chợ là hoàn toàn không đúng. Do, nếu sau khi xây dựng xong chợ mà chưa có HTX quản lý thì mới phải thành lập tổ hoặc ban để quản lý chợ và sau đó phải tiến tới chuyển đổi tổ, BQL thành HTX để quản lý. Bởi lẽ, các tổ, BQL chợ theo qui định đều là biên chế của Nhà nước, hưởng theo chế độ bao cấp, thu phí dịch vụ để nộp vào ngân sách, vì vậy trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ sẽ không cao, dẫn đến việc tu bổ, nâng cấp chợ không đảm bảo. Trong khi đó, HTX chợ lại là đơn vị hạch toán tự chủ, tự chịu trách nhiệm, và có trách nhiệm nâng cấp cơ sở hạ tầng hàng năm.

Như vậy, mô hình nào hiệu quả hơn đã rõ. Đó là chưa kể, tiến tới, mô hình HTX chợ sẽ là các hộ kinh doanh trong chợ phải là thành viên của HTX để đảm bảo bền vững vì người kinh doanh trong chợ chính là những người cần đòi hỏi bộ máy phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình.

+ Như phân tích của ông, câu chuyện chợ do ai quản lý đã tương đối rõ. Xin ông cho biết, Liên minh HTX Việt Nam có hỗ trợ gì đối với các HTX như Đại Từ để đảm bảo các qui định của pháp luật được thực hiện đúng và đầy đủ?

- HTX Đại Từ là thành viên của Liên minh HTX Hà Nội. Liên minh HTX Hà Nội phải có tiếng nói trực tiếp bảo vệ quyền lợi của HTX Đại Từ. Liên minh HTX Việt Nam sẵn sàng có văn bản gửi đến các cơ quan chức năng khi nhận được văn bản đề nghị của Liên minh HTX Hà Nội hay văn bản xin tư vấn, hỗ trợ của các HTX.

Đối với vụ việc của HTX Đại Từ, Liên minh HTX Việt Nam đã ban hành văn bản kiến nghị lên UBND TP Hà Nội, nếu cần thiết thì Liên minh HTX sẵn sàng ủng hộ, đôn đốc, phối hợp với Liên minh HTX Hà Nội để có các văn bản kiến nghị với ủy ban các cấp để giải quyết theo đúng quy định của pháp luật.

Chúng tôi cũng sẵn sàng đến tận nơi để lắng nghe tâm tư nguyện vọng của bà con HTX Đại Từ và tham gia ý kiến với các cơ quan chức năng của UBND TP Hà Nội để đảm bảo các qui định của pháp luật (ở đây cụ thể là Nghị định số 02 của Chính phủ và Quyết định số 12 của UBND TP Hà Nội - PV) được thực thi trong đời sống.

Qua thông tin đại chúng, chúng tôi đã nắm bắt và chủ động trong việc giải quyết vấn đề. Chợ Đại Từ cũng là 1 điểm nóng đối với HTX chợ trên địa bàn TP Hà Nội. Chúng tôi mong muốn thông qua việc xử lý giải quyết vụ việc của chợ Đại Từ thì cũng là bài học kinh nghiệm để các tỉnh, địa phương nắm bắt và giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, nhất là ở các TP lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Trong thời gian tới, thông qua việc đề nghị của HTX, chúng tôi sẽ có sự phối hợp với Liên minh HTX Hà Nội để hỗ trợ, giải quyết vụ việc của HTX Đại Từ.

+ Xin cảm ơn ông!

 Thúy Nhài - Nguyễn Dung (Thực hiện)