Đại diện đoàn thanh tra UBND quận công bố kết luận thanh tra. Ảnh: PV

Sau 14 tháng kể từ ngày ký quyết định thanh tra, sáng 21/8/2014, ông Nguyễn Thế Toàn, Phó Chánh Thanh tra quận Hoàng Mai đã tổ chức công bố kết luận thanh tra về việc thực hiện pháp luật trong công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng, hoạt động sản xuất kinh doanh và chế độ quản lý tài chính của HTX Đại Từ.

Lỗi thuộc về Chủ tịch phường

Kết luận thanh tra chỉ rõ: Khu đất chợ Đại Từ có nguồn gốc thuộc địa giới hành chính xã Đại Kim, huyện Thanh Trì (nay là phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, Hà Nội).

Năm 2003, UBND huyện Thanh Trì đầu tư xây dựng chợ dân sinh với diện tích 2.001m2. Sau khi tiếp quản, UBND xã Đại Kim tạm giao cho HTX Đại Từ quản lý theo Quyết định 312 để sử dụng làm chợ.

Ngày 12/6/2013, UBND phường Đại Kim có Báo cáo số 69/BC-UBND thu hồi chợ Đại Từ, gửi UBND quận, Phòng Tài chính kế hoạch, Phòng Kinh tế báo cáo việc tự ý mở rộng chợ trên phần đất công do UBND phường quản lý, vi phạm Luật Đất đai.

Trong nhiệm kỳ 2009 - 2012, HTX không có chương trình đầu tư xây dựng mới, chủ yếu vẫn là sửa chữa và cải tạo các hạng mục đã xuống cấp có báo cáo UBND phường, có công trình phải được cấp phép theo quy định nhưng không có giấy phép nên đã bị UBND phường lập hồ sơ xử lý theo quy định.

Từ năm 2009 - 2012, HTX Đại Từ nộp phí về UBND phường Đại Kim theo Quyết định thu phí của UBND phường do Chủ tịch UBND phường ký giao chỉ tiêu, cụ thể: Năm 2009 giao 18 triệu đồng/quý; năm 2010 giao 12 triệu đồng/tháng; năm 2011 giao 17 triệu đồng/tháng; năm 2012 giao 20 triệu đồng/tháng với tổng số tiền là 660 triệu đồng. Sau khi nộp phí về UBND phường và trích lập các quỹ theo quy định; trích lập các quỹ khác do Đại hội Xã viên quyết định. HTX Đại Từ tiến hành chia lãi theo tỷ lệ góp vốn cho xã viên HTX.

Kết luận chỉ ra, HTX có nhiều vi phạm trong quản lý tài chính như: Không xây dựng qui chế chi tiêu nội bộ dẫn đến các nội dung chi phát sinh tại đơn vị không đúng qui định, sử dụng hóa đơn do đơn vị cung cấp không có chức năng thực hiện... Việc tự san lấp, xây dựng không phép của HTX để mở rộng chợ vi phạm Luật Đất đai, Luật Xây dựng.

Kết luận cũng chỉ ra nhiều sai phạm của lãnh đạo UBND phường Đại Kim. Cụ thể, Chủ tịch UBND phường Đại Kim không chủ động, kiên quyết xử lý kịp thời đối với vi phạm về quản lý đất đai, trật tự xây dựng, chưa thực hiện hết trách nhiệm của mình. Là cơ quan có trách nhiệm quản lý Nhà nước về đất đai, UBND phường không chủ động kịp thời, kiên quyết trong việc xử lý vi phạm về đất đai, trật tự xây dựng. Là đơn vị quản lý khu đất thuộc thửa đất số 247 tờ bản đồ số 04, hệ bản đồ 299 là đất công do UBND phường Đại Kim quản lý, để HTX tự ý san lấp mở rộng chợ Đại Từ, xây dựng không phép khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép nhưng không có biện pháp xử lý kịp thời. Như vậy, Chủ tịch UBND phường đã không thực hiện đúng khoản 2, Điều 143 Luật Đất đai 2003 qui định về trách nhiệm của Chủ tịch UBND các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai.

Năm 2003, UBND xã Đại Kim ra Quyết định số 312 về việc tạm giao chợ Đại Từ cho HTX Đại Từ quản lý và tổ chức kinh doanh, hàng tháng nộp lệ phí chợ cho UBND xã, nay là UBND phường. Từ năm 2009 - 2012, UBND phường Đại Kim ra quyết định về việc thu lệ phí chợ và giao chỉ tiêu chợ Đại Từ nộp về UBND phường. UBND phường Đại Kim không thực hiện đúng Quyết định số 84/2005/QĐ-UBND, nay là Quyết định số 4176/2010/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội và Quyết định số 142/2004/QĐ-UBND, nay là Quyết định số 12/2012/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội về việc ban hành qui định phát triển và quản lý các chợ trên địa bàn TP Hà Nội. Trách nhiệm quản lý thuộc về UBND phường Đại Kim từ năm 2005 đến nay.

Thanh tra cho phường hợp thức hóa hồ sơ?

Kết luận thanh tra nêu, theo quy hoạch, phần diện tích chợ này thuộc dự án khu hồ Linh Đàm do Cty Phát triển Nhà và Đô thị thuộc Bộ Xây dựng làm chủ đầu tư, ngày 7/6/2011 UBND TP Hà Nội có Văn bản số 4456/UBND-CT chấp nhận cho phép UBND quận Hoàng Mai được tiếp nhận quản lý khoảng 2.525m2 đất khu vực chợ Đại Từ.

Hiện, chợ Đại Từ có diện tích 5.200m2 trong một phần thửa đất số 247, tờ bản đồ số 4, hệ bản đồ 299, là đất công do UBND phường Đại Kim quản lý (gồm 2.225m2 theo Văn bản số 4456 và 2.675m2 do HTX tự mở rộng) căn cứ biên bản xác định nguồn gốc đất và quá trình sử dụng đất ngày 26/8/2013 của UBND phường và Phòng Tài nguyên và Môi trường quận, Báo cáo số 151/BC-UBND ngày 8/11/2013 của UBND phường Đại Kim.

Trở lại với Quyết định thanh tra số 3318 do ông Chu Mạnh Phúc, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai ký ngày 21/6/2013 về việc thanh tra tại HTX Đại Từ, chúng tôi nhận thấy, thời hạn thanh tra là 30 ngày. Tuy nhiên, Kết luận thanh tra số 10 ngày 15/8/2014 đã chấp nhận và căn cứ vào các văn bản, hồ sơ quản lý Nhà nước của UBND phường Đại Kim tận thời điểm tháng 4/2014. Trong khi làm ngơ nhiều văn bản, hồ sơ pháp lý về quá trình đóng góp, xây dựng chợ của đông đảo xã viên HTX Đại Từ.

Cụ thể, kết luận nêu: Ngày 10/4/2014, UBND phường Đại Kim có Báo cáo số 31/BC-UBND về việc sửa chữa cải tạo, mở rộng chợ khu vực Đại Từ là do HTX triển khai nhưng chưa được sự chấp thuận của UBND phường và UBND quận. UBND phường không báo cáo được thời điểm HTX triển khai mở rộng chợ và không cung cấp được hồ sơ xử lý của phường!

Phía sau cuộc thanh tra dài 14 tháng này có điều gì bất thường? Liệu sự chậm trễ này có “hậu thuẫn” gì cho việc thu hồi chợ Đại Từ quyết liệt của Chủ tịch UBND phường Đại Kim?

Kỳ II: Cưỡng chế sau khi quyết định thu chợ 4 ngày?

Nhóm PV