Một trang trại heo bị xử phạt do không có giấy phép về môi trường tại xã Ia Kênh, TP Pleiku. Ảnh: Nam Phong

Hơn 1 năm nay, khu vực lấy nước sinh hoạt của hàng chục hộ dân làng O Gia, xã Ia Pếch, huyện Ia Grai phải bỏ hoang, cỏ dại phủ đầy bởi khu vực này bốc mùi hôi thối phân heo từ các dự án chăn nuôi heo hòa vào, chảy xuống.

Ông Siu Xuân (SN 1961), là một người dân sống trong làng bức xúc: “Từ ngày trại heo xả thải, dân làng không có nước để dùng, phải bỏ, hôi thối vì phân heo”.

Tương tự, tại huyện Chư Prông người dân cũng “kêu trời” vì cảnh hôi thối từ các trang trại heo. Cụ thể, cư dân thôn Đoàn Kết, xã Ia Piơr bị bao vây bởi mùi hôi từ 3 trang trại chăn nuôi heo vừa đi vào hoạt động.

Trang trại heo ở xã Ia Kênh xả thải trực tiếp ra môi trường. Ảnh: Nam Phong

Trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra, anh H.V.N (SN 1980), trú thôn Đoàn Kết cho biết: "Bà con phải đóng chặt cửa, đeo khẩu trang khi đi lại và cả lúc ăn cơm. Khi trang trại chuẩn bị hoạt động, họ hứa mô hình chăn nuôi không có mùi, nhưng khi xây xong, mùi hôi thối xộc vào mũi. Người dân tới đây không biết sống kiểu gì”.

Tương tự, anh N.Đ.Đ.Q, trú thôn 4, xã Thăng Hưng cho hay: “Đêm cũng như ngày, người dân chịu đựng mùi hôi thối, rất ảnh hưởng sức khoẻ. Nhiều nhà phải đóng kín cửa để tránh mùi hôi, ruồi nhặng phát sinh vô kể”.

Trước thực trạng này, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo thành lập đoàn liên ngành gồm các sở: Kế hoạch - Đầu tư, Tài nguyên - Môi trường (TNMT), Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Khoa học - Công nghệ và Cục Thuế tỉnh kiểm tra các dự án trang trại chăn nuôi ở địa bàn và xử phạt hàng loạt trang trại chăn nuôi heo.

Qua kiểm tra, các vi phạm được chỉ ra như: Một số nhà đầu tư không trực tiếp sản xuất mà cho tổ chức kinh tế khác thuê lại trang trại. Bên cạnh đó, một số dự án đi vào hoạt động nhưng chưa được cấp phép môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường 2020.

Ngoài ra, các dự án khác đi vào hoạt động, đang triển khai xây dựng nhưng chưa lập và phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, không phù hợp với Luật Xây dựng. Nhiều dự án không tuân thủ quy định của Luật Đầu tư (chưa thực hiện ký quỹ với cơ quan đăng ký đầu tư). Một số dự án chăn nuôi tập trung trên cùng một địa bàn cấp xã, như xã Ia Lâu, xã Ia Piơr (huyện Chư Prông); xã Pờ Tó (huyện Ia Pa) sẽ phát sinh mùi hôi và lượng nước thải lớn.

Trước hàng loạt vi phạm của các trang trại heo trên, ông Dương Mah Tiệp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai đã ký các quyết định xử phạt hành chính Công ty TNHH MTV Ia Piơr Tân (thôn Yên Hưng, xã Ia Piơr, huyện Chư Prông); Công ty TNHH Chăn nuôi Nguyên Bảo (làng Phung, xã Ia Piơr, huyện Chư Prông); Công ty TNHH Chăn nuôi Thuận Duyên (đường Tôn Thất Thuyết, phường Thống Nhất, TP. Pleiku); Công ty TNHH Agrifarm Gia Lai, mỗi công ty 320 triệu đồng. Đồng thời, đình chỉ hoạt động của nguồn phát sinh chất thải (trang trại) 4,5 tháng vì không có giấy phép môi trường theo quy định. Các trang trại này đã có hành vi vi phạm hành chính do đã hoạt động chăn nuôi chính thức hàng ngàn con heo mà không có giấy phép môi trường.

Trong khi UBND tỉnh Gia Lai xử phạt hàng trăm triệu đồng các trang trại heo vi phạm thì mới đây, vào tháng 10/2023, nhiều hộ dân làm đơn gửi Phòng Cảnh sát kinh tế và Môi trường, Sở TNMT, UBND TP Pleiku phản ánh về trang trại heo do bà Trần Thị Ái Liên (SN 1987), trú trú tổ 3, phường Ia Kring, TP Pleiku gây ô nhiễm môi trường tại khu vực đồi 800 thuộc Làng Nhao, xã Ia Kênh.

Theo người dân, lượng nước thải và mùi hôi thối bị thải ra môi trường làm đảo lộn cuộc sống của nhiều gia đình. Người già, trẻ nhỏ hít phải mùi hôi thối bị chóng mặt, đau đầu, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt.

Cơ sở chăn nuôi heo này làm những hộ dân không thể trồng trọt. Một số hộ kinh doanh quán cà phê, homestay, farm ở đây cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng, vắng khách vì mùi hôi từ trang trại heo này phát tán ra.

Ngay sau đó, UBND TP Pleiku cùng các cơ quan liên quan đã tiến hành kiểm tra cơ sở chăn nuôi trên. Qua kiểm tra, phát hiện cơ chăn nuôi heo của bà Liên với số lượng 580 con nhưng không có giấy phép về môi trường.

Ngày 4/10, ông Võ Phúc Ánh, Phó Chủ tịch UBND TP Pleiku ký quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Trần Thị Ái Liên, chủ trại heo tại khu vực đồi 800 thuộc làng Nhao, xã Ia Kênh, với số tiền 32,5 triệu đồng. Đồng thời, đình chỉ cơ sở chăn nuôi heo của bà Liên 5 tháng (nguồn phát sinh chất thải mà không có giấy phép môi trường).