Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự cùng chư tăng hưởng ứng phong trào trồng 1 tỷ cây xanh. Ảnh: Nguyên Chính

Tại hội nghị toàn quốc phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu tháng 12/2015 tổ chức tại Huế, Hòa thượng Thích Thiện Nhơn, Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN đã tham dự và thay mặt Giáo hội trực tiếp ký kết Chương trình Phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu (giai đoạn 2015-2020) với lãnh đạo 39 tổ chức tôn giáo khác và lãnh đạo Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT).

Phong trào trồng cây được tổ chức tại tổ đình Phi Lai sẽ tiếp tục trồng cây rộng ra trên toàn xã Núi Voi, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Ảnh: Nguyên Chính

Từ đó đến nay, 63/63 ban trị sự GHPGVN các tỉnh, thành phố trong cả nước đã tham gia ký kết Chương trình Phối hợp bảo vệ môi trường với Ủy ban MTTQ Việt Nam, sở TN&MT và các tổ chức tôn giáo khác ở cấp tỉnh.

Các chư tôn đức đã tuyên truyền cho Phật tử nâng cao nhận thức và ý thức trách về bảo vệ môi trường, không sử dụng thuốc hóa học trong trồng trọt, không sử dụng chất cấm trong chăn nuôi, biết tôn trọng và bảo vệ sự đa dạng sinh học và sinh mệnh của muôn loài, nhằm giữ gìn sự cân bằng của hệ môi trường sinh thái. Nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường, phân loại rác thải ở từng hộ gia đình, cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng, không xả rác thải bừa bãi ra môi trường, không đốt vàng mã nơi thờ tự, hạn chế sử dụng túi ni lông, sử dụng các loại túi thân thiện với môi trường trong sinh hoạt hàng ngày.

Ông Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tham gia Tết trồng cây năm 2021 tại Khu Danh thắng Yên Tử. Ảnh: TV

Hoà thượng Thích Thanh Quyết, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Trung ương GHPGVN hưởng ứng Tết trồng cây tại Yên Tử năm 2021. Ảnh: T.V

Nhằm phát huy truyền thống văn hóa dân tộc trong các dịp lễ, Tết, Hội đồng Trị sự Trung ương GHPGVN đã có công văn đề nghị chư tôn đức tăng, ni nêu cao tinh thần Bồ Tát đạo, hướng dẫn đồng bào Phật tử và bà con loại bỏ mê tín dị đoan, đốt vàng mã tại các cơ sở thờ tự Phật giáo, cũng như các hình thức khác trái với thuần phong mỹ tục, văn hóa dân tộc và văn hóa Phật giáo Việt Nam.

Mới đây, GHPGVN đã có công văn đề nghị ban trị sự các tỉnh, thành phố tổ chức tuyên truyền cho tăng ni, Phật tử và nhân dân tại địa phương hưởng ứng tích cực Lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ và phong trào của Bộ TN&MT về “chống rác thải nhựa”, loại bỏ ô nhiễm do rác thải nhựa gây ra, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe con người.

Đồng thời, GHPGVN kêu gọi thay đổi thói quen sử dụng túi nilông bằng túi giấy, túi vải sử dụng nhiều lần hoặc túi ni lông tự phân hủy; thay thế các sản phẩm nhựa khó phân hủy, sử dụng một lần như: Ống hút, chai nước suối, hộp cơm, bát, đĩa, cốc, thìa… bằng việc sử dụng cốc thủy tinh, cốc sứ, hoặc bình thủy tinh khi hội họp, tiếp khách.

Đặc biệt, GHPGVN đề nghị ban trị sự các tỉnh, thành phố không sử dụng chất liệu nhựa trong các lễ hội “hoa đăng”, tránh gây ô nhiễm, hủy hoại môi trường nước.

Tăng, ni sinh Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội lao động cuối tuần để môi trường xanh - sạch - đẹp. Ảnh: TV

Tại các cơ sở tự viện, tăng, ni trụ trì tích cực lao động sản xuất trên cơ sở đất đai vốn có của chùa nhằm tự cung cấp cho cuộc sống tu hành của bản thân. Trùng tu xây dựng chùa chiền khang trang để ổn định cơ sở vật chất, làm nơi quy hướng cho tín đồ Phật tử. Thành lập các đạo tràng hướng dẫn nhân dân, Phật tử tu tập, trao truyền bgũ giới, bát quan trai giới tại gia nhằm giữ gìn hạnh phúc gia đình, bảo vệ nền tảng đạo đức xã hội.

Đồng thời, tổ chức các khóa tu định kỳ cho tầng lớp thanh - thiếu niên con em các gia đình Phật tử, nhằm giáo dục cho giới trẻ biết tôn trọng giữ gìn đạo đức truyền thống, thực hành nếp sống lành mạnh. Giảng dạy kỹ năng sống, ý thức bảo vệ môi trường để mọi người biết yêu thương, san sẻ trách nhiệm với cộng đồng xã hội.

Trong những năm qua, tăng, ni, Phật tử luôn tích cực hưởng ứng các phong trào bảo vệ an ninh trật tự, bài trừ các tệ nạn xã hội, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới - việc tang tại các cộng đồng dân cư do Ủy ban MTTQ các cấp phát động. Tổ chức các hoạt động nhân đạo như xây dựng nhà tình nghĩa, mở các phòng khám chữa bệnh miễn phí, lớp học tình thương, ủng hộ quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ vì người nghèo, cứu trợ đồng bào các vùng bị lũ lụt, hạn hán, giúp đỡ người già cô đơn, trẻ em không nơi nương tựa... nhằm thiết thực thể hiện tinh thần từ bi cứu khổ của đạo Phật, góp phần mang lại sự an lạc cho xã hội.

Trải qua hơn 2.000 năm lịch sử, GHPGVN luôn gắn bó đồng hành cùng dân tộc. GHPGVN hiện nay có khoảng 55.000 tăng, ni, quản lý khoảng 18.000 cơ sở tự viện, tịnh thất, niệm Phật đường trên toàn quốc. Đây là lực lượng, là nguồn lực đáng kể trong việc thực hiện công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.