(Thanh tra) - Việc cử cán bộ cấp cục, vụ trực tiếp xuống làm việc tại 34 tỉnh, thành hỗ trợ chính quyền địa phương thể hiện tinh thần “bộ quản lý ngành không ngồi phòng lạnh”. Hành động này còn góp phần nâng cao năng lực điều phối ngành dọc trong nội bộ các bộ, ngành.
Để bảo đảm tính thống nhất trong chỉ đạo, điều hành, đồng thời nâng cao hiệu quả thực thi nhiệm vụ tại địa phương, một số Bộ, ngành đã sớm ban hành quyết định cử 34 lãnh đạo cấp cục, vụ trực tiếp đi công tác tại các địa phương nhằm hỗ trợ triển khai mô hình chính quyền hai cấp trong các lĩnh vực. Song song đó, cấp tỉnh cũng hỗ trợ, tăng cường nhân sự cho các xã.
Bộ Nội vụ, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Dân tộc và Tôn giáo vừa qua cũng đã có các chủ trương cử 34 cán bộ, công chức về các địa phương, tỉnh thành để hỗ trợ trong lĩnh vực của ngành mình.
Việc cử lãnh đạo trực tiếp đến các địa phương, Bộ Công Thương xóa bỏ khoảng cách hành chính, thúc đẩy đồng sáng tạo chính sách thay vì quản lý từ “phòng lạnh”. Đáng chú ý, theo ước tính của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), nếu các điểm nghẽn về logistics, năng lượng và công nghiệp chế biến tại địa phương được tháo gỡ kịp thời, tốc độ tăng trưởng ngành công nghiệp có thể tăng thêm 0,8-1% mỗi năm, tương đương đóng góp thêm 0,2-0,3 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP quốc gia.
Việc Bộ Công Thương cử cán bộ về địa phương được đánh giá là mô hình phối hợp “bộ - địa phương” theo hướng đồng sáng tạo chính sách (co-creation) thay vì mệnh lệnh hành chính một chiều. Và nó cần được nhân rộng.
Là 1 trong 34 cán bộ được Bộ Công thương cử về tỉnh Lai Châu để hỗ trợ địa phương triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) chia sẻ, cá nhân ông cùng 33 đồng nghiệp khác cảm thấy vô cùng vinh dự.
Ông Ninh cho rằng, đây là trách nhiệm lớn lao, đòi hỏi từng người phải nỗ lực hết mình, lắng nghe và hỗ trợ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, nhất là trong lĩnh vực công thương - với phương châm “sát dân - sát việc - hiệu quả”.
Hay như Bộ Dân tộc và Tôn giáo cũng sẽ thành lập, cử đoàn công tác gồm 34 cán bộ, công chức về tăng cường cho các địa phương để hỗ trợ, bảo đảm vận hành chính quyền 2 cấp trơn tru, theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung xác định rõ, Bộ Dân tộc và Tôn giáo sẽ thành lập và cử đoàn công tác gồm 34 cán bộ, công chức, trực tiếp tăng cường hỗ trợ các địa phương. Nhiệm vụ của đoàn là phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, hướng dẫn nghiệp vụ và bảo đảm sự vận hành hiệu quả, thông suốt của bộ máy chính quyền 2 cấp, đúng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Bộ trưởng yêu cầu các vụ chức năng tập trung cao độ trong công tác chuẩn bị, từ công tác tập huấn chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn đến trang bị kỹ năng xử lý tình huống cho đoàn công tác; khẩn trương biên soạn một "cẩm nang" hướng dẫn toàn diện, tổng hợp các tình huống cụ thể thường gặp cùng với phương án xử lý hiệu quả liên quan đến tổ chức bộ máy, công tác pháp chế, và nghiệp vụ dân tộc, tôn giáo tại cấp cơ sở.
"Văn phòng Bộ cần khẩn trương tổng hợp toàn bộ các vấn đề khó khăn khi triển khai mô hình chính quyền 2 cấp theo báo cáo của 34 tỉnh, thành phố để tham mưu xử lý kịp thời. Vụ Kế hoạch tài chính nghiên cứu đề xuất cơ chế chính sách cho cán bộ biệt phái", Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung chỉ đạo.
Sau hơn 1 tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền 2 cấp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phân cấp 129 nhiệm vụ cho các địa phương cấp tỉnh, cấp xã bao gồm nhiều thủ tục hành chính kèm theo. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, không tránh khỏi phát sinh khó khăn, vướng mắc.
Liên quan vấn đề này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có Quyết định 2971/QĐ-BNNMT 2025, thành lập 10 đoàn công tác để nắm bắt tình hình, hướng dẫn, giải đáp các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, trong giai đoạn đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Các đoàn sẽ khảo sát thực tế, làm việc tại các địa phương trong tháng 8/2025. Chỉ đạo chung với các đơn vị, Thứ trưởng Hoàng Trung yêu cầu chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung địa phương thắc mắc và lường trước vướng mắc có thể phát sinh thêm.
“Trong thời gian tới, chắc chắn sẽ phát sinh thêm các vấn đề, do đó chúng ta cần thường xuyên trao đổi, tìm phương án hỗ trợ địa phương nhằm đảm bảo hoạt động thông suốt”, Thứ trưởng Bộ NN&MT Hoàng Trung nhấn mạnh. Bên cạnh việc tổ chức các đoàn công tác trực tiếp, Bộ NN&MT đã, đang và sẽ tổ chức các lớp tập huấn cho địa phương theo từng lĩnh vực để vận hành chính quyền 2 cấp hiệu quả, thông suốt.
Theo các chuyên gia, về lâu dài, sự phân quyền theo hướng tăng tiếp xúc, tăng đối thoại giữa bộ, ngành và địa phương sẽ góp phần thay đổi căn bản mối quan hệ: Từ “chỉ đạo” sang “phối hợp, hỗ trợ”.
Việc cử cán bộ về địa phương thể hiện sự thay đổi căn bản trong tư duy quản lý nhà nước, từ tư duy “bộ chủ quản, địa phương thực thi” sang tư duy “đồng hành, hỗ trợ, tăng cường năng lực địa phương”. Điều này phù hợp với tinh thần cải cách hành chính giai đoạn 2021-2030 theo Nghị quyết số 76/NQ-CP, hướng tới một nền hành chính phục vụ, liêm chính, hiện đại và kiến tạo phát triển.
