(Thanh tra) - Tổ giúp việc của Ban chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban chỉ đạo) xác định, cơ sở dữ liệu (CSDL) hộ tịch là “xương sống”, “khâu đột phá” để giải quyết các vấn đề cốt lõi liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của công dân trong việc thực hiện thủ tục hành chính và các dịch vụ công.
Ngày 22/7, hội nghị giữa Bộ Tư pháp và Nhóm công tác số 3 - Ban chỉ đạo về triển khai các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành đã diễn ra tại trụ sở Bộ Tư pháp.
Tham dự Hội nghị, về phía Nhóm công tác số 3 có Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, Tổ phó Tổ giúp việc Ban chỉ đạo, Nhóm trưởng; Thiếu tướng Vũ Văn Tấn, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội; Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, Ban Chuyên đề giúp việc Bộ trưởng Bộ Công an cùng đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Công an.
Về phía Bộ Tư pháp có Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh và các Thứ trưởng: Nguyễn Thanh Tịnh, Nguyễn Thanh Ngọc và đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ.
Khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh tầm quan trọng của các CSDL trong hệ thống chuyển đổi số quốc gia. Ông cho biết, trong tổng số 11 CSDL quốc gia và chuyên ngành trọng yếu, cùng với 116 CSDL chuyên ngành và các CSDL khác cần rà soát, Bộ Tư pháp sở hữu rất nhiều CSDL quan trọng. Đặc biệt, Thượng tướng Nguyễn Văn Long khẳng định CSDL hộ tịch được coi là một trong những CSDL quốc gia “xương sống”.
Ông Long cho biết, Tổ giúp việc Ban chỉ đạo đã xác định CSDL hộ tịch là “khâu đột phá” để giải quyết các vấn đề cốt lõi liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân trong việc thực hiện thủ tục hành chính và các dịch vụ công. Với nhận thức sâu sắc này, Tổ giúp việc đã báo cáo Ban chỉ đạo Trung ương và Chính phủ để chọn Bộ Tư pháp làm nơi đầu tiên Tổ giúp việc đến làm việc. Mục tiêu là cùng với Bộ Tư pháp rà soát và đánh giá tổng thể tất cả các CSDL của Bộ theo bốn nhóm cụ thể.
Bốn nhóm CSDL được xác định, gồm: Nhóm các CSDL đã được xây dựng và đang vận hành; nhóm đang xây dựng; nhóm đã xây dựng nhưng chưa thể vận hành được; nhóm phải xây dựng trong thời gian tới. Dựa trên kết quả rà soát này, một kế hoạch chi tiết sẽ được xây dựng cho Bộ Tư pháp, với sự hỗ trợ và đồng hành của các doanh nghiệp công nghệ, nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số một cách hiệu quả.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh trân trọng cảm ơn Thượng tướng Nguyễn Văn Long và Bộ Công an đã quan tâm, hỗ trợ tích cực để Bộ Tư pháp hoàn thiện CSDL và các nội dung liên quan đến triển khai nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo.
Trong năm 2025, Bộ Tư pháp phải hoàn thành xây dựng 6 CSDL gồm: CSDL hộ tịch; CSDL trợ giúp pháp lý; CSDL thi hành án dân sự; CSDL quốc gia về xử lý vi phạm hành chính; CSDL về biện pháp bảo đảm và CSDL công chứng.
Đối với 6 CSDL này, Bộ Tư pháp đã tiến hành rà soát và phân loại theo 4 nhóm. Cụ thể, có 2 CSDL đã được xây dựng và đang sử dụng hiệu quả là CSDL hộ tịch điện tử và CSDL về biện pháp bảo đảm. Hiện tại, có 4 CSDL đang trong quá trình xây dựng, bao gồm CSDL trợ giúp pháp lý, CSDL thi hành án dân sự, CSDL quốc gia về xử lý vi phạm hành chính và CSDL công chứng.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cũng khẳng định Bộ Tư pháp là một trong những Bộ đi đầu trong chuyển đổi số, điển hình là CSDL hộ tịch và nhiều CSDL chuyên ngành khác của Bộ đã được triển khai từ rất sớm. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thừa nhận Bộ Tư pháp vẫn chưa “về đích sớm” và còn nhiều vấn đề cần rà soát lại.
Song Bộ Tư pháp quyết tâm thực hiện chuyển đổi số vì những lợi ích to lớn mà quá trình này mang lại, điều đã được thể hiện rất rõ qua quá trình thực hiện của Bộ Công an, nổi bật là CSDL quốc gia về dân cư và ứng dụng VNeID. CSDL quốc gia về dân cư và VNeID đã phát huy hiệu quả mạnh mẽ trong việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và lấy ý kiến Nhân dân về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp.
Đáng chú ý, tính đến hết ngày 20/7/2025, Bộ Tư pháp đã hoàn thành việc chuyển đổi 401 triệu dữ liệu sang Hệ thống thông tin Đăng ký, quản lý hộ tịch dùng chung. Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan thường trực và các doanh nghiệp để khảo sát hiện trạng các CSDL, nghiên cứu và xây dựng kế hoạch triển khai các CSDL còn lại, cũng như xây dựng Chiến lược dữ liệu tổng thể cho Bộ, ngành Tư pháp.
Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công An Nguyễn Văn Long nhấn mạnh yêu cầu cần tuyệt đối tuân thủ nghiêm ngặt là mỗi CSDL phải đảm bảo được khung kiến trúc chung, từ đó sẽ hình thành nền tảng dùng chung.
Đồng thời, ông đề nghị Bộ Tư pháp rà soát tổng thể toàn bộ các CSDL theo 4 nhóm đã được xác định. Trên cơ sở đó, cần xác định những dữ liệu sẽ phải hình thành trong tương lai, không dừng lại ở những dữ liệu đang rà soát.
Một yếu tố quan trọng khác được Thứ trưởng Bộ Công an lưu ý là khi xây dựng các CSDL liên quan đến con người, phải triệt để sử dụng kết quả từ CSDL quốc gia về dân cư để đảm bảo đồng bộ, thống nhất về mặt dữ liệu và tránh lãng phí.
Ngoài ra, đề nghị Bộ Tư pháp tiếp tục chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch cho từng CSDL; huy động nguồn nhân lực để có thể sớm triển khai, để có thể sớm triển khai, hình thành được nền tảng cho từng CSDL…
