Thứ nhất, Nghị định 51 đã trao quyền tự chủ cho cơ sở kinh doanh trong việc sử dụng hoá đơn bằng việc quy định cơ sở kinh doanh được hình thành dưới hình thức là doanh nghiệp (DN) sẽ sử dụng hoá đơn tự tin hoặc tự đặt in hoá đơn. Cải cách này phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế thị trường và phù hợp với các Luật mới ban hành như Luật Giao dịch điện tử, Luật Quản lý thuế và phù hợp với xu hướng chung của các nước trên thế giới.

Thứ hai, Nghị định 51 quy định những điểm mới, cụ thể: Quy định các loại hoá đơn gồm hoá đơn xuất khẩu, hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng; các hình thức hoá đơn gồm hoá đơn tự in, hoá đơn đặt in, hoá đơn điện tử, trong đó lần đầu tiên có quy phạm pháp luật thuế về hoá đơn điện tử; quy định hoá đơn của DN do DN tự thiết kế, tự tạo mẫu và chỉ cần bảo đảm phản ánh một số nội dung cơ bản (tiêu thức bắt buộc) của hoá đơn. Đối với một số loại hình kinh doanh đặc thù, để tạo thuận lợi cho DN có quy định các loại hoá đơn không cần dấu, chữ ký của người bán, người mua; DN không phải đăng ký với cơ quan thuế trước khi đặt in hoá đơn. Trước khi sử dụng hoá đơn chỉ cần lập thông báo phát hành gửi cơ quan thuế. Như vậy, DN có thể chủ động in số lượng lớn hoá đơn để sử dụng nhiều năm mà không cần đăng ký, chỉ cần thông báo phát hành một số lượng nhất định khi sử dụng; quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh uỷ nhiệm bán hàng hoá, dịch vụ cho tổ chức, cá nhân khác, uỷ nhiệm lập hoá đơn cho tổ chức, cá nhân nhận uỷ nhiệm khi bán hàng hoá, dịch vụ; DN gửi báo cáo sử dụng hoá đơn cho cơ quan Thuế theo quý (trước đây theo Nghị định 89 là báo cáo hàng tháng, giảm tần suất báo cáo một năm xuống 1/3 số lần báo cáo).

Thứ ba, Nghị định 51 quy định chi tiết các hành vi vi phạm với mức phạt nghiêm minh, quy định các hình thức xử phạt phù hợp với các Luật và Pháp lệnh hiện hành, bảo đảm rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, tạo điều kiện giảm bớt các vướng mắc, tranh chấp trong khâu thực thi.

Sau khi Nghị định 51 được ban hành, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã tích cực triển khai Nghị định này với việc ban hành Thông tư 153/2010/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định 51. Tiếp theo đó, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư 191/2010/TT-BTC hướng dẫn về tạo, phát hành, quản lý và sử dụng hoá đơn đối với các DN kinh doanh vận tải. Đến nay, đã hoàn thành và trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn khởi tạo, phát hành, quản lý và sử dụng hoá đơn điện tử.

Trong quá trình chuẩn bị thực hiện Nghị định 51, DN đã gặp một số khó khăn, vướng mắc nhưng đều được Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế tháo gỡ. Cụ thể: Tăng số lượng hóa đơn bán cho DN đến hết 31/12/2010 bảo đảm đáp ứng nhu cầu sử dụng của DN đến hết 31/3/2011; Tổng cục Thuế có công điện chỉ đạo các cục, chi cục thuế bố trí tăng cường lực lượng cán bộ, tiếp nhận kịp thời nhu cầu mua hoá đơn của DN đến hết 31/12/2010 (kể cả ngày thứ bảy, chủ nhật). Trường hợp đến hết ngày 31/12/2010 đã bán và đã thu tiền nhưng chưa kịp bàn giao hoá đơn, cơ quan thuế có trách nhiệm bố trí tăng cường lực lượng cán bộ để kịp thời bàn giao hoá đơn cho DN sau ngày 31/12/2010. Đối với DN có số lượng mua hoá đơn lớn, cơ quan thuế giao trước một phần số lượng hoá đơn để đáp ứng kịp thời nhu cầu sử dụng của DN; đối với một số nơi trong quá trình bán hoá đơn cho DN còn chưa thực hiện đúng chỉ đạo của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế, qua phản ánh của các cơ quan thông tin, báo chí, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cục thuế chấn chỉnh kịp thời…

Tại buổi họp báo, thay mặt lãnh đạo Tổng cục Thuế, bà Vũ Thị Mai cảm ơn và mong muốn trong thời gian tới, lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên các cơ quan thông tấn báo chí sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với ngành Thuế để tuyên truyền chính sách thuế nói chung và Nghị định 51 quy định về hoá đơn bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ nói riêng nhằm thực hiện chủ trương cải cách của Đảng, Nhà nước, thực hiện Đề án 30 của Chính phủ về cải cách thủ tục hành chính, cải cách quản lý và sử dụng hoá đơn nói riêng.

Ban Mai