Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2012, tổng số khách hàng mua điện trực tiếp của Cty Điện lực Thanh Hóa đang quản lý là 469.776, trong đó khách hàng mua điện ngoài mục đích sinh hoạt là 28.798 và khách mua điện sinh hoạt là 440.978. Điện thương phẩm toàn tỉnh đạt 1.096,853 triệu kWh, tăng trưởng 9,75% và tổn thất điện năng là 11,97%. Doanh thu bán điện (chưa thuế) của Cty đạt 879,534 tỷ đồng và nộp thuế cho ngành và ngân sách địa phương 62,518 tỷ đồng.

Đối với việc đầu tư cải tạo và phát triển mới lưới điện, Cty Điện lực Thanh Hóa đã và đang thực hiện được 181 dự án với tổng mức đầu tư 1.287,49 tỷ đồng. Công tác sửa chữa thường xuyên lưới điện Cty thực hiện được 106 hạng mục với tổng giá trị 3,463 tỷ đồng và sửa chữa lớn lưới điện đã và đang triển khai thực hiện 44/63 hạng mục với tổng giá trị gần 7,85 tỷ đồng.

Riêng, công tác quản lý điện nông thôn và bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành Điện tiếp nhận quản lý, bán lẻ điện đến tận hộ dân, Cty Điện lực Thanh Hóa đã đạt mục tiêu đưa điện lưới quốc gia đến 27/27 huyện, thị xã, thành phố, đạt 100%. Trong đó, 51/51 phường, thị trấn có điện đạt 100%; 584/585 xã có điện đạt 99,82% và 880.307/891.739 hộ có điện trong đó số hộ nông dân nông thôn có điện là 769.521/780.953.

Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh Thanh Hóa có 636 phường, xã, thị trấn (51 phường, thị trấn và 585 xã) thì hiện tại còn 1 xã là Mường Lý của huyện Mường Lát và 53 thôn bản với 11.432 hộ dân chưa có điện lưới quốc gia. Cty Điện lực Thanh Hóa đã lập phương án trình Tổng Cty Điện lực miền Bắc xem xét đầu tư đưa điện về Mường Lý với tổng mức đầu tư hơn 13 tỷ đồng (thực hiện năm 2014) và lập đề án đưa điện về 53 thôn bản chưa có điện với tổng mức đầu tư 507,785 tỷ đồng (thực hiện giai đoạn 2011 - 2020).

Để thực hiện được mục tiêu này, Cty Điện lực Thanh Hóa phải cần đến số vốn rất lớn. Trong khi đó, phần lớn cơ sở hạ tầng ngành Điện nông thôn khi bàn giao cho Cty thì không bảo đảm kỹ thuật, không đồng bộ, manh mún, chắp vá. Trên địa bàn Thanh Hóa mới có 99 xã được đầu tư cải tạo lưới điện hạ áp nông thôn bằng nguồn vốn vay của Ngân hàng Thế giới (RE II). Số xã còn lại, Cty mới tiếp nhận bán lẻ đến hộ dân của 325 xã. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành khai thác hầu như không được đầu tư sửa chữa cải tạo nên đã bị xuống cấp nhiều và quá cũ nát, hành lang lưới điện vi phạm nhiều, dẫn đến chất lượng điện kém. Nhiều vùng nông thôn, cột điện được làm bằng tre, luồng; dây dẫn thì đủ chủng loại nhôm, hợp kim... Đó là chưa kể đến tình trạng mất cắp các thiết bị điện, thất thoát điện năng do bị ăn cắp.

Ông Nguyễn Văn Thao, Phó Giám đốc Kỹ thuật Cty Điện lực Thanh Hóa cho biết, để đầu tư cải tạo lưới điện hạ áp nông thôn cho một xã phải mất khoảng 5 - 7 tỷ đồng. Nếu tính toán sơ bộ, Cty Điện lực Thanh Hóa phải mất khoảng từ 2,5 - 3,5 nghìn tỷ đồng để thực hiện chương trình này. Trong khi nguồn thu từ việc sản xuất kinh doanh của Cty gần 3 năm trở lại đây dù có lãi vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu.

Mặt khác, địa bàn tỉnh Thanh Hóa rất lớn, có địa hình phức tạp, có vùng sâu vùng xa, biên giới và hải đảo, đặc biệt là vùng cao dân cư thưa thớt nên việc sản xuất kinh doanh của Cty chịu tác động và ảnh hưởng không nhỏ. Bên cạnh đó, đời sống của một bộ phận lớn nhân dân nông thôn còn thấp, nhu cầu tiêu dùng điện hạn chế nên việc sản xuất kinh doanh của Cty sẽ gặp không ít khó khăn...

Trước thực trạng trên, thiết nghĩ các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa và Tổng Cty Điện lực miền Bắc cần quan tâm đầu tư hơn nữa về nguồn vốn để hỗ trợ đầu tư cho Cty Điện lực Thanh Hóa thực hiện tốt chương trình cải tạo lưới điện hạ áp nông thôn, thực hiện thắng lợi Chương trình Mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 - 2020 mà Chính phủ đã ban hành.

Huy Tưởng