Trụ sở HĐND và UBND huyện Mộc Châu. Ảnh: TK

Ngày 19/4/2023, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành quyết định thụ lý tổ cáo tiếp đối với ông Hà Quang Thành, Trưởng phòng TNMT huyện Mộc Châu với 2 nội dung: (1) Vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính; (2) Cố ý làm trái quy định của Luật Tố cáo về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 46 Luật Tố cáo năm 2018.

Hậu quả từ việc chuyển nhượng đất đai không đúng quy định

Qua xác minh sự việc cho thấy, nguồn gốc thửa đất số 37, tờ bản đồ số 46/SĐ, diện tích 176 m2 có mục đích sử dụng là đất ở nông thôn tại tiểu khu 19/5, xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu (sau đây gọi là thửa đất số 37) được ông Vi Văn Pán cho con gái là bà Vì Thị Dom và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) đất mang tên ông Hà Văn Tiện theo Quyết định số 271/QĐ-UBND ngày 10/7/1999 của Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu. (Ông Hà Văn Tiện là chồng bà Vì Thị Dom).

Năm 2003, ông Vi Văn Pán chuyển nhượng đất cho ông Hà Văn An thông qua giấy viết tay. Hợp đồng chuyển nhượng mua bán đất ngày 30/11/2003 giữa ông Vì Văn Pán và ông Hà Văn An có ghi: “Ông Vì Văn Pán có thửa đất cạnh đường cái, giáp danh với thửa đất của ông Hà Văn Thức, nay chuyển nhượng lại cho ông Hà Văn An (quan hệ là em rể) số diện tích nằm trong bìa đỏ của ông Hà Văn Tiện (con rể) kể từ ngày 30/11/2003", có chữ ký của ông Vì Văn Pán, ông Hà Văn An và chữ ký xác nhận của ông Hà Yệu, Tiểu khu Trưởng Tiểu khu 19/5.

Cũng qua xác minh cho thấy, thời điểm thực hiện hợp đồng chuyển nhượng mua bán đất giữa ông Vì Văn Pán và ông Hà Văn An thì GCNQSD đất Thửa đất số 37 đang được hộ ông Hà Văn Tiện bà Vì Thị Dom thế chấp tại ngân hàng.

Theo UBND xã Chiềng Sơn và huyện Mộc Châu, ông Hà Văn An thực hiện cải tạo đất thành mặt bằng từ năm 2004 đến năm 2016, đến đầu năm 2017 dựng ngôi nhà gỗ khoảng 30m2 trên thửa đất số 37 để ở và đến năm 2018 làm quán bán hàng bằng tường xây, mái tôn và sân cỏ lợp mái tôn diện tích khoảng 41m2; trong quá trình ông Hà Văn An quản lý, sử dụng Thửa đất 37 từ 2003 đến đầu năm 2022 không xảy ra tranh chấp.

Xác minh với ông Hà Văn Khởi, Tiểu khu trưởng Tiểu khu 19/5, xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu cho thấy, khoảng cuối năm 2021, sau khi hộ gia đình ông Hà Văn Tiện bà Vì Thị Dom được ngân hàng xóa nợ, trả lại GCNQSD đất, ông Tiện bà Dom có đến nói chuyện với ông Hà Văn An để đòi đất, nhưng ông Hà Văn An không đồng ý trả lại đất. Tháng 4/2022, hộ gia đình ông Hà Văn Tiện bà Vì Thị Dom có đơn đề nghị giải quyết việc đòi lại lại đất của gia đình ông Hà Văn An, Tiểu khu 19/5 đã tổ chức hòa giải giữa 2 gia đình, nhưng kết quả không thành.

Kết luận tố cáo thiếu chính xác

Ngày 24/5/2022, UBND xã Chiềng Sơn nhận được đơn tố việc ông Hà Văn An lấn chiếm đất đai của hộ gia đình ông Hà Văn Tiện.

Ngày 27/8/2022, Chủ tịch UBND xã Chiềng Sơn ban hành Kết luận nội dung tố cáo số 01/KL-UBND kết luận việc chuyển nhượng đất giữa ông Vì Văn Pán và ông Hà Văn An là trái với quy định của pháp luật. Ông Hà Văn An dựng nhà, sử dụng đất đối với thửa đất đã được cấp GCNQSD đất cho ông Hà Văn Tiện mà không được sự cho phép của ông Hà Văn Tiện là hành vi chiếm đất. Như vậy, nội dung tố cáo là đúng.

Ngày 08/9/2022, UBND xã Chiềng Sơn lập biên bản vi phạm hành chính đối với ông Hà Văn An. Ngày 9/9/2022, UBND xã Chiềng Sơn có Tờ trình số 35/TTr-UBND về việc đề nghị Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Hà Văn An.

Sau khi nhận được Tờ trình số 35/TTr-UBND, ngày 14/9/2022, Phòng TNMT huyện Mộc Châu đã lập Biên bản số 01/BB-XM xác minh một số tình tiết liên quan đến vụ việc.

Ngày 16/9/2022, Phòng TNMT có Báo cáo số 390/BC-TNMT gửi Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND huyện báo cáo sự việc.

Ngày 16/9/2022, Phòng TNMT huyện Mộc Châu ban hành Công văn số 388/PTNMT gửi UBND xã Chiềng Sơn đề nghị UBND xã xác định xem đó là hành vi chiếm đất hay là vụ việc tranh chấp đất đai giữa ông Hà Văn Tiện và ông Hà Văn An, đồng thời chuyển trả Tờ trình số 35/TTr-UBND của UBND xã Chiềng Sơn.

Ngày 9/12/2022, UBND huyện Mộc Châu nhận được đơn tố cáo đối với ông Hà Quang Thành, Trưởng phòng TN&MT. Ngày 17/3/2023, Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu ban hành Kết luận số 72/KL-UBND kết luận nội dung tố cáo. Trong đó:

Nội dung tố cáo thứ hai: Vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu kết luận nội dung tố cáo là tố cáo sai. Do ông Hà Văn An sử dụng Thửa đất số 37 xuất phát từ việc nhận chuyển nhượng đất của ông Vì Văn Pán; sau khi nhận chuyển nhượng ông Hà Văn An đã cải tạo và sử dụng ổn định từ năm 2003. Do đó, không có căn cứ để ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Hà Văn An.

Nội dung tố cáo thứ ba: Cố ý làm trái quy định của Luật Tố cáo về nghĩa vụ của người bị tố cáo, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 43 Luật Tố cáo.

Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu kết luận nội dung tố cáo là tố cáo sai. Vì sau khi nhận được Tờ trình số 35/TTr-UBND, phòng TNMT đã phối hợp với UBND xã Chiềng Sơn tiến hành xác minh tình tiết vụ việc (ngày 14/9/2022). Do đó, không có căn cứ chứng minh Trưởng phòng TNMT cố ý không phối hợp với UBND xã Chiềng Sơn để xử lý hành vi vi phạm pháp luật bị tố cáo theo quy định của pháp luật và cố ý làm trái quy định của Luật Tố cáo về nghĩa vụ của người bị tố cáo.

Yêu cầu nghiêm túc kiểm điểm

Không đồng ý với kết luận của Chủ tịch UBDN huyện Mộc Châu, công dân tố cáo tiếp lên Chủ tịch UBND tỉnh.

Xác minh tại UBND xã Chiềng Sơn, và Phòng TNMT cho thấy, UBND xã Chiềng Sơn nhận được Công văn số 388/PTNMT ngày 16/9/2022 của Phòng TNMT trên hệ thống quản lý văn bản VNPT iOffice vào ngày 02/12/2022.

Sau khi UBND xã Chiềng Sơn nhận được Văn bản số 388/PTNMT, do đã quá thời hạn xử phạt vi phạm hành chính nên đã không tiến hành xác minh bổ sung theo nội dung của Văn bản số 338/PTNMT.

Xác minh ông Hà Văn An cho rằng, bà Vì Thị Dom có biết và đồng ý việc bố mình là ông Vi Văn Pán chuyển nhượng đất cho ông Hà Văn An nhưng GCNQD đất đang lưu tại ngân hàng nên không có để đưa cho ông An.

Căn cứ nội dung tố cáo, giải trình của người bị tố cáo, kết quả xác minh nội dung tố cáo, các tài liệu, chứng cứ có liên quan và đối chiếu với các quy định của pháp luật, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La kết luận.

Về nội dung tố cáo thứ nhất.

Kết luận số 72/KL-UBND ngày 17/3/2023 của Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu xác định việc ông Hà Văn An sử dụng thửa đất số 37 xuất phát từ việc nhận chuyển nhượng đất từ ông Vì Văn Pán ngày 30/11/2003 (là vụ việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa gia đình ông Hà Văn Tiện và ông Hà Văn An) là đúng quy định.

Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu xác định Công văn số 388/PTNMT ngày 16/9/2022 của Phòng TN&MT ký và ban hành ngày 2/12/2022 trên hệ thống văn bản VNPT ioffice gửi UBND xã Chiềng Sơn, nhưng không vi phạm vào thời hạn xử phạt vi phạm hành chính là chưa đúng quy định.

UBND xã Chiềng Sơn sau khi nhận được Công văn số 388/TNMT vào ngày 2/12/2022, nhưng đến thời điểm tháng 5/2023 vẫn chưa tiến hành kiểm tra, xác minh làm rõ các nội dung để báo cáo UBND huyện Mộc Châu chỉ đạo giải quyết vụ việc theo đúng nội dung, tính chất của vụ việc.

Như vậy, nội dung tố cáo thứ nhất đối với ông Hà Quang Thành vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 66 Luật Xử lý vi phạm hành chính là tố cáo đúng một phần.

Về nội dung tố cáo thứ hai: Sau khi nhận được Tờ trình số 35/TTr-UBND ngày 09/9/2022 của UBND xã Chiềng Sơn về đề nghị xử phạt hành chính đối với ông Hà Văn An, ngày 14/9/2022, Phòng TN&MT đã tiến hành xác minh tình tiết vụ việc và có báo cáo gửi UBND huyện Mộc Châu.

Như vậy, nội dung tố cáo thứ hai đối với ông Hà Quang Thành là tố cáo sai.

Yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu nghiêm túc kiểm điểm trong việc ban hành Kết luận nội dung tố cáo số 72/KL-UBND ngày 17/3/2023 về nội dung tố cáo thứ hai đối với ông Hà Quang Thành chưa đúng quy định.

Tổ chức kiểm điểm đối với tổ xác minh nội dung tố cáo trong việc tham mưu ban hành Kết luận nội dung tố cáo số 72/KL-UBND ngày 17/3/2023 về nội dung tố cáo thứ hai đối với ông Hà Quang Thành chưa đúng quy định.

Chỉ đạo, đôn đốc UBND xã Chiềng Sơn hướng dẫn các hộ gia đình thực hiện quy trình hoà giải để giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai năm 2013. Nếu các hộ gia đình có tranh chấp đất đai hoà giải không thành, UBND xã Chiềng Sơn hướng dẫn công dân khởi kiện vụ việc tại Toà án nhân dân huyện Mộc Châu để được xem xét giải quyết theo quy định.