Phó Chánh Thanh tra Sở Y tế tỉnh Phú Thọ Hoàng Tiến Mạnh được giao làm Tổ trưởng Tổ Xác minh, đã tìm ra "nút thắt" của một số vụ việc khiếu nại nhiều năm, trong đó có vụ bác sỹ Nguyễn Ngọc Lợi. Ảnh: ND

Oan sai hơn 30 năm

Như Báo Thanh tra đã phản ánh, ngày 23/2/2021, Thanh tra Chính phủ (TTCP) có Thông báo số 262 về kết quả kiểm tra, rà soát lại vụ việc khiếu nại của ông Nguyễn Ngọc Lợi (sinh ngày 10/6/1953, tại Tứ Xã, Lâm Thao, Phú Thọ), khẳng định các khiếu nại của ông Lợi hơn 30 năm qua là đúng, và yêu cầu các cơ quan liên quan phải thực hiện khôi phục, bàn giao toàn bộ hồ sơ, giấy tờ cho ông Lợi để có cơ sở khôi phục các chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), hưởng các chính sách theo đúng quy định pháp luật như: BHXH, BHYT, chế độ người có công với cách mạng.

Theo kết luận, qua kiểm tra, rà soát, TTCP xác định ông Nguyễn Ngọc Lợi là cán bộ đi B, được Ủy ban Thống nhất (UBTN) của Chính phủ cử đi học. Kết quả kiểm tra, rà soát vụ việc cho thấy các nội dung khiếu nại, kiến nghị của ông Lợi là có cơ sở giải quyết.

Việc để xảy ra khiếu nại và việc giải quyết các khiếu nại, kiến nghị của ông Lợi từ năm 1990 đến năm 2020 của một số cơ quan, tổ chức còn thiếu trách nhiệm, chưa chính xác, giải quyết không khách quan.

TTCP đề nghị Thủ tướng giao các cơ quan liên quan khôi phục, bàn giao toàn bộ hồ sơ, giấy tờ cho ông Lợi để có cơ sở khôi phục các chế độ BHXH, BHYT, hưởng các chính sách theo đúng quy định pháp luật như: BHXH, BHYT, chế độ người có công với cách mạng.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GĐ&ĐT), UBND tỉnh Phú Thọ kiểm điểm và chỉ đạo Thanh tra Bộ Y tế, Thanh tra Bộ GD&ĐT, Sở Y tế Phú Thọ, Trường Đại học Y dược, Đại học Thái Nguyên tổ chức kiểm điểm nghiêm khắc, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân và có hình thức kỷ luật theo quy định của pháp luật.

Người mở “chìa khóa” và quyết tâm giải quyết đến cùng vụ việc

Sau hơn 30 năm ròng rã đơn thư liên tục đến nhiều cấp, nhiều ngành nhưng không có kết quả, ngày 1/10/2019, ông Nguyễn Ngọc Lợi tiếp tục có đơn gửi Thủ tướng Chính phủ.

Đến ngày 11/10/2019, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 9309 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, giao Bộ GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan, trong đó có Sở Y tế tỉnh Phú Thọ xem xét, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại của ông Nguyễn Ngọc Lợi; trả lời công dân và báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 25/11/2019, Sở Y tế tỉnh Phú Thọ đã có Văn bản số 1311 về việc thành lập tổ xác minh hồ sơ cá nhân của ông Nguyễn Ngọc Lợi, và đến ngày 25/12/2019 thì bản kế hoạch xác minh đã được Giám đốc Sở Y tế phê duyệt và giao cho ông Hoàng Tiến Mạnh, Phó Chánh Thanh tra Sở Y tế là Tổ trưởng.

Tại buổi làm việc ngày 31/12/2019 giữa tổ xác minh của Sở Y tế Phú Thọ với Trường Đại học Y dược Thái Nguyên, kết quả: Trường chưa bàn giao hồ sơ gốc của ông Nguyễn Ngọc Lợi cho Sở Y tế Vĩnh Phú (cũ) thời điểm ngày 13/8/1991, hiện tại, trường đang lưu giữ 10/12 loại tài liệu theo danh mục bàn giao, và ngày 7/1/2020, Sở Y tế Phú Thọ đã có Báo cáo số 23 gửi Văn phòng Chính phủ và Bộ GD&ĐT.

Đến đây thì “chìa khóa” của vụ việc đã được mở, thay vì công nhận kết quả này để giải oan cho ông Nguyễn Ngọc Lợi, thì ngày 28/7/2020, Bộ GD&ĐT lại có Báo cáo số 607/BC-BGDĐT do Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng ký, báo cáo Thủ tướng về việc xử lý đơn của ông Nguyễn Ngọc Lợi theo Công văn số 9309 ngày 11/10/2019 của Văn phòng Chính phủ.

Trong phần kết luận, Bộ GD&ĐT đã ghi: “Đây là vụ việc kéo dài 30 năm, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, Bộ GĐ&ĐT đã phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh, làm rõ các nội dung đơn kiến nghị của công dân. Từ kết quả kiểm tra, xác minh trên, Bộ GD&ĐT nhận thấy: Việc yêu cầu Trường Đại học Y dược, Đại học Thái Nguyên trả hồ sơ gốc để ông Nguyễn Ngọc Lợi làm chế độ kháng chiến và chế độ nghỉ hưu là không có cơ sở.

Thậm chí, trong phần kiến nghị, Bộ GD&ĐT còn đề xuất Thủ tướng Chính phủ giao Văn phòng Chính phủ có văn bản gửi tới ông Nguyễn Ngọc Lợi để chấm dứt việc viết đơn thư không có cơ sở gửi tới nhiều cấp và các cơ quan báo chí.

Ngay khi Bộ GD&ĐT có Báo cáo số 607 về kết quả là bác đơn của ông Nguyễn Ngọc Lợi, gửi Thủ tướng Chính phủ, ngày 14/8/2020, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 6769 gửi Sở Y tế Phú Thọ, Bộ Y tế và Trường Đại học Y dược, Đại học Thái Nguyên cho biết: Bộ GD&ĐT có Văn bản số 607 ngày 28/7/2020 báo cáo Thủ tướng về việc xử lý đơn của ông Nguyễn Ngọc Lợi. Thực hiện quy chế làm việc của Chính phủ, Văn phòng Chính phủ đề nghị các cơ quan có ý kiến về báo cáo của Bộ GD&ĐT; văn bản gửi Văn phòng Chính phủ trước ngày 1/9/2020 để tổng hợp trình Thủ tướng Chính phủ.

Bất bình trước báo cáo của Bộ GD&ĐT, ngày 20/8/2020, Sở Y tế tỉnh Phú Thọ đã có Văn bản số 1767 gửi Văn phòng Chính phủ phúc đáp công văn trên, cho biết: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 9309 ngày 11/10/2019 về giải quyết kiến nghị, khiếu nại của ông Nguyễn Ngọc Lợi.

Ngày 15/1/2020, Sở Y tế Phú Thọ nhận được Báo cáo số 18 ký ngày 8/1/2020 của Trường Đại học Y dược Thái Nguyên cho biết: “Hiện các tài liệu liên quan đến hồ sơ cá nhân ông Lợi còn lưu trữ tại trường, gồm có 21 loại”, trong đó có Quyết định số 54 ngày 12/10/1977 của Ủy ban Dân tộc của Chính phủ cử ông Nguyễn Ngọc Lợi đi học.

Báo cáo của Sở Y tế Phú Thọ nhấn mạnh: “Văn bản số 607 ngày 28/7/2020 của Bộ GD&ĐT chưa đề cập đến kết quả xác minh của Sở Y tế Phú Thọ và Trường Đại học Y dược Thái Nguyên đã nêu trên. Đây là vụ việc khiếu nại, kiến nghị đã kéo dài 30 năm và được nhiều cơ quan xem xét giải quyết, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm, Sở Y tế Phú Thọ kính đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét giải quyết”.

Đến ngày 10/10/2020, Văn phòng Chính phủ lại tiếp tục có Công văn số 8509 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình như sau: Giao TTCP chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, Bộ GD&ĐT và các cơ quan liên quan xem xét, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại của ông Nguyễn Ngọc Lợi; đề xuất biện pháp, có lý có tình, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/12/2020.

Từ năm 2018, Sở Y tế Phú Thọ đã có những động thái để tri ân bác sỹ Nguyễn Ngọc Lợi

Từ công văn này, TTCP nhanh chóng vào cuộc và chỉ sau 15 ngày đã có bản kết luận thể hiện kết quả giải quyết vụ việc một cách thấu tình, đạt lý theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, được bác sĩ Nguyễn Ngọc Lợi tâm phục, khẩu phục và dư luận cả nước hoan nghênh.

“Tôi đã khiếu nại liên tục trong hơn 30 năm qua, nhưng họ nói hết thời hiệu là không đúng thực tế. Thêm nữa, họ nói việc làm thất lạc hồ sơ của tôi là do Sở Y tế Phú Thọ, rồi nói tôi làm đơn về đó đề nghị làm rõ. Nhưng họ đâu có biết rằng, với tinh thần, trách nhiệm, ngày 31/12/2019, Sở Y tế Phú Thọ đã làm sáng tỏ vụ việc là hồ sơ gốc của tôi vẫn do Trường Đại học Y dược Thái Nguyên giữ, chứ Sở Y tế Phú Thọ có giữ đâu mà bảo họ làm thất lạc” - ông Lợi bức xúc.

Ngoài vụ việc này, ngày 13/12/2019, Thanh tra Sở Y tế tỉnh Phú Thọ đã tiến hành đối thoại và hòa giải thành công vụ việc khiếu nại của công dân Bùi Thị Kiểm về việc khiếu nại Quyết định số 345 ngày 16/9/1982 của Trưởng ty Y tế tỉnh Vĩnh Phú (cũ), nay là Sở Y tế tỉnh Phú Thọ, trong vấn đề buộc thôi việc một nhân viên tại Bệnh viện Việt Trì, mặc dù đây là vụ việc đã kéo dài gần 40 năm.

Kinh nghiệm của người làm công tác thanh tra khi được giao giải quyết các vụ việc tồn đọng, kéo dài

Ông Hoàng Tiến Mạnh, Phó Chánh Thanh tra Sở Y tế tỉnh Phú Thọ, Tổ trưởng xác minh vụ việc này, đã chia sẻ về kinh nghiệm trong giải quyết các vụ việc khiếu nại kéo dài trong nhiều năm: Nếu cán bộ có kinh nghiệm công tác, có kiến thức, nhận thức đúng và có ý thức đối với vụ việc, cộng với có ý chí chiến đấu, dám nhìn thẳng vào sự thật, dám chịu trách nhiệm, để rồi tìm ra vấn đề tồn đọng, kéo dài nhưng không đổ tội về tồn tại này cho thế hệ trước, bởi vì:

Những người thế hệ trước quyết định được việc giải quyết nhưng họ không có tư liệu, tư liệu không đúng sự thật đi theo họ và đến thời điểm này có người đã mất, có người còn sống nhưng họ đã bị suy giảm nặng về trí nhớ, có người còn sống nhưng họ không đủ hành vi dân sự để cùng chúng ta xem xét giải quyết vụ việc này.

“Với những người đã bị thiệt thòi nhiều năm ảnh hưởng đến đời sống tinh thần cũng như vật chất và khởi nghiệp, chúng ta hãy đặt mình vào địa vị của họ để cố gắng giải quyết dứt điểm, mới tạo ra được những cơ hội "vàng" và bước ngoặt lịch sử cho họ.

Nếu mỗi cá nhân cũng như những nhà lãnh đạo mà không vô cảm trước sự thiệt thòi bởi sự quan liêu gây ra, mà có ý thức chiến đấu cách mạng, dám nghĩ, dám làm, dám quyết định, dám chịu trách nhiệm, thì các vấn đề đã được giải quyết nhanh gọn ngay từ đầu, không để tồn đọng”, ông Mạnh nói.

Nói về sự khó khăn của những vụ việc kéo dài, ông Mạnh cho biết thêm, rất cần sự vào cuộc của nhiều cơ quan, cùng đồng lòng, quyết liệt cùng nhau đều tay xoay việc, chúng ta mới có đầy đủ các thông tin, tài liệu, chứng cứ để nghiên cứu, xem xét thấu đáo bản chất sự việc, thì sẽ cùng nhau đưa ra được các biện pháp giải quyết thỏa đáng và dứt điểm, từ đó giúp cho các lãnh đạo quyết định được vấn đề, giải quyết dứt điểm những vấn đề cần làm ngay và cấp bách, bức xúc trong dư luận.